محیط زیست با اکتشاف در معدن آنومالی D۱۹ موافقت کرد

به گزارش خبرنگار مهر سازمان محیط زیست با فعالیت اکتشافی در معدن آنومالی D۱۹ که در یکی از حساس‌ترین زیستگاه‌های یوزپلنگ واقع شده است موافقت کرد.

براساس مصوبات جلسه کارگروه تعامل فعالیت‌های معدنی و محیط زیست و به استناد گزارش‌های ارائه شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت، در حال حاضر تنها با صدور مجوز «اکتشاف» در آنومالی D۱۹ واقع در «پناهگاه حیات وحش دره انجیر» موافقت شده است.

بر اساس این تفاهم نامه مقرر شد، وزارت صنعت، معدن و تجارت، موافقت لازم برای ارتقاء سطح حفاظتی منطقه «شیرکوه» استان یزد را به عنوان پناهگاه حیات وحش، مشروط به رعایت حقوق مکتشفین ماده معدنی تا تاریخ ۶خرداد۹۷ را اعلام کند. همچنین پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده در این منطقه نیز تمدید نخواهند شد. به عبارت دیگر پس از اتمام دوره پروانه بهره‌برداری معادن، دیگر معدنی در این منطقه فعالیت نخواهند داشت.

همچنین مصوب شد که وزارت صنعت، معدن و تجارت با ارتقاء منطقه «کمکی بهاباد» به پناهگاه حیات وحش کمکی، منوط به رعایت حقوق مکتشفین تا تاریخ توافق را اعلام می‌کند. پروانه بهره‌برداری معادن غیرفلزی نیز در این منطقه تمدید نخواهند شد و پروانه بهره‌برداری معادن فلزی فقط با تائید معاون معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت و در صورت رعایت ضوابط و مقررات زیست محیطی در همان محدوده اولیه قابل تمدید خواهند بود.

همچنین محدوده مس مغستان و سرب و روی مغستان که موافقت با آن از شرایط وزارت صنعت، معدن و تجارت صنعت در مرحله ارتقاء سطح حفاظتی پناهگاه حیات وحش دره انجیر در سنوات گذشته بوده است، فقط به صورت زیر زمینی اجازه فعالیت خواهد داشت. مشروط به این که محل دسترسی به ماده معدنی، از خارج پناهگاه حیات وحش طراحی شود. همچنین این معدن اجازه استقرار واحد فرآوری در داخل محدوده پناهگاه حیات وحش را نخواهد داشت.

تجدید و تمدید فعالیت معادن دارای پروانه بهره‌برداری در پناهگاه حیات وحش دره انجیر و منطقه حفاظت شده کوه بافق ممنوع خواهد بود و صرفاً معادن فلزی دارای پروانه بهره برداری می‌توانند در صورت رعایت ملاحظات و ضوابط زیست محیطی در همان محدوده اولیه و بدون افزایش ظرفیت مجدداً تمدید شوند.

علاوه بر این، برای محدوده اکتشافی D۱۹ نیز شرایطی قید شده که می‌توان به لزوم هماهنگی دقیق و مرحله به مرحله عملیات اکتشافی با محیط زیست، حضور ناظر معتمد محیط زیست در مراحل اکتشاف، ارائه گزارش ارزیابی زیست محیطی و اخذ مجوز در مرحله بهره‌برداری، ممنوعیت احداث هر گونه واحد فرآوری (غیر از سنگ شکن اولیه) در صورتی که معدن به بهره‌برداری برسد، عدم ایجاد هرگونه جاده دسترسی جدید و عدم تامین آب مورد نیاز از محدوده پناهگاه حیات وحش دره انجیر اشاره کرد.

معدن آنومالی شمالی یا D۱۹ که استخراج سنگ آهن در محدوده آن در دستور کار دولت قرار گرفته، بین دوشهرستان بافق و اردکان مشترک است و در میان دو زیستگاه ارزشمند یوز قرار گرفته است. این معدن در جنوب پناهگاه حیات وحش دره انجیر و شمال منطقه شکار ممنوع آریز واقع شده است.

به گفته کارشناسان و براساس مطالعات انجام شده و تصاویر بدست آمده از یوزپلنگ آسیایی از سال ۱۳۹۰ تاکنون، این منطقه یکی از مهمترین کریدورهای مهاجرتی یوزپلنگ در کشور است. دست کم ۶ یوزپلنگ از همین منطقه بینابینی برای جابجایی میان منطقه دره انجیر و مناطق آریز و بافق استفاده کرده‌اند. این در شرایطی است که کل جمعیت یوزپلنگ کشور کمتر از ۴۰ عدد برآورد می شود.

اطلاعات به دست آمده از دوربین‌های تله‌ای نشان می‌دهد دست کم نیمی از همه یوزپلنگ‌های شناسایی شده در استان‌های یزد و خراسان جنوبی، از این منطقه عبور کرده‌اند و حداقل چهار یوزپلنگ در این منطقه حضور دارند که به تازگی نیز تصویربرداری شده‌اند. اگر ابتکار و هیئت دولت بر سر استخراج سنگ آهن از این معدن به توافق برسند، «دولت محیط زیست» ماشه‌ای را کشیده که تیر خلاص را به بقای یوزپلنگ ایرانی در قلب ایران شلیک می‌کند.

باتوجه به مهاجرت های وسیعی که یوزهای ایرانی بین مناطق تحت حفاظت دارند، در صورت حفاظت از این کریدور مهاجرتی، در هر زمانی این شانس وجود دارد تا با تقویت روند حفاظتی و ورود یوزهای جدید از مناطق پیرامونی، جمعیت یوزهای هر دو منطقه ارتقا پیدا کند. در شرایطی که آخرین شانس ها برای حفاظت از آخرین بازمانده های یوزپلنگ ایرانی باقی مانده است، هرگونه تخریب زیستگاه آن هم به شکل گسترده، آسیب جدی و جبران ناپذیری به وضعیت یوزپلنگ وارد می‌کند.

نکته حیاتی آنجاست که از سال ۹۰ که از یوزهای ماده در آریز، دره انجیر و سیاهکوه عکسبرداری شد، تاکنون هیچ گزارش و تصویری از یوز ماده یا زاد و ولد در زیستگاه‌های استان یزد به دست نیامده است و اکنون تنها امید کارشناسان برای یافتن یوزپلنگ‌های ماده در زیستگاه‌های مرکزی ایران به همین مناطق بینابینی محدود می‌شود که در حال حاضر تیمی ورزیده به بررسی جزء به جزء این مناطق مشغولند.