نحوه پاسخگویی به سوالات کودکان درباره مباحث دینی و عقیدتی

جواد حیدری در گفت و گو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه یکی از  دغدغه های مهم والدین، نحوه پاسخگویی به سوالات کودکان درباره مباحث عقیدتی است، اظهار داشت: کودکان در سنین مختلف ممکن است سوالاتی در ارتباط با خداوند، ائمه یا دیگر مبانی دینی و عقیدتی داشته باشند و  در این ارتباط باید دقت کنیم که در مورد مباحث عقیدتی هیچ‌گاه به دروغ و یا اشتباه به کودکان جواب ندهیم.

وی افزود: در همین ارتباط باید دقت کنیم که اگر والدین جواب سؤال را بلد نبوده یا قدرت بیان پاسخ صحیح به کودکان را ندارند، از اصل حواس‌پرتی استفاده کرده و با مشغول کردن کودک به بازی و یا سرگرمی موردعلاقه وی، به‌صورت مقطعی ذهن کودک را از سؤال دور کرده و خود را برای پاسخگویی مناسب در زمان دیگر آماده کنند.

کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی با بیان اینکه اگر  والدین خود تصمیم به پاسخ دادن به سوالات کودک را داشتند باید چندین نکته مدنظر داشته باشند، بیان داشت: نکته اول اینکه باید زمان و مکان مناسبی را برای این کار مهم در نظر بگیریم، به طور مثال آشپزخانه و  زمان خواب، مکان و زمان خوبی برای پاسخ دادن به این نوع سوالات کودکان نیستند.

حیدری تصریح کرد: نکته دیگر اینکه ما باید در  ابتدا  نظر خود کودک را در مورد سؤال جویا شویم و اگر جواب وی ، صحیح و بدون نقص بود آن را تشویق  و تایید کرده و اگر ناصحیح بود جواب را تصحیح کنیم.

برای پاسخ دادن به سوالات کودکان از مثالهای ملموس استفاده کنید

وی ادامه داد: برای پاسخ دادن به سوالات کودکان باید از مثال های ساده و محسوس استفاده کرده و یا از استدلال‌های ساده کمک بگیریم.

کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی با اشاره به برخی از مهم‌ترین و شایع‌ترین پرسش‌های کودکان درباره‌ خدا  گفت: یکی از سوالات مورد توجه کودکان این است که «خدا کیست و چیست؟»، برای پاسخ به این سؤال، باید از اوصاف خداوند و مقایسه او با دیگران استفاده کرد.

وی ادامه داد: به طور مثال در ارتباط با این سوال می توانیم به کودک بگوییم که «خدا کسی است که مهربانی‌اش از پدر  مادر هم بیشتر است، از پدر و مادر هم بیشتر از تو مراقبت می‌کند و از قوی‌ترین فردی که می‌شناسی هم قوی‌تر است».

حیدری با بیان اینکه از جمله سوالات کودکان در ارتباط با پروردگار عالمیان این است که «خدا کجاست» و در جواب «خدا همه‌جا هست» نیز ممکن است بپرسد که «چه طور و چگونه خدا همه‌جا هست؟»، گفت: جواب ساده این سوال برای کودکان این است که خدا مثل ما انسان‌ها نیست که فقط در یک جا حضور دارند؛  وی قدرتی دارد که می‌تواند همه‌جا باشد، مانند سخنران تلویزیون که در همه خانه‌ها او را می‌بینند.

وی با اشاره به جواب این سوال کودکان که « اگر خدا همه‌جا هست، چرا او را نمی‌بینم؟‌» گفت:  در این ارتباط باید به کودک تفهیم کنیم که همان گونه که ما بسیاری از چیزها مانند هوا، گرما و برق را نمی‌بینیم اما وجود دارند، در ارتباط با خداوند نیز این گونه است.

کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی تاکید کرد: در همین ارتباط می توان مثالی عملی نیز برای کودکان آورد، به طور مثال والدین دو حبه قند را داخل لیوان  آب حل کرده و از کودک بپرسد که آیا حبه‌های قند داخل لیوان هستند یا از آن خارج‌شده‌اند و آیا آن را می بینی یا خیر؛ بدین ترتیب کودک متوجه می شود که خداوند نیز وجود دارد اما با چشم  دیده نمی شود.

وی بیان داشت: یکی از مهم ترین سوالان کودکان ممکن است درباره این مطلب باشد که «خدا را چه کسی آفریده است؟»، اینجاست که ما می گوییم که خدا همیشه بوده و ما به این مطلب ایمان‌ داریم و در پی دلیل آن نمی‌رویم؛ مانند این‌که تو ایمان‌ داری هیچ‌گاه از روی زمین به سمت آسمان بلند نمی‌شوی اما دلیل آن را هم نمی‌دانی.

مراجعه به کارشناس آگاه برای پاسخگویی به سوالات عقیدتی کودکان

حیدری تاکید کرد: نکته بسیار مهم در پاسخگویی به سوالات عقیدتی کودکان این است که اگر به هر دلیلی نتوانستیم  توانایی پاسخ دادن صحیح و ساده به فرزندانمان را در خود ایجاد کنیم باید صریح و روشن به فرزندمان بگوییم که برای رسیدن به جواب سؤال شما، باید پیش عمو  و یا خاله (کارشناس عقیدتی و یا دینی ) که آگاه به این مسائل هست برویم و از کمک آنها برای پاسخ دهی به سوالات عقیدتی - دینی کودک بهره ببریم.