پرورش معلم پژوهشگر از طرح های مهم پژوهشی آموزش و پرورش است

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری بزرگداشت روز ملی پژوهش بعد از ظهر امروز با حضور فرهاد کریمی رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش برگزار شد. در این نشست قرار بود حیدر تورانی سرپرست سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نیز حضور داشته باشد که نشست بدون حضور وی که ریاست هفته پژوهش در آموزش و پرورش را به عهده دارد، برگزار شد.

کریمی در ابتدای این نشست گفت: در پژوهشگاه چند نوع فعالیت داریم که بخشی از آن مانند فعالیت های مرکزی پژوهشی دانشگاه است و بخش مهمی از فعالیت ما به وظیفه ای باز می گردد که به عنوان بازوی آموزشی آموزش و پرورش به عهده داریم.

وی ادامه داد: از سال ۶۹ شورای تحقیقات آموزش و پرورش زیر نظر وزیر و با همراهی مشاور پژوهشی که بعدها این شورا پژوهشکده تعلیم و تربیت بود آغاز شد و در سال ۷۴ از تجمیع دفاتر پژوهشی معاونت پرورشی و ... پژوهشگاه شکل گرفت. این پژوهشکده عهده دار برنامه ریزی و اجرای طرح های منجر به گسترش پژوهش در کشور شد.

کریمی اظهار کرد: ما ۱۱ فعالیت عمده را در پژوهشگاه طراحی کردیم. اقدام پژوهی و معلم پژوهی گل سرسبد این فعالیتهاست. در ۲۲ سالی که از طرح اقدام پژوهی می گذرد و بیش از ۳۰۰ هزار اقدام پژوهی توسط معلمان انجام شده است. اقدام پژوهی یعنی بردن پژوهش به کلاس درس. امسال ۵۳ هزار نفر در این اقدام پژوهی شرکت کردند. ما به سمت پژوهش های معلم محور و مدرسه محور و دانش آموز محور رفته ایم. 

وی بیان کرد: یکی دیگر از فعالیت ما انتخاب پژوهشگران برتر، پژوهش سراهای برتر و....است. 

کریمی در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر درباره حمایت از پایان نامه های اصیل و مرتبط با تعلیم و تربیت در حالی که این روزها چالش خرید و فروش پایان نامه ها و داده سازی در این پایان نامه ها، بیان کرد: بله متاسفانه پایان نامه ها خرید و فروش می شود و هر چه زودتر زمینه های این پدیده باید ریشه کن شود چون بسیار مخرب است. در پژوهشگاه قطعا از پایان نامه ها حمایت می کنیم اما محدودیت بودجه ای داریم.

وی ادامه داد: سال ۶۹ آیین نامه شورای تحقیقات برای حمایت از پایان نامه ها داده شد و اولین وزارتخانه ای بود که به این حوزه ورود کرد و حمایت های خوبی شد اما بودجه های پژوهشی کاهش پیدا کرد. در پژوهشگاه از پایان نامه هایی که در راستای بهبود وضعیت مدارس حمایت می کنیم اما بودجه کافی نداریم. در استان ها نیز اداره کل ها می ت انند از پایان نامه های استانی حمایت کنند.

وی اضافه کرد: ما امیدواریم چرخ پایان نامه ها بهتر بچرخد و بخشی از حمایت پایان نامه ها مادی نیست. ما ۴ مجله علمی پژوهشی داریم و مقاله های دانشجویان را بررسی می کنیم و پذیرش می دهیم.

کریمی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار مهر درباره گلایه وزیر آموزش و پرورش از سیستم پژوهش در آموزش و پرورش که مسیر رفت و آمد صاحبنظران به مدارس و معلمان به فضاهای علمی دانشگاهی، بیان کرد: اساسا چرا آموزش و پرورش باید پژوهشکده داشته باشد؟ برای اینکه گروه های پژوهشی تشکیل شود و حلقه های فکری ایجاد شود و زمینه نشست و برخواست صاحبنظران با بدنه آموزش و پرورش ایجاد شود. بالغ بر ۳۰۰ نفر از صاحبنظران دانشگاهی به پژوهشگاه رفت و آمد دارند. در ارزشیابی اقدام پژوهشی معلمان بالغ بر ۵۰ نفر با ما همکاری کردند. در هر کدام از گروه آموزشی ما دو تا سه نفر صاحبنظر آموزشی دانشگاهی حضور دارد. اساسا ما نمی توانیم مدرسه را رها کنیم چون در آن صورت موضوعی برای پژوهش نداریم.

وی ادامه داد: ما حتما به فرمایش های وزیر توجه می کنیم و این رفت و آمد را بیشتر می کنیم و حضورمان در مدارس را نیز بیشتر می کنیم. 

وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اینکه طرح های آموزش و پرورش مانند حذف مدارس سمپاد در متوسطه اول که سال گذشته مطرح شد پیوست پژوهی دارند یا نه بیان کرد: همه طرح های آموزش و پرورش حتما باید پیوست پژوهی داشته باشد اما ممکن است گاهی این مورد رعایت نشود و طرحی بدون پیوست پژوهشی ارائه شود چرا که فوریتی در آن طرح است و پژوهشی نیز در آن مورد صورت نگرفته است. در این صورت از مشورت های نخبگانی استفاده می شود.

وی همچنین با اشاره به اینکه در دنیا به سمت آموزش های فراگیر رفته اند، گفت: اینکه ما مدارس خاص داشته باشیم یک موضوع سیاستی است. آیا داشتن مدارس استثنائی یک موهبت است یا آموزش و پرورشی پیشرفته است که دانش آموزان کنار یکدیگر یاد بگیرند. دنیا به سمت تلفیق حرکت می کند اما در برخی کشورها این سیاست عملی نمی شود. درباره سمپاد هم همین طور است و باید بر اساس سیاست های کلان تصمیمش گرفته شود.

کریمی گفت: اینکه دانش آموزان را جدا کنیم با اصل تعلیم و تربیت و پرورش ایده های خلاق سازگار نیست. ما باید کتاب و برنامه درسی را به گونه ای طراحی کنیم که دانش آموزان بخوانند و یاد بگیرند. کتاب های کمک آموزشی جور دیگری طراحی می شود و مانع خلاقیت دانش آموز و فهم او شود. کتاب های کمک درسی ابتکار و درون جوشی دانش آموز را نادیده می گیرد.

کریمی درباره حجم کتب درسی و انتقاد از حجم برخی کتب درسی، گفت: حجم بالای کتاب درسی باید به اندازه‌ای باشد که دانش‌آموزان را از درس خواندن زده نکند.

وی در پاسخ له پرسشی درباره طرح معلم تمام وقت گفت: آیا حرفه‌های ما تمام وقت هستند یا پاره وقت؟ معتقدم معلم تمام وقت و پاره وقت نداریم، معلم یک شغل دارد و آن هم معلمی است و باید در این شغل از همه ابعاد تأمین شود. 

کریمی اضافه کرد: طرح معلم تمام وقت که اخیرا مطرح شده یک دیدگاه و اندیشه است و می‌توان روی آن بحث کرد؛ سریعا نسبت به طرح‌های جدید موضع نگیریم؛ تا این لحظه پیش‌نویسی درباره معلم تمام وقت ندیده‌ام و باید منتظر ماند که پیش‌نویسش ارائه شود.

وی ادامه داد: تلاش کردیم ارتباط محکم با حوزه ستادی برقرار کنیم؛ در زمینه نیازسنجی و تعیین اولویت‌ها کارهای مهمی انجام داده‌ایم؛ روی ارتباط با مدرسه و سند تحول سرمایه‌گذاری کردیم و بالغ بر 34 پژوهش در این حوزه انجام دادیم. به پژوهشگاه انتقاد وارد است اما در مقایسه با سایر پژوهشگاه‌های وزارت علوم بسیار بهتر کار کرده است.