ایران به دانش انتقال محموله‌های فضایی در مدار زمین دست یافت

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه فضایی ایران، حسین صمیمی، گفت: سامانه انتقال مداری (سامان) برای انتقال ماهواره از مدارهای پایین به مدارهای میانی (۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر) در پژوهشکده سامانه‌های حمل و نقل فضایی این پژوهشگاه طراحی و ساخته شد و مراحل نهایی تست‌های آن در دست اجرا است.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران ادامه داد: در اجرای این پروژه، چند دانشگاه همکاری داشتند که در حوزه توسعه فناوری سازه‌های تیتانیومی با دانشگاه صنعتی امیرکبیر، در حوزه سیستم جدایش با دانشگاه صنعتی شریف و در حوزه تراسترهای کنترل وضعیت با دانشگاه علم و صنعت ایران همکاری مستمر و تنگاتنگی صورت گرفته است.

وی با بیان اینکه عملیاتی سازی سامانه انتقال مداری می‌تواند گامی مهمی در جهت دستیابی به توانایی قراردادن ماهواره‌های مخابراتی در مدار زمین آهنگ و همچنین توانایی ارسال محموله‌های تحقیقاتی و اکتشافی به اعماق فضا باشد، افزود: یکی از نیازهای توسعه فناوری در کشور، دستیابی به دانش انتقال محموله‌های فضایی به مدار بالا و اعماق فضا است که با اجرای پروژه سامانه انتقال مداری، این فناوری در داخل کشور به دست آمده است.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران با اشاره به دستاوردهای حاصل از این پروژه گفت: طی مراحل توسعه این سامانه، فناوری‌های مختلف و ارزشمندی برای اولین بار در کشور حاصل شده که از جمله می توان به ساخت نخستین موتور سوخت جامد با بدنه تیتانیومی و گرین سه بعدی با ضربه ویژه ۲۹۰ ثانیه، کسب دانش و فناوری شکل دهی و جوشکاری تیتانیوم، توسعه فناوری تعیین و کنترل وضعیت سامانه‌های انتقال مداری، توسعه تراسترهای کنترل وضعیت، کسب دانش طراحی و ساخت سیستم‌های جدایش لایت بند و چندین فناوری منحصر به فرد دیگر اشاره کرد.

صمیمی در باره ویژگی‌های این سامانه اظهار داشت: از ویژگی‌های بارز سامانه‌های انتقال‌مداری می‌توان به حضور هم‌زمان فناوری‌های مربوط به ماهواره و حامل در آن و در پیشرفته‌ترین سطح ممکن اشاره کرد. سامانه‌های انتقال مداری از یک طرف دارای سیستم پیشرانش با سطح انرژی بالا و نسبت وزن خشک پایین و از سویی دارای سامانه‌های پیشرفته تعیین و کنترل وضعیت هستند.

وی افزود: سامانه انتقال مداری سامان در تمام این موارد دارای سطح فناوری قابل توجهی است. همچنین، این سامانه به لحاظ عملکرد سیستم مرکزی هوشمند است و در صورت قطع ارتباط با ایستگاه زمینی، سیستم کامپیوتر مرکزی براساس الگوریتم‌های از پیش تعیین شده هدایت، کنترل و انجام ماموریت را بر عهده می‌گیرد تا قابلیت اطمینان سامانه در حد قابل قبول باشد.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران گفت: سامانه انتقال مداری سامان، نخستین سامانه انتقال مداری مستقل در ایران است که به عنوان پیشگام شکست سطوح فناوری پیچیده‌ای که در این عرصه وجود دارد، از سال ۱۳۹۳ در پژوهشگاه فضایی وارد فاز طراحی مفهومی شد و نمونه مهندسی این سامانه پیچیده در سال ۱۳۹۵ توسط دکتر روحانی رئیس جمهوری رونمایی شد و هم اکنون نمونه کیفی این سامانه، مراحل انتهایی تست‌های خود را پشت سر می‌گذارد.

وی در باره تست‌های انجام شده بر این سامانه گفت: در فاز مهندسی، بیش از ۲۵ نوع تست عملکردی و محیطی روی زیر سیستم‌های مختلف و همچنین کل سامانه انجام شد تا صحه گذاری الزامات در فاز طراحی دقیق به روش تست و آزمون حاصل شود. اکنون، زیر سیستم‌ها تست‌های محیطی خود، شامل تست حرارت-خلاء، تست ارتعاش، تست EMC و تست همراستایی و نشتی را گذراندند و کل سامانه برای انجام تست‌های کیفی سیستمی مونتاژ شده است.

به گفته صمیمی، تست‌های عملکردی سامانه‌های پیشرانش در شرایط دمایی و ارتعاشی مختلف انجام شده و همچنین تست‌های مربوط به شرایط مود اضطرار سامانه و سیستم کنترل، با موفقیت در مرکز یکپارچه سازی پژوهشگاه فضایی ایران صورت گرفته است.