۲۹ دانشگاه ایرانی در جمع برترین دانشگاه های جهان قرار گرفتند

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست ISC گفت: پایگاه رتبه بندی تایمز یکی از معتبرترین نظام های رتبه بندی بین المللی است که دانشگاه های جهان را رتبه بندی می کند. در حالی که در سال  ۲۰۱۲  تا ۲۰۱۴ از ایران تنها  یک دانشگاه و در سال ۲۰۱۵ دو دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان در این رتبه بندی حضور داشتند.

دهقانی گفت: در سال ۲۰۱۶ تعداد دانشگاهها به ۸ مورد، در سال ۲۰۱۷ به ۱۳ دانشگاه و در ۲۰۱۸ این تعداد  به ۱۸ دانشگاه افزایش یافته است. در رتبه بندی اخیر در سال ۲۰۱۹ با ورود ۱۱ دانشگاه جدید شاهد حضور ۲۹ دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران در جمع ۱۲۵۸ دانشگاه برتر جهان از ۸۶ کشور بوده است.

وی افزود: این موضوع نوید بخش حرکت هر چه بیشتر دانشگاههای توانمند ایران در رتبه بندی های معتبر بین المللی است.

سرپرست ISC گفت: دانشگاه های کاشان، علوم پزشکی مشهد، صنعتی شیراز، شهید مدنی آذربایجان، علوم پزشکی ایران، مازندران، علوم پزشکی شهید بهشتی، خوارزمی، شهید باهنر کرمان، صنعتی شاهرود و ارومیه برای اولین بار در رتبه بندی تایمز حضوریافته اند.

سرپرست ISC افزود: بر اساس رتبه بندی تایمز در سال ۲۰۱۹، دانشگاه های کاشان، علوم پزشکی مشهد، صنعتی شیراز که برای اولین بار در این رتبه بندی حضور داشتند رتبه های خوبی کسب کرده اند.

وی گفت: با اینحال دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با بازه رتبه ای ۳۵۱-۴۰۰ و دانشگاه صنعتی امیرکبیر و نیز دانشگاه کاشان با قرار گرفتن در بازهای رتبه ای ۵۰۱-۶۰۰  در بین دانشگاه های برتر در این نظام رتبه بندی قرار دارند.

دانشگاه هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی تایمز و بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است.

بدین ترتیب از ۲۹ دانشگاه کشور یک دانشگاه در رتبه ۱ (صنعتی نوشیروانی بابل)، دو دانشگاه در رتبه ۲ (صنعتی امیر کبیر و کاشان)، هشت دانشگاه در رتبه ۴ ( علم وصنعت، صنعتی اصفهان، علوم پزشکی مشهد، صنعتی شریف، صنعتی شیراز، تبریز، تهران، علوم پزشکی تهران) هستند.

همچنین ۱۰ دانشگاه در رتبه ۱۲ ( شهید مدنی آذربایجان، فردوسی مشهد، گیلان، علوم پزشکی ایران، اصفهان، خواجه نصیرالدین طوسی، مازندران، شهید بهشتی، علوم پزشکی شهید بهشتی و شیراز)  و ۸ دانشگاه در رتبه ۲۲ ( الزهرا، بیرجند، خوارزمی، باهنر کرمان ، صنعتی شاهرود، ارومیه ، یزد و زنجان) قرار دارند.

رتبه سایر دانشگاه های ایران در جدول زیر نشان داده شده است.

روش شناسی رتبه بندی تایمز

پایگاه رتبه بندی تایمز یکی از نظام های معتبر بین المللی است که از سال ۲۰۰۴ مراکز آموزش عالی را در سرتاسر جهان مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار داده است.

این رتبه بندی از ۱۳ شاخص به شرح جدول زیر در قالب ۵ معیار کلی آموزش با وزن ۳۰ درصد، پژوهش با وزن ۳۰ درصد، استنادات با وزن ۳۰ درصد، وجهه بین المللی با وزن ۷.۵ درصد و ارتباط با صنعت با وزن ۲.۵ درصد بهره گرفته است.

محاسبات رتبه بندی تایمز توسط شرکت خدمات حرفه ای پرایس واتر هاوس کوپرز (PWC) انجام شده است.

محاسبات شاخص ها و نمرات توسط ۳ منبع اطلاعاتی صورت گرفته است که این منابع عبارت هستند از ۱) داده های ارسالی از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی که به صورت خود اظهاری جمع آوری می شوند، ۲) داده های حاصل از نظرسنجی شهرت توسط متخصصین آموزش عالی، ۳) اطلاعات تولیدات علمی موسسات آموزش عالی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس.

داده های رتبه بندی سال ۲۰۱۹ بیش از ۲۵۰۰۰ نشریه علمی را که توسط پایگاه اسکوپوس الزویر نمایه می شود را در برمی گیرد. تولیدات علمی دوره ۵ ساله ۲۰۱۳-۲۰۱۷ و استنادات دوره شش ساله ۲۰۱۳-۲۰۱۸ را شامل می شود.

جایگاه دانشگاه های جهان در رتبه بندی تایمز ۲۰۱۹

دهقانی اظهار داشت: سه دانشگاه آکسفورد و کمبریج (از انگلیس) و استنفورد ( از آمریکا) در رتبه بندی سال  ۲۰۱۹ به ترتیب در رتبه های اول تا سوم و نیز دانشگاههای MIT ، صنعتی کالیفرنیا، هاروارد، پرینستون، ییل و کالج لندن به ترتیب دررتبه های ۴ الی ۱۰ دنیا قرار گرفته اند. در بین ۱۰ دانشگاه برتر جهان ۳ دانشگاه از کشور انگلستان و ۷ دانشگاه از ایالات متحده بوده اند.

وی افزود: کشور آمریکا با ۱۷۲ دانشگاه، انگلیس با ۹۸ دانشگاه، آلمان ۴۷ دانشگاه، استرالیا ۳۵ دانشگاه، فرانسه ۳۴ دانشگاه و کانادا ۲۷ دانشگاه در این رتبه بندی داشته اند. دانشگاه سوربن فرانسه با کسب رتبه ۷۳ بالاترین رتبه را در میان دانشگاه های تازه وارد ( newcomer) در رتبه بندی دارد.

سرپرست ISC افزود: در منطقه آسیا کشور چین با ۷۲ دانشگاه و کسب رتبه جهانی ۲۲ توسط دانشگاه تسینگ هوا (Tsinghua) بهترین رتبه جهانی در میان دانشگاه های آسیا معرفی شده و کشور سنگاپور با دو دانشگاه و کسب رتبه جهانی ۲۳ توسط دانشگاه NUS در جایگاه بعد قرار دارد. کشور ژاپن با ۱۰۳ دانشگاه بیشترین تعداد دانشگاه و دانشگاه توکیو رتبه جهانی ۴۲ را کسب کرده است. کشور چین ۷ دانشگاه، ژاپن ۲ دانشگاه و سنگاپور نیز ۲ دانشگاه رتبه زیر ۲۰۰ داشته اند.

دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی تایمز ۲۰۱۹

دهقانی گفت: از نظر تعداد دانشگاه ها، جمهوری اسلامی ایران با ۲۹ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته است.

وی یادآور شد: از سایر کشورهای اسلامی کشور ترکیه با ۲۳ دانشگاه، مصر با ۱۹ دانشگاه، مالزی ۱۱ دانشگاه، پاکستان با ۹ دانشگاه و عربستان و الجزایر هرکدام با ۶ دانشگاه، اندونزی با ۵ دانشگاه، مراکش، اردن و امارات متحده عربی هرکدام ۴ دانشگاه، قزاقستان ۲ دانشگاه و سایر کشورهای عراق، عمان، نپال، تانزانیا، جامائیکا، قطر و کویت با یک دانشگاه در رتبه بندی سال ۲۰۱۹ قرار گرفته اند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: در رتبه بندی امسال تایمز، برای اولین بار دانشگاه هایی از کشورهای عراق، جامائیکا، نپال، تانزانیا و قزاقستان در رتبه بندی حضور داشته اند. در مجموع از کشورهای اسلامی حدود ۱۴۱ دانشگاه در این رتبه بندی حضور داشته اند.

وی گفت: درمیان دانشگاه های برتر کشورهای اسلامی، عربستان سعودی در بازه ۲۵۰-۲۰۱، مالزی و امارات متحد عربی در بازه ۳۵۰-۳۰۱ ، ایران ، ترکیه و اردن در بازه ۴۰۰-۳۵۱ بهترین رتبه جهانی را کسب کرده اند. در مجموع از میان کشورهای اسلامی تنها ۱۱ دانشگاه رتبه زیر ۵۰۰ داشته اند.

دهقانی گفت: این در حالی است که طبق برنامه ۱۰ ساله علم، نوآوری و فنآوری کشورهای اسلامی عضو OIC (مصوب ۲۰۱۷  در قزاقستان ) لازم است تا ۲۰۲۶ تعداد ۵۰ دانشگاه  از کشورهای اسلامی در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرند. به همین دلیل باید تلاش های جدی همراه با تهیه برنامه راهبردی و نقشه راه مناسب  توسط دانشگاه های این کشورها صورت گرفته تا علاوه بر افزایش تعداد دانشگاه ها رتبه و جایگاه مناسب را در سطح بین المللی کسب کنند.