امروز داستان های بلند به جای رمان جایزه می گیرند

به گزارش خبرنگار مهر، این نشست با حضور منتقدان ادبی، نویسنده اثر بلقیس سلیمانی ، امیر حسین زادگان مدیر نشر ققنوس و جمعی از علاقمندان عصر روز یکشنبه 6 اسفندماه در تالار گفتگوی انتشارات ققنوس برگزار شد.

در ابتدای این نشست عنایت سمیعی " بازی " را در دوران مدرن از تاملات ویتگنشتاینی دانست و افزود : این رمان معطوف به استعاره "بازی" است که بر عنوان کتاب هم نقش بسته است.

سمیعی خاطر نشان کرد: "بازی" با عمل روایت گره می خورد یا گاه روایت جانشین آن می شود، ولی در روایت هم به استعاره ای زنده تبدیل نمی شود. می توان گفت "بازی" در رمان تبدیل به جدالی معنایی شده و داستانی نیست.

این منتقد با بیان این مطلب که راوی اول شخص راوی موجهی است گفت: در این اثر روایت های اول شخص با جهت گیری دانای کل به هم پیوند خورده است. همچنین ذهن نویسنده منبعث از روایت های کلان است.

از نظر این منتقد همین که این رمان توانسته از رمان های آپارتمانی و کمک خانوادگی فاصله بگیرد قابل توجه است. اما به عقیده وی تعلقات ایدئولوژیک نویسنده مانع شده تا دغدغه های مدرنیستی و گاه پست مدرنیستی اش به درستی شکل بگیرد.

پس از آن لادن نیکنام دیگر منتقد این نشست اظهار داشت: این روزها بسیار می بینیم که داستان های بلند با حجم اندک به نام رمان چاپ می شوند، در جوایز شرکت داده می شوند  و گاه حتی جایزه می گیرند. اما این اثر مشخصات یک رمان را داراست.

وی ادامه داد: رمان باید برشی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی باشد که در جغرافیایی متعین شکل می گیرد. کمتر نویسنده ای به خصوص درمیان خانم ها به این مهم توجه دارد.

نیکنام چند ویژگی را برای این رمان از جمله کنش مند بودن آن، تقطیع به موقع زمانی و رها نشدن شخصیت ها برشمرد و افزود: این رمان برشی از نسلی تباه شده است که هویت مثله مثله دارد و ساختار کتاب هم به همین سبب پازل مانند و تکه تکه است. تطابق فرم و محتوا در این اثر قابل تامل است. ضمن اینکه این رمان در نقد اتفاقات سه دهه گذشته در ایران بسیار جسارت آمیز عمل کرده است.

زری نعیمی دیگر منتقد این نشست خاطرنشان کرد: از نظر من رمان خوب رمانی است که هر گاه منتقد به سراغ آن می رود گرهی برای گشودن پیدا کند و به نکات تازه ای دست یابد. اما در مورد این رمان من مجبورم نقدی را که ماه ها پیش بر آن نوشته ام تکرار کنم.

وی یادآور شد: این دلیل بر این موضوع نیست که از خواندن آن در هر بار خوانش لذت نمی برم . در مورد این رمان هیچ خمیازه ای در کار نیست و به راحتی می توان تا انتهای رمان پیش رفت.

نعیمی اضافه کرد: شخصیت هایی که در این رمان حضور دارند شخصیت هایی هستند که کمتر در داستان ها حضور داشتند هرچند در دنیای واقعی حضوری پررنگ دارند. اما شخصیت اصلی این رمان شخصیتی بسیار مطلق است و نویسنده به شکل بسیار کلاسیک به این شخصیت پرداخته است.

وی گفت: از نظر من نمی توان رنج های آپارتمانی را از دیگر رنج ها جدا کرد و نام لوکس بر آن نهاد. اگر زنی دغدغه فقر را داشت درواقع رنج را تصویر کرده است ولی آیا اگر دغدغه او خیانت یا عشق بود رنج او رنج لوکسی است؟به عقیده من رنج، رنج است حتی اگر در یک رمان آپارتمانی به آن پرداخته شود.

در پایان بلقیس سلیمانی - نویسنده کتاب - گفت : این کتاب در فضایی خاص نوشته شده و در فضایی خاص هم مجوز گرفته است. باید روزی داستان چاپ این رمان را هم بنویسم. اما فعلا در مورد آن هیچ اظهارنظری نمی کنم. این متن، به عنوان متنی مستقل به حیات خود ادامه خواهد داد.