به گزارش خبرنگار مهر، شامگاه سه شنبه این نشست با سخنرانی دکتر کامیار عبدی پیرامون «هالیوود، آینده بشریت و پدیده کتابخوانی، کتاب هراسی»، دکتر محمد شعله سعدی با موضوع «علل بقاء شرایطی که کتاب نمیخوانیم» و مجید دهقانی با «موضوع گذری تاریخی بر کتاب و کتابخوانی» در سالن سرای سخن مرکز فارس برگزار شد.
هجدهمین نشست از سلسله نشست‌های سعدی‌شناسی با عنوان «برخوان سعدی» توسط انجمن فرهنگ و ادب شیراز و با همکاری سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس و سعدی‌شناسی در سرای سخن برگزار شد.
در این نشست استاد دانشگاه و پژوهشگر ضمن اشاره به موضوع تعادل در ساحت اندیشگانی سعدی در امور مختلف گفت: ارزش‌های انسانی در پرتو اندیشه سعدی همواره نمایشگاهی است از تابلوهای احساسات و عواطف عمیق انسانی که هر کدام قبل از اینکه بخواهند قلب و روح مخاطب را با ابزار انتزاعی شیفته و مجذوب کنند، او را در سیطره‌ای از ابعاد وجودی و واقعیت‌های مسلم زندگی قرار می‌دهند تا عقل او را در سلک نظامی قاعده‌مند درآورند.
زهرا رفیعی، افزود: سعدی در گلستان و بوستان چون نقاشی است که رنگش قدرت زبان، بومش هنر داستان‌پردازی و قلمش همان قهرمانی است که در هر جایی و در هر مکانی نقش‌های به ظاهر متضاد خلق می‌کند و به جرأت می‌توان گفت که این قهرمان‌ها همان لایه‌های پیدا و پنهان شخصیت سعدی‌اند؛ اندیشه سعدی مانند منشوری است که طیف وسیعی از فاصله بد مطلق تا خوب مطلق را در بر می‌گیرد. وی در ادامه گفت: او وجوهی چندگانه برای خاستگاه ارزش‌ها قائل است. به گونه‌ای که در موقعیت‌های متفاوت و ناگزیر از رهگذر کنش‌های افراد، ارزش‌های فردی، اجتماعی تعریف می‌شوند.
رفیعی در ادامه افزود: در فرهنگ سعدی گاهی فضل را در پس پرده فروتنی نگاه داشتن، نوعی هوشمندی است و گاهی در جایگاهی که عالم نمایان بی‌فضل رگ حیات تفکر و تعبد جامعه‌ای به دست گرفته‌اند، ابراز فضل را جهت بیداری ایشان نسبت به سست بودن جایگاهشان در بین مردم، خرد محض می‌داند.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: گاهی فرو کشیدن نفس حتی توسط دیگران نوعی تقیظ و بیداری و گاهی اهانت مدعیان بصیرت را بی‌جواب نمی‌گذارد تحقیر کننده را مردم وش(آدم‌نما) خطاب می‌کند.
وی ادامه داد: در مسلک سعدی در هنگام کرم، سفارش می‌کند: مپرس آیینش که چیست. اما در جایگاهی که سخن از پرورش بذر روح انسانی به میان می‌آید، امتناع از معاشرین هم مسلک پارسا و انتخاب فرومایگان، مساوی با انحراف از مسیر سعادت و گمشدگی در عالم هستی است.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: سعدی زمانی تحمل فرد ترشروی مغرور را بر نمی‌تابد و عطایش به لقایش می‌بخشد و در جایی آسایش دو گیتی انسان را در سازگاری و انعطاف در برابر محیط آغشته به نازیبایی و شر می‌داند.
به گفته رفیعی، قناعت در ملک سعدی گوهری است شریف که امنیت جان می‌آورد و تشویر خاطر می‌برد اما همین سعدی، قناعت را برای نازپروردگان تنعم، مقارن آینده‌ای می‌داند که رنج و فقر می‌آورد و به دست آوردن دولت بی‌پایان را مشروط به هنراندوزی و کسب مهارت و فن بر می‌شمرد.
وی در ادامه افزود: گاه چون رایضی نفس را در جهت مدار قانونمندی به صلابه می‌کشد و بر کسانی که چشم جمعیتی بر رفتار آنان است و محل توجهند، حلقه ریاضت را تنگ‌تر می‌کند و گاهی سخت گرفتن (بی‌مورد) را فراتر از توان خلایق عنوان می‌کند و عاقبت بخیری را در گرو آسان‌گیری و ترحم. او حتی چند وجهی بودن شخصیت حاکم و مهارت استفاده به هنگام از وجوه مختلف انسانی، از قبیل مدارای به وقت و غضب به موقع را نشان دهنده و تضمین کننده دیپلماسی قوی حاکم می‌داند.
رفیعی افزود: بر سر خوان عشق سعدی رنگ‌ها از پی‌رنگ در آیند و روندند. گاه رنگ آدمیت، گاه رنگ خدا، گاه رنگ عقل و خرد و گاه رنگ زمینی بودن.
به باور این پژوهشگر سعدی شاهین ترازوی صفات و رفتار انسانی است و نسبی بودن برخی از اخلاقیات در مکتب او همچون جراحی و مرهم نهادن است. بر همین اساس در آسمان اخلاق سعدی شرف و وبال هر کوکبی بر مدار شرایط و موقعیت‌های موجود می‌چرخد و نتیجه اینکه هیچ‌کس از رؤیت و دستیابی به کواکب اخلاقی بی‌نصیب نمی‌ماند.
به گزارش خبرنگار مهر، این نشست با همکاری بنیاد ایران شناسی شاپور شهبازی و مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس برگزار شد.
نظر شما