رکب مجلس به شرکتهای هواپیمایی

به گزارش خبرنگار مهر، عمر صنعت هوانوردی در ایران به بیش از 81 سال رسیده است. این صنعت هشت دوره متفاوت زمانی شامل دور اول ( 1923-1927تاسیس نیروی هوایی ارتش )، دوره دوم ( 1927- 1932آغاز به کار خط هوایی یونکرز آلمان در ایران) ، دوره سوم ( 1932-1938دوره غیبت حمل و نقل هوایی تجاری و بازرگانی) ، دوره چهارم ( 1938- 1946 تاسیس خط هوایی وزارت پست، تلگراف و تلفن ) ، دوره پنجم ( 1945-1961 تاسیس خطوط هوایی ایران ایرویز و پرشین ایرسرویس) ، دوره ششم ( 1961-1962تاسیس خط هوایی ایران یونایتد) ، دوره هفتم ( 1962-1979 تاسیس ایران ایر و دوره شکوفایی صنعت هوانوردی کشور ) و دوره هشتم تا کنون ( دوره بعد از انقلاب و عصر شرکت های هوایی چندگانه) را پشت سر گذاشته است.

در همین حال، دولت ایران در سال 1962 تصمیم گرفت که شرکت هوانوردی هما را تاسیس کند. در این سال، با تصویب مجلس نیز هما اجازه یافت تا کنترل تمام اموال و دارایی های دو شرکت هوانوردی ایران ایر ویز و خدمات هوانوردی ایران را از آن خود کند. 

پس از گذشت 7 سال سرانجام "پارس ایر" اولین شرکت هوانوردی ایران است که در سال 1969 فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. این شرکت اولین هاب پروازی خود را در مشهد مقدس تاسیس کرد که از آنجا به شهرهای طبس و بیرجند پرواز می کرد. اولین هواپیمایی که توسط این شرکت به خدمت گرفته شد، یک هواپیمای شش سرنشین از نوع Shrike 500B بود.

در سال 1975 ناوگان پارس ایر، با 32 فروند هواپیمای مختلف از جمله 4 فروند هواپیمای فوکر، خدمات پروازی خود را به 14 شهر مختلف ایران گسترش داد. پارس ایر تا سال 1979 خصوصی بود تا اینکه با پیروزی انقلاب اسلامی، ملی اعلام شد و به ایران ایر واگذار شد.

در حال حاضر هم ایران ایر، ماهان، آسمان، ایران ایر تور، کاسپین، آریا، کیش ایر، ساها، نفت، چابهار، ارم ایر، تفتان، قشم ایر، سفیران و زاگراس 15 شرکت هواپیمایی ایران به شمار می روند که دو شرکت تفتان - به دلیل تغییرات مدیریتی - و چابهار - به دلیل اجاره هواپیمایش به هما- هم اکنون فعالیت نمی کنند. میانگین عمر ناوگان هم از 18 تا 19 سال طی سال های گذشته به 15 تا 16 سال در حال حاضر کاهش یافته است.

 بیش از دو سال و نیم از تثبیت قیمت بلیت هواپیما گذشته است. در این دوران شاهد بوده‌ایم که شرکتهای هواپیمایی با مطرح کردن "در آستانه ورشکستی قرار گرفته‌ایم" در کنار دریافت یارانه سوخت هواپیما، همواره به دنبال افزایش بیش از 20 درصدی قیمت بلیت هواپیما بوده اند ولی ستاد کنترل  بررسی قیمتها تا کنون با افزایش قیمت بلیت هواپیما موافقت نکرده است.

خدماتی که شرکتهای هواپیمایی به مسافران ارائه می دهند و تاخیرهای بیش از اندازه پروازی هیچگاه با شرکتهای هواپیمایی خارجی مقایسه نمی‌شود و فلان مدیر شرکت هواپیمایی اواسط سال‌جاری در مصاحبه‌ای مطبوعاتی خواستار آزادسازی قیمت بلیت هواپیما می‌شود. به عنوان مثال، وقتی از یک مدیرعامل یک شرکت‌ هواپیمایی سئوال می‌شود که چرا بابت برخی تاخیرات پروازی بیش از اندازه از مسافران آن پروازها عذرخواهی نمی کنید، آنان سکوت اختیار کرده و وعده برنامه پرداخت خسارات بابت تاخیرات پروازی را مطرح می‌کنند.

در این میان، وزیر راه و ترابری هم معتقد است ارزان بودن قیمت بلیت هواپیما باعث تاخیر در پروازها و عدم سرویس‌دهی مناسب به مسافران شده است.

در همین حال، برخی از این شرکتها حتی بدهی‌های ده‌ها میلیارد تومانی خود به وزارت نفت بابت خرید سوخت را پرداخت نکرده‌اند و این موضوع را همواره رد کرده اند. این درحالی است که وزارت نفت بارها از صحت بدهیهای دهها میلیارد تومانی شرکتهای هواپیمایی سخن به میان آورده است.

پس از مطرح شدن تصمیم کمیسیون تلفیق برای حذف یارانه سوخت هواپیما در سال 86، برخی شرکتهای هواپیمایی تلاشهای بسیاری را آغاز کردند و حتی بحث چند برابر شدن قیمت بلیت هواپیما را در این شرایط به میان کشیدند اما مجلس با این تصمیم کمیسیون تلفیق موافقت کرد.

احتمال دارد در آینده‌ای نزدیک پیشنهادی جدیدی از سوی وزارت راه و ترابری به ستاد کنترل بررسی قیمتها برود که در آن پیشنهاد، موضوع متنوع بودن قیمت بلیت هواپیما در هر ساعت پروازی در مسیرهای مختلف داخلی و خارجی مورد تاکید قرار گیرد.

در شرایط فعلی و باتوجه به اقدام اخیر مجلس در حذف یارانه سوخت هواپیما در سال 86 ، ستاد کنترل بررسی قیمتها باید با تشکیل جلسه فوق‌العاده نسبت به تعیین تکلیف قیمت بلیت هواپیما برای سال آینده اقدام کند.