آهوان جزیره هرمز در حال جان باختن‌اند/اعلامیه‌ای برای عزای عمومی

علیرضا معماریان که این روزها نمایشگاهی با عنوان «عزای عمومی» در گالری اعتماد برگزار کرده است به خبرنگار مهر گفت: اساس کار در خلق  آثار این نمایشگاه مرگ‌ومیر آهوی هرمز است که با ساخت مومیایی مسی و عکس آن را نشان داده‌ام.

وی که چند سالی است در جزیره هرمز زندگی می‌کند درباره دلایل پرداختن به این موضوع بیان کرد: از آنجا که جزیره هرمز، جزیره‌ای توریستی شده است با یکسری از مشکلات اقتصادی و فرهنگی در این منطقه روبه‌رو شده‌ایم مثلا از زمستان ۱۳۹۵ با گسترش شهر، بیماری دام، رشد جمعیت، مصرف بی‌رویه پلاستیک و درست هدایت نشدن توریست، یکسری آسیب‌ها به محیط زیست جزیره وارد شد و مرگ و میر آهوان افزایش پیدا کرد. وقتی این پروژه را آغاز کردم دغدغه محیط زیست را داشتم اما با پیش رفتن کار مسایل دیگری نیز بر اهمیت این کار افزود چراکه فکر می‌کنم مرگ آهو مرگ آدم‌هاست.

این هنرمند درباره شیوه خلق آثارش تشریح کرد: با جمع‌آوری اجساد و جنازه‌های آهوان متریال کار را آماده کردم و پس از مونتاژ کردن استخوان‌های ۲۸ آهو توانستم هشت آهو بسازم و آنچه به عنوان مجسمه طلایی رنگ در مقابل دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است، مجسمه نیست بلکه اسکلت‌هایی هستند که رنگ‌آمیزی کرده‌ام.

این هنرمند مجسمه ساز تاکید کرد: دوست داشتم با استفاده از این اسکلت‌ها کار محیطی کنم ولی به قدری اسکلت‌ها شکننده هستند که این امکان به وجود نیامد و من توانستم مومیایی های مسی بسازم که تنها بخشی از آنها مثل شاخشان واقعی است.

وی با اشاره به اینکه سه مجسمه مسی در نمایشگاه است درباره نوع طراحی این آهوان تاکید کرد: رنگ طلایی آهوان حالت آیینی دارد و تعابیر مختلفی از آن می‌شود. این طراحی مثل حقیقت تلخی است که مرگ با خود دارد و مثل طلا که زنگار نمی‌بندد و اکسید نمی‌شود، می‌ماند. البته این رنگ در تمام اجساد مقدس مردم منطقه هم دیده می‌شود و به نوعی به آیین اشاره دارد.

معماریانی تصریح کرد: طراحی نمایشگاه نشان می‌دهد که افراد با این ماجرا یعنی مرگ درگیر هستند اما گویا نمی‌توانند آن را ببینند. برای نشان دادن این موضوع یکسری نماد در عکس‌ها به کار برده‌ام که به بی‌تفاوتی یا نادیده گرفتن مرگ توسط انسان‌ها اشاره دارد. در هیچ کدام از عکس‌ها افراد مقابل را نگاه نمی‌کنند، آنها یا به بالا می‌نگرند یا چشمایشان بسته است و یا کور هستند. من از سه پرسوناژ کور در این عکس‌ها استفاده کرده‌ام تا به مخاطب این مفهوم را منتقل می‌کنم که این بازی خیلی سایه‌وار از جاهای مختلف در حرکت است و در همه جا هم روی می‌دهد. این کوری نماد آدم‌ها و مرگ است.

وی درباره انتخاب رنگ طلایی و زرد برای آثارش تصریح کرد: آثار نمایشگاه به لحاظ فرمی مناسبت‌هایی با کلیت کار که مرگ و میر است، دارد چراکه در کلیت کار همه آدم‌ها کفن پوش هستند و این نوع کفن پوشیدن به رسم ایرانیان که روی کفن جوشن کبیر یا با گل و زعفران روی آن ادعیه می‌نویسند اشاره دارد که از لحاظ فرمی هم به کار هارمونی بیشتری بخشیده است.

این هنرمند با اشاره به اینکه هر کدام از تابلوها اشاره به شخصیتی با تداعی‌گری مرگ دارد، گفت: در یک تابلو صوراسرافیل را در حال سرنا نواختن می‌بینیم که یادآور رستاخیز است. همچنین یکی از تابلوهایی که خیلی هم دوستش دارم تابلوی عزائیل است که تصویر شخص بسیار محترمی از نوازندگان بومی را نشان می‌دهد که موسیقی و زنگوله طلایی را به نشانه نابودی به صدا در آورده است. در این تابلو  گویا عزرائیل در حال اعلام نابودی طبیعت است و من با کفن پوش کردن آدم‌ها و استفاده از پس زمینه سیاه سعی کردم این موارد را بزرگنمایی کنم.

وی که در پرداختن به این موضوع و همچنین مشاهده نابودی آهوان جزیره هرمز متحمل رنج زیادی شده است، گفت: در یک تابلو آهوانی را می‌بینیم که در ساحل مشغول دویدن هستند البته آهوان به صورت لشگر اسکلت در سواحل هرمز در حال دویدن هستند و من با چیدمان این اسکلت‌ها منظره بدون آهو را خلق کرده‌ام که اسکلت وجود دارد ولی بدون آهو است، تا ریشه ماجرا مشخص شود.

این هنرمند که تنها علاج رفع این معضل را کار فرهنگی می‌داند در پایان اظهار کرد: کار روی این پروژه را با دغدغه‌های محیط زیستی آغاز کردم ولی در ادامه، کار خیلی تلخ‌تر و عمیق‌تر شد.

نمایشگاه انفرادی آثار مجسمه و عکس علیرضا معماریانی با عنوان «عزای عمومی» تا ۱۱ دی ماه ۱۳۹۷ در گالری اعتماد به نشانی خیابان مفتح جنوبی، پایین‌تر از میدان هفت تیر، انتهای خیابان شهید شیرودی، پلاک ۲۵ برپاست.