حضور چشمگیر پژوهشگران جهان اسلام در میان دانشمندان پراستناد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی با اعلام این خبر گفت: پایگاه استنادی وب آو ساینس (WOS) هر ساله فهرست پر استناد ترین پژوهشگران دنیا را در فرآورده ای به نام پژوهشگران پر استناد (Highly Cited Researchers) منتشر می کند.

وی افزود: در این فهرست پژوهشگران تاثیرگذار در سطح دنیا که با دریافت میزان استناد بالا، نقش پر رنگی در انتقال علم و دانش در عرصه بین المللی ایفا می کنند، مشخص و معرفی می شوند.

دهقانی گفت: این فهرست تنها مقالات پراستناد در مجلات حوزه علوم و علوم اجتماعی را مورد بررسی قرار می دهد که در پایگاه وب.آو.ساینس در بازه زمانی ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ منتشر و مورد استناد قرار گرفته اند.

وی یادآور شد: این مقالات از پایگاه شاخص های اساسی علم Essential Science Indicators (ESI) استخراج می شوند و تنها درصدی از نویسندگان برتری که دارای مقاله در این پایگاه باشند، در فهرست نویسندگان پراستناد ظاهر می شوند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار داشت: فهرست سال ۲۰۱۸ در حدود ۶ هزار پژوهشگر را به عنوان پژوهشگر پراستناد در سطح دنیا معرفی کرده است. در این بین در حدود ۴ هزار پژوهشگر در ۲۱ حوزه موضوعی خاص فعالیت داشته اند و در حدود ۲ هزار نفر در حوزه های میان رشته ای فعالیت داشته اند.

وی گفت: حوزه میان رشته ای امسال برای اولین بار در بین موضوعات گنجانده شده است. افرادی که دارای تأثیر میان رشته ای هستند با یافتن کسانی که دارای تأثیر معادل در ۲۱ حوزه موضوعی هستند شناسایی و  تعیین شده اند.

دهقانی افزود: در لیست منتشر شده از پراستنادترین دانشمندان جهان، از کشور ایران نام ۱۶ پژوهشگر دیده می شودکه نسبت به تعداد دانشمندان پراستناد در سال ۲۰۱۷ این تعداد به بیش از دو برابر رسیده است.

فهرست پژوهشگران پر استناد دانشگاهها و مراکز پژوهشی کشور

سرپرست ISC گفت: در لیست پژوهشگران پراستناد سال ۲۰۱۸، نام ۱۴ کشور اسلامی مشاهده می شود، این تعداد در سال ۲۰۱۷ ، ۱۱ کشور و در سال ۲۰۱۶، ۷ کشور بوده است. این نکته می تواند حضور بیش از پیش پژوهشگران کشورهای اسلامی در حوز ه های علمی باشد.

تعداد پژوهشگران برتر کشورهای اسلامی در جدول زیر نشان داده شده است:

دهقانی ادامه داد: در بین پژوهشگران پراستناد منتشر شده، پژوهشگرانی با بیش از یک وابستگی سازمانی وجود دارد که این امر به معنای این است که این افراد پژوهش ها و تولیدات علمی خود را با وابستگی دو  و حتی سه دانشگاه  عنوان کرده و بنابراین نام آنها در بیش از یک کشور مشاهده می شود.

وی گفت: در میان کشورهای اسلامی که پژوهشگران مربوطه وابستگی سازمانی بیش از یک کشور را قید کرده اند، کشورهای عربستان با ۸۰ نفر بیشترین تعداد پژوهشگر را داشته است.

سرپرست ISC خاطرنشان کرد: سایر کشورها از جمله مالزی ۷ نفر، ترکیه و پاکستان هر کدام ۶ نفر، الجزایر ۴ نفر، اردن ۳ نفر، امارات متحده عربی ۲ نفر و کشورهای ایران، عمان، مصر و اوگاندا یک نفر هر کدام یک پژوهشگر با دو وابستگی سازمانی و در واقع از دو کشور متفاوت داشته اند.

وی گفت: در بین کشورهای جهان، ایالات متحده آمریکا با ۲۶۳۹ پژوهشگر پراستناد در رتبه اول قرار دارد و پس از آن، کشورهای انگلستان، چین، آلمان، استرالیا، هلند، کانادا، فرانسه، سوئیس و اسپانیا به ترتیب با ۵۴۶، ۴۸۲، ۳۵۶، ۲۴۵، ۱۸۹، ۱۶۶، ۱۵۷، ۱۳۳، ۱۱۵ پژوهشگر پر استناد در بین ۱۰ کشور برتر جهان قرار دارند.

دهقانی گفت: در میان موسسات جهان، نیز دانشگاه هاروارد آمریکا با ۱۸۶ پژوهشگر پراستناد در رتبه اول قرار دارد و مؤسسه ملی سلامت آمریکا و دانشگاه استنفورد به ترتیب با ۱۴۸ و ۱۰۰ پژوهشگر پراستناد در رتبه های دوم  و سوم جهان قرار دارند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام افزود: پژوهشگران برگزیده بیش از آنکه با کمیت تولید علمشان شناخته شوند به کیفیت تولیدات علمی شان شناخته می شوند. این گروه از پژوهشگران توانسته اند مرجعیت دنیای علم را کسب کنند.

وی گفت: سند سیاست های کلان علم و فناوری جایگاه ویژه ای برای نخبگان علمی در نظر گرفته است که علت آن را باید در این واقعیت جستجو کرد که میزان پیشرفت یک نظام علمی وابستگی زیادی به نخبگانی دارد که به نحو شایسته ای به خدمت گمارده شده باشند.

دهقانی یادآور شد: برخی کشورها برای جذب نخبگان علمی برنامه های عملیاتی ویژه ای دارند. نگاهی به ملیت اصلی برندگان جوایز علمی این واقعیت را نمایان می سازد که بخش قابل ملاحظه ای از این برندگان، نخبگان مهاجر هستند.