خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-جواد حیران نیا: «دونالد ترامپ» رییس جمهوری ایالات متحده امریکا در اولین نشست کابینه دولت در سال جدید میلادی(۲۰۱۹) مواضع خود در خصوص موضوعات مختلف را بار دیگر تکرار کرد.
شاید مهمترین نکته ای که ترامپ در این نشست بیان کرد سخنانش درباره هند و شخص نخست وزیر هند بود. با روی کار آمدن ترامپ رابطه واشنگتن با اسلام آباد که رقیب منطقه ای هند است شکر آب شد. ترامپ معتقد بود که اسلام آباد به امریکا در خصوص مبارزه با طالبان و گروههای تروریستی دروغ می گوید و این گروهها از داخل خاک پاکستان مورد پشتیبانی قرار می گیرند و منافع امریکا را تهدید می کنند.
ترامپ در نشست دیروز کابینه نیز بار دیگر به اسلام آباد تاخت و گفت: می‌خواهیم رابطه‌ای عالی با پاکستان داشته باشیم اما آنها به دشمن پناه می‌دهند و از آنها مراقبت می‌کنند.
ترامپ ادامه داد: پس نمی‌توانیم آن (رابطه خوب) را داشته باشیم. بنابراین، من چشم‌انتظار دیدار با همکاران پاکستانی و رهبران جدید این کشور می‌مانم و این اتفاق در آینده‌ای نه چندان دور خواهد افتاد.
ترامپ پیشتر کمک ۱.۳ میلیارد دلاری به پاکستان را به اتهام حمایت این کشور از طالبان قطع کرد. اما بعدها، عمران خان نخست وزیر پاکستان با رد ادعاهای آمریکا مبنی بر وجود پناهگاه های طالبان در خاک پاکستان، گفت: بارها از طرف آمریکایی خواسته ایم اگر مدرکی دال بر وجود این پناهگاه ها در پاکستان در اختیار دارند، آن را ارائه دهند. نوار مرزی پاکستان و افغانستان از بیشترین میزان نظارت برخوردار است.
این درحالی است که بعدها ترامپ خواستار مشارکت اسلام‌آباد در روند صلح افغانستان شد.
به دنبال این درخواست، پاکستان در ماه آذر، میزبان یک دوره مذاکره میان نمایندگان طالبان و آمریکا بود. در همان ماه، امارات نشست دیگری میان طالبان و آمریکا برگزار کرد.
اما دوری ترامپ از پاکستان با نزدیکی به هند تحلیل می شد. هند یکی از متحدین منطقه ای مهم دولت امریکا به شمار می رود.
اهمیت این موضوع زمانی درک می شود که بسیاری از استراتژیستها مهمترین و یگانه ترین تهدید آینده آمریکا را «چین» می دانند و دلمشغولی امریکا در خاورمیانه را امری بیهوده می دانند که مانع از اقدام جدی برای مهار چین شده است. لذا مهار چین نه تنها در دولت ترامپ بلکه در دول قبلی امریکا نیز مورد توجه جدی بوده است. دکترین «چرخش به سوی آسیا» دولت اوباما و نگاه ترامپ به تحولات چین و جنگ تجاری با این کشور از منظر مهار چین قابل ارزیابی است.
بر همین اساس کاخ سفید از امضای مصوبه‌ای از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا خبر داد که با اتکا به راهبردی چندجانبه، برای پیشبرد منافع واشنگتن در منطقه ایندو-پاسیفیک، ارائه شده است.
کاخ سفید در این باره گفت: ترامپ قانون «اطمینان از آسیا» را که پایهگذار راهبردی چندجانبه برای افزایش امنیت آمریکا، منافع تجاری و ارزشها در منطقه ایندوپاسیفیک است؛ امضا کرد.
این مصوبه ماه میلادی گذشته در کنگره آمریکا تصویب شد و مبلغ ۱.۵ میلیارد دلار را به مواردی چون مبارزه با نفوذ راهبردی چین در سراسر جهان از جمله تلاش ادعایی پکن برای به چالش کشیدن نظم بین‌الملل، اختصاص داد.
این قانون همچنین رئیس جمهوری آمریکا را به توسعه راهبردی دیپلماتیک ملزم می‌کند که شامل همکاری با متحدین برای انجام عملیاتهای مشترک کشتیرانی در دریای چین جنوبی و شرقی باشد.
این درحالی است که ترامپ علیرغم امضای این قانون، حدود ۲۰ ماده را مشمول استثنائاتی کرده تا دست وی را برای اعمال تصمیمگیریهای آتی در منطقه ایندوپاسیفیک به ویژه در رابطه با کره شمالی، باز بگذارد.
علیرغم اینکه هند نقش مهمی در راستای مهار چین و دکترین «اطمینان از آسیا» خواهد داشت اما سخنان ترامپ در خصوص هند و چراغ سبز به پاکستان در نشست کابینه دیروز حاوی پیامهایی برای دهلی نو است.
ترامپ در نشست دیروز کابینه گفته بود بسیاری از کشورها از آمریکا پول دریافت می‌کنند، اما در موقع نیاز واشنگتن از جمله در سازمان ملل، از ایالات متحده حمایت نمی‌کنند. او همچنین مدعی شد که کشورهایی هم که در مواردی از آمریکا حمایت می‌کنند، کمک‌های خود را به رخ واشنگتن می‌کشند و بابت آن میلیاردها دلار از آمریکا پول می‌گیرند.
ترامپ سپس با لحنی تمسخرآمیز گفت: بگذارید مثالی بزنم. من با هند و نخست‌وزیر مودی رابطه خوبی دارم. اما، او مدام به من می‌گوید که در افغانستان یک کتابخانه ساخته. یک کتابخانه!
وی افزود: می‌دانید یعنی چی؟ در مقایسه با هزینه‌ای که ما کرده‌ایم، اندازه [دستمزد] پنج ساعت کار هم نیست. خوب، او خیلی باهوش است. چون ما باید بگوییم بابت کتابخانه ممنونیم. نمی‌دانم هم که چه کسی در افغانستان از آن کتابخانه استفاده می‌کند.
ایران
ترامپ در نشست کابینه در خصوص ایران هم صحبت کرد و از آزادی عمل ایران برای ادامه حضور در سوریه خبر داد اما مدعی شد که همزمان با خروج نظامیان آمریکایی از این کشور، ایران نیز دیگر به دنبال تقویت حضور خود در آنجا نیست.
وی در این باره مدعی شد: ایران دیگر همان کشور سابق نیست. ایران در حال خروج نیروهایش از سوریه است. صادقانه بگویم؛ آنها هر کاری که بخواهند می‌توانند آنجا انجام دهند. اما دارند نیروهایشان را بیرون می‌برند. آنها در حال خروج از یمن نیز هستند.
ترامپ در ادامه ادعای خود افزود: اکنون تنها چیزی که ایران می‌خواهد این است که دوام بیاورد!
وی همچنین مدعی شد خروج آمریکا از برجام موجب تغییر محاسبات تهران و مانع از نفوذ ایران در منطقه شده است.
رئیس جمهوری آمریکا ادعای خود را این گونه ادامه داد: ایران به دنبال تسلط بر همه چیز و نابودی اسرائیل بود اما اکنون کشوری بسیار متفاوت‌تر از قبل است. دوست دارم با ایران مذاکره کنم.
ترامپ در حالی از تمایل به گفتگو با ایران سخن می گفت که مقابل او بر روی میز پوستری بود که به تقلید از فیلم «تاج و تخت» طراحی شده بود که در زمان اعمال تحریمهای نفتی علیه ایران از آن در توئیتر خود رونمایی کرده بود!
عربستان
ترامپ در این نشست مدعی شد ایران پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای کشوری کاملا متفاوت شده است. وی افزود: زمانی که رئیس جمهور شدم هر منطقه از خاورمیانه به خاطر ایران تحت حمله بود. سوریه، یمن و هر جای دیگر و عربستان تحت محاصره ایران قرار داشت. در واقع همه جا تحت محاصره بود.
تکیه و تأکید ترامپ در ایران هراسی امر جدیدی نیست اما آنچه در این میان حائز اهمیت است منافع مالی است که از رهگذر این ایران هراسی از کشورهای حاشیه خلیج فارس نصیب خود کرده است.
رابطه ترامپ با عربستان چنان برای او امری حیاتی است که منتقدان داخلی او هم به این امر وقوف کامل دارند. در قضیه قتل قاشقچی ترامپ تمام تلاش خود را برای مبرا کردن «محمد بن سلمان» از این قتل و وارد معامله شدن با ترکیه برای سکوت در مقابل این موضوع را انجام داد.
منتقدان داخلی ترامپ هم می دانستند که اهمیت قراردادهای تسلیحاتی ترامپ با عربستان چقدر برای او و دولتش و آینده سیاسی او حائز اهمیت است. لذا فشار حداکثری در این زمینه اعمال شد و حتی سازمان سیا و مجلس سنا نیز «محمد بن سلمان» را عامل قتل قاشقچی اعلام کردند. اما به هر روی ترامپ با آخرین معامله ای که با اردوغان و ترکیه کرد سعی کرد حد و مرز موضوع قاشقچی تا همین اندازه باقی بماند و مدرک «نهایی و کاری» توسط آنکارا رو نشود.
عربستان هم در جهت توجیه افکار عمومی دادگاه متهمان قتل قاشقچی را برگزار کرد تا مرهمی بر بی آبرویی «بن سلمان» در افکار عمومی جهانیان باشد.
نظر شما