سهروردی حکمت ایرانی را احیا کرد

به گزارش خبرنگار مهر، بیست و سومین همایش بزرگداشت ملاصدرا با عنوان «حکمت ایرانی و حکمت متعالیه» از سوی بنیاد حکمت اسلامی صدرا صبح امروز در مجموعه فرهنگی آدینه برگزار شد.

در ابتدای این همایش آیت الله سیدمحمد خامنه ای، رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا در سخنانی به حکمت ایرانی و حکمت متعالیه پرداخت و در این خصوص اظهار کرد: حکمت ایرانی اشراقی یونانی شده از طریق افلوطین و مرحوم سهروردی و سهل شوشتری است به ما رسیده است. آنها خودشان معنی اشراق و معنی گفته های قدیمی ایرانی را می فهمیدند و اگر به ایران قدیم برگردیم می فهمیم حکمت چقدر عظمت و اهمیت داشته است.

وی با نگاهی به حکمت متعالیه افزود: حکمت متعالیه خیلی حرف برای ما دارد ولی ما به آن خیلی ساده نگاه می کنیم. هر حکیمی در هر جایی، خوبی های آن را گرفته است. معارف قرآنی هم از این حکمت برخوردارند. حدیث در نظر شیعه بسیار مهم بوده که این یعنی نگاه به گفتار ائمه اطهار. معارف ائمه را هم گرفته اند و بعد متکلمان شیعی فرهنگ و عرفانش را هم از ائمه اطهار گرفته و بعد فرهنگ تصوف که کامل ترین رشته معرفت است. امروز حکمت متعالیه در ساده ترین محیط ها می تواند جا باز کند. یک حقیقت مستقل و مکتبی که همه مزایا را دارد و نسبت به حکمت ایران قدیم می توان یک تفسیر از آن ارائه کرد و دوم اینکه می توان آنها را تحلیل و نقد کرد. سوم اینکه این حکمت نگاه توحیدی را برگرداند.

این استاد فلسفه در ادامه با اشاره به کلمه نور در حکمت متعالیه تصریح کرد: کلمه نور اشاره بر وجود دارد، نور عبارت است از چیزی که خود ظاهر است به نفسه و زایل کننده چیزهای دیگر هم است و این نور است که مستقل از موجودات سایر موجودات را به ما نشان می دهد. قرآن نور دارد و خداوند نور همه چیزهاست؛ یعنی خالق همه چیزهاست و اصل بر همه وجودها یا واجب الوجود است.

در تاریخ فلسفه حکمت ایرانی هم کلمه ایرانی زروان را داریم که یک حقیقت واحد عینی است، وجود و حقیقت اصلی در همان واجب الوجود است که از زروان دو نیروی ملکوتی و شیطانی زاده می شوند.

آیت الله سیدمحمد خامنه ای در پایان با توجه به اهمیت حکمت ایرانی تأکید کرد: به هر طرف که نگاه می کنیم حکمت ایرانی اهمیت و نورانیتی دارد که ما آن را از دست نداده ایم. ابن سینا حدود ۲۰ جلد کتاب درباره حکمت یونانی نوشته که متأسفانه همه آنها از بین رفته اند. سهروردی حکمت ایرانی را احیا کرد و اصل اشراق را بیان می کند. حکمت ایرانی قدیم بحث زیاد دارد و به صورت مختصر نمی توان حق این مطلب را ادا کرد.