چرا هواپیماهای بوئینگ ۷۳۷ مکس سقوط می‌کنند؟

امیرحسین عسگری در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره اقدامات گسترده کشورها در خصوص تعلق پروازهای بوئینگ ۷۳۷ مکس در پی سقوط دو فروند از این هواپیماهای نوساز در کمتر از شش ماه اخیر در حالی که هنوز از این محصول رونمایی رسمی نشده، گفت: اگرچه ممکن است برخی تایپ‌های مسافری علی رغم قبولی در همه تست‌ها و آزمایش‌های پیش از پرواز، پس از طی یک دوره پروازی مشخص دچار مشکلاتی شوند که در زمان تولید به آنها توجه نشده بود یا این مشکلات خود را در زمان تست نشان نداده باشند، اما همیشه در صنعت هوانوردی Safety Factors (عوامل ایمنی) چه در بدنه و چه در موتور، عامل C در نظر گرفته می‌شود؛ به این معنا که اگر آن عامل ایمنی در اجرای وظایف خود شکست بخورد، یک بک‌آپ از آن در هواپیما نهاده می‌شود تا فعال شود؛ سپس اگر بک‌آپ اول هم شکست بخورد، بک‌آپ دوم این وظیفه را انجام می‌دهد.

وی افزود: رعایت این عوامل ایمنی در صنعت هواپیماسازی به صورت حداقلی است؛ به معنای دیگر برخی هواپیماسازان در هنگام تولید عوامل ایمنی هواپیما، بیش از ۳ بک‌آپ برای هر عامل ایمنی تهیه و در بدنه، موتور و بخش‌های الکترونیکی هواپیما اجرایی می‌کنند.

کارشناس تعمیر و نگهداری هواپیما با بیان اینکه در هنگام بروز حوادث هوانوردی، همواره زنجیره‌ای از عوامل و مشکلات در بدنه یا موتور سبب ایجاد سانحه می‌شوند نه یک عامل به تنهایی، ادامه داد: با این حال باید تحقیق شود که چه عاملی سبب شده تا دو عامل مشابه یکدیگر رخ بدهد در حالی که همه موارد ایمنی در هنگام ساخت هواپیما رعایت شده است.

این کارشناس صنعت هواپیماسازی با بیان اینکه بوئینگ ۷۳۷ سابقه بیش از ۵۰ ساله در تولید دارد، گفت: با این حال مدل مکس این هواپیماها کمتر از ۱ سال است که تولید و وارد بازار حمل و نقل هوایی شده است که در نمایشگاه هوایی پاریس در سال گذشته یک فروند از این هواپیماها معرفی و بازاریابی شد اما اولین تحویل آن کمی پس از آن به شرکت‌های خریدار انجام شد.

وی با بیان اینکه وجود نقص احتمالی در بوئینگ ۷۳۷ مکس در این بازه زمانی کوتاه طبیعی است، اظهار داشت: شاید همین اقدامی که قرار است همه بوئینگ‌های مکس در دنیا Grounded (زمینگیر) شوند تا علت اصلی سوانح هوایی اخیر بررسی شوند، بتواند به رفع این مشکلات کمک کند چرا که بروز چنین سوانحی در تایپ‌هایی که به تازگی وارد ناوگان هوایی می‌شوند، مسبوق به سابقه بوده است.

این کارشناس تعمیر و نگهداری هواپیما به اتفاق مشابهی که برای موتور هواپیماهای ایرباس ۳۸۰ که تنها چند ماه پس از تحویل به شرکت‌های هواپیمایی سنگاپور و کانتاس استرالیا (Qantas Airline شرکت هواپیمایی حامل پرچم استرالیا) رخ داد، گفت: این دو ایرلاین همه ایرباس‌های ۳۸۰ خود را گراند کردند تا علت سانحه برطرف شد؛ همچنین اتفاق مشابهی برای بوئینگ‌های ۷۷۷ رخ داد که مشکل از باتری این تایپ بود و پس از تعلیق موقت پروازهای آن، مشکل برطرف شد و به چرخه پروازی بازگشتند. بنابراین باید منتظر ماند تا علت بروز این دو سانحه در ۷۳۷ مکس هم مشخص شود.

کارشناس صنعت هوانوردی افزود: البته این توضیحات به معنای آن نیست که بروز چنین سوانحی، امری عادی و طبیعی است؛ در زمان ساخت هواپیما همه تست‌های مربوطه انجام می‌شود و اگر تایپ خاصی از هر هواپیمایی که تولید می‌شود، با چنین اشتباهاتی در هنگام بهره برداری مواجه شود، شرکت سازنده باید پاسخگوی این رخداد باشد؛ ضمن اینکه در صورت اثبات اینکه اشتباه سازنده هواپیما سبب شده تا چنین سوانح فاجعه باری رخ دهد، شرکت سازنده قانونا مسئول جبران خسارات است. چراکه فرض بر این است که بهره برداری از هواپیمای ساخته شده، کاملاً نهایی و ایمن برآورده شده است.

وی تأکید کرد: شرکت بوئینگ باید پس از همان سانحه اول که برای لاین ایر اندونزی (Indonesian Lion Air) رخ داد و منجر به کشته شدن تمام سرنشینان شد، این مدل هواپیما را در همه جای دنیا زمین گیر (Grounded) می‌کرد و دنبال ایراد می‌گشت که اتفاق مشابه آن تکرار نشود. چرا که به نظر می‌رسد در سانحه دوم در اتیوپی، اتفاق مشابهی رخ داده است.