جنگ یمن تداوم پادشاهی سعودی را به مخاطره انداخته است

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- محمد علی حق شناس و زهرا میرظفرجویان: چندین سال از تجاوز عربستان و متحدانش به یمن می‌گذرد و علی‌رغم تمامی گزارش‌های حقوق بشری، همچنان آتش این جنگ که توسط کشورهای غربی فراهم می‌شود، شهروندان یمنی را هدف قرار داده و تقریبا هر روز قربانیان جدیدی می‌گیرد.

در همین راستا خبرگزاری مهر با دکتر «کولین کاول» استاد علوم سیاسی دانشگاه دانشگاه بلوفیلد در وست ویرجینیا مصاحبه‌ای انجام داده‌ است که مشروح این مصاحبه در ادامه آمده است:

*دبیرکل سازمان ملل متحد ، آنتونیو گوترش، روز جمعه، ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۹ گزارشی را منتشر و اعلام کرد که ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن ۷۲۹ کودک را در سال ۲۰۱۸ کشته است و به همین دلیل برای سومین سال نام ائتلاف سعودی را در لیست سیاه قرار گرفت. با وجود همه گزارش های حقوق بشری، شاهد آن هستیم که کشورهای غربی هنوز هم سلاح در اختیار ائتلاف سعودی قرار می دهند. سوال اینجاست که چرا این گزارشات نتوانسته فروش تسلیحات کشورهای غربی به ویژه دولت ترامپ را به ائتلاف تحت رهبری سعودی متوقف کنند؟

در حال حاضر، ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد هستند؛ سازمانی که در سال ۱۹۴۵ تشکیل شد تا از وقوع جنگ جهانی دیگری جلوگیری کند و مانع از کشتار میلیون ها انسان مانند آنچه که در جنگ جهانی دوم رخ داد شود. در حالی که این ۱۹۳ عضو از نظر فنی کشورهایی مستقل هستند، اما در حقیقت، بغیر از تعداد انگشت شماری از آنها،  بیشتر اعضا وابسته و پیرو سایر کشورهای بزرگتر و قدرتمندتر هستند.

 سازمان ملل متحد یک سازمان سه سطحی است. شورای امنیت این سازمان دارای ۱۵ است که 5 عضو آن اعضای دایم این شورا می باشند ( ایالات متحده، چین، روسیه، فرانسه و انگلستان) که سیاست هایی را برای کل سازمان تنظیم میکنند. این 5 عضو داری حق وتو هستند. با توجه به این ساختار سازمانی و با توجه به اختلافات فعلی بین پنج عضو دائم و قدرت وتوی آنها، برای این نهاد بین المللی تقریباً غیرممکن است که بتوانند در مورد متوقف کردن جنگ عربستان سعودی و امارات علیه مردم یمن به توافق برسند.

از این رو مردم حقیقت جو این سوال را می پرسند که چرا این پنج عضو دائم نمی توانند برای توقف این جنگ ویرانگر علیه مردم یمن موافقت کنند. پاسخ این سوال در منافع اقتصادی کشورهای مختلف نهفته است. کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده آمریکا دریافته اند که برای تامین منافع شان، نیاز به دسترسی ایمن و مطمئن به منابع انرژی برای تقویت صنایعشان دارند و آنها معتقدند که با کنترل سیاسی منابع انرژی عراق و ایران (دو کشور خاورمیانه با بزرگترین ذخایر انرژی) می توانند اهداف امنیت ملی خود را برآورده سازند.

با توجه به این چشم انداز، برای رئیس جمهور فعلی ایالات متحده، دونالد ترامپ که نماینده اصلی سیستم اقتصادی سرمایه داری و رهبر ائتلاف غربی ها می باشد اقدامات عربستان و امارات اهمیتی ندارد.برای آنها صرفا تامین منافع اهمیت دارد لذا به نسل کشی سیستماتیک یمنی ها توسط عربستان و امارات ، غیر دمکراتیک بودن دولت های سعودی و امارات و نقض حقوق بشر توسط آنها برای کاخ سفید اهمیتی ندارد.

ایالات متحده، انگلیس و فرانسه می توانند در سازمان ملل جنگ در یمن را متوقف کنند ولی این کار را نمی کنند زیرا آنچه برای رئیس جمهور آمریکا مهم است این است که این درگیری توسط دو متحد نزدیک او در خاورمیانه یعنی عربستان سعودی و امارات متحده عربی انجام می شود و این اقدامات آنها مورد حمایت اسرائیل است و اینکه این جنگ ها  به نفع اقتصاد ایالات متحده آمریکا می باشد.

ترامپ به این نتیجه رسیده است که فروش هر چه بیشتر اسلحه و تجهیزات نظامی به طرف های متخاصم برای آمریکا سود آور است و سود آن راهی جیب صنایع نظامی ایالات متحده خواهد شد، که به نوبه خود، صندوق های مبارزات انتخاباتی ترامپ و حزب جمهوری خواه او در کنگره را پرتر خواهد کرد.

در ماه مارس سال ۲۰۱۸، ترامپ به طرز چشمگیری از اولین وارث تاج  و تخت سعودی و معمار جنگ سعودی و امارات علیه یمن، محمد بن سلمان، در کاخ سفید استقبال کرد. شاهزاده سعودی در این دیدار قول داد تا میلیاردها دلار از آمریکا تسلیحات خرید کند و میلیاردها دلار در این کشور سرمایه گذاری کند تا اوضاع اقتصادی آمریکا و وضعیت اشتغال در آن بهتر شود.

اخلاق برای ترامپ این است که صنایع ایالات متحده آمریکا با وجود کشتار هزاران انسان سود ببرد. چنین اخلاقی در تضاد مستقیم با اخلاق مد نظر قرآن، انجیل، تورات و یا متون مذهبی  و مکاتب فلسفی است. این اخلاق سرمایه داری است، یک سیستم اقتصادی که در حال حاضر بر اکثر دنیا حاکم است و و هدایتگر اصلی آن آمریکا است.

*اهداف اصلی عربستان سعودی در جنگ یمن چه بوده است و آیا این اهداف تاکنون محقق شده اند؟

مردم یمن در ژانویه سال ۲۰۱۵ پس از گذشت چندین دهه از حضور حاکمان خارجی که توسط همسایه شان عربستان سعودی منصوب می شدند، به پا خواستند و رئیس جمهور وقت منصور هادی را مجبور به استعفا نمودند. زمانی که شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی در مارس سال ۲۰۱۵ در تلاش برای بازگرداندن دست نشانده خود در یمن بود، هادی از این کشور به ریاض در عربستان فرار کرد. بمب های سعودی برسر انقلابیون یمنی سرازیر شدند. اقدامات سعودی ها یمنی ها را مجبور به سازماندهی علیه مداخلات سعودی ها کرد.

عربستان سعودی در راستای تلاشش برای برگرداندن هژمونی خود بر شبه جزیره عربستان در حالیکه به انکار حقیقت مردم یمن و خواسته های مشروع آنها می پردازد سعی می کند به جهانیان اینگونه القا کند که یمنی ها از آن سوی آبهای خلیج فارس توسط ایران راهبری می شوند.

ایالات متحده آمریکا، انگلیس، اسرائیل و دیگر قدرتهای غربی به طور سنتی عربستان سعودی را ضامن تامین نفت و گاز طبیعی مصرفی صنایع غربی می دانند و هر از گاهی هم از پادشاهی عربستان سعودی به عنوان یک دستگاه پول نقد برای حمایت از اقتصاد خودشان استفاده کرده اند.

با هزاران کشته، زیرساخت های یمن نابود شده است، هزینه های مالی سعودی ها اکنون به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده است و اعتبار بین المللی عربستان به رهبری بن سلمان حتی در بین متحدانش از بین رفته است. ولی مردم یمن قوی تر و متحد تر از همیشه شده اند. همه این مسائل موجب شده که عربستان سعودی در باتلاقی فرو برود که بیرون آمدن از آن برایش دشوار شده و تداوم نظام پادشاهی این کشور را با مخاطره مواجه کرده است.

*گزارش ها حاکیت از آن دارند که امارات متحده عربی قصد دارد نیروهای خود را در چند مرحله از یمن خارج کند. به نظر شما این عقب نشینی واقعی یا فقط یک تاکتیک است؟ و چرا امارات متحده عربی این تصمیم را گرفته است و پیامدهای چنین اقدامی بر آینده جنگ یمن چیست؟

امارات متحده عربی بسیار نگران است که مشارکت این کشور در حمله عربستان به یمن، آن را به عنوان هدف حملات یمن قرار دهد، دقیقاً همانطور که اکنون عربستان سعودی مرتباً توسط  موشک ها و هواپیماهای بدون سرنشین یمنی ها مورد حمله قرار می گیرند.

اما به عنوان یک شریک کوچک در جنگ تحت رهبری عربستان سعودی علیه مردم یمن، آنها این کار را برای کاهش درگیری مستقیم نیروهای خود در جنگ انجام می دهد. بنابراین، به نظر می رسد در حال حاضر، صرفاً یک خروج تاکتیکی از درگیری مستقیم در یمن است.

*گزارش های دیگری نیز وجود دارد که حاکی از آن است که عربستان سعودی نیز ممکن است برنامه هایی را برای پایان دادن به جنگ یمن تا پایان سال ۲۰۱۹ داشته باشد. از آنجا که محمد بن سلمان حامی سیاست های تهاجمی عربستان سعودی علیه یمن بوده است، آیا فکر می کنید شکست سعودی ها در یمن، سرنوشت سیاسی بن سلمان و عربستان سعودی را تغییر خواهد داد؟

عدم موفقیت عربستان سعودی در برگرداندن هژمونی خود بر یمن به منزله حکم اعدام برای ادامه سلطنت سعودی خواهد بود. پیروزی یمنی ها در جنگ استقلالشان برای جمعیت اسیر شده عربستان سعودی نیز امید وار کننده و الهام بخش خواهد بود تا یک دولت مشروع برای خود منصوب کنند.

بیم از دست دادن منبع قابل اعتماد انرژی و همچنین یک منبع پولشویی در خاورمیانه از دلایلی هسستند که که موجب می شوند تا غربی ها چشم خود را بر اقدامات و جنایات سعودی ها  از مرگ و مثله کردن روزنامه نگار جمال خاشقچی گرفته تا تأمین اعتبار حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به مرکز تجارت جهانی نیویورک و پنتاگون در واشنگتن دی سی ببندند.