روایت کتاب «نقاشی قهوه‌خانه» نیت‌مند و تراژیک است

به گزارش خبرگزاری مهر، نخستین نشست تخصصی «گزارشگاه نقاشی قهوه‌خانه»  با موضوع «روایت به‌مثابه پژوهش در نقاشی قهوه‌خانه»  با سخنرانی مهدی کاموس، نویسنده و پژوهشگر، برگزار شد.

مهدی کاموس با بیان اینکه عنوان کتاب «نقاشی قهوه‌خانه» روایتی را شکل می‌دهد که این روایت می‌خواهد بگوید این کتاب در پاسخ به حوادث میکونوس و مسائل امروز ما با اروپا نگاشته شده است.

وی ادامه داد: در مسئله امروز ما که بحث رابطه با دنیا را داریم، دادگاه میکونوس می‌تواند مسئله روز باشد. کتاب «نقاشی قهوه‌خانه» در ابتدا روایتی است بر روایت‌های سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران. نخستین راوی کتاب هم راوی سیاسی است.

وی افزود: راوی دوم کتاب خود کاظم دارابی است که تلاش می‌کند از ابتدای زندگی خود تعریف کند و از اواسط کتاب شروع به تبرئه کردن خود می‌کند. راوی سوم این کتاب شخصی به نام محسن کاظمی است. محسن کاظمی روایت‌های خود را در پانوشت‌ها و عکس‌ها و ... پیش می‌برد. در کتاب می‌بینیم که هر چقدر کاظم دارابی چگونگی را می‌گوید، محسن کاظمی به دنبال چرایی است و با آوردن متن‌های متضاد و مخالف به موضوع می‌پردازد.

وی افزود: محسن کاظمی در شیوه گردآوری اطلاعات و مهندسی و سازمان‌دهی اطلاعات بسترهای روان‌شناختی و تاریخی شخصیت را می‌آورد تا جایی که به موضوع میکونوس منتهی می‌شود.

کاموس خاطرنشان کرد: ما می‌خواهیم بگوییم قرائتی را که در دادگاه میکونوس آلمان وجود دارد، می‌توانیم در نظر بگیریم یا نمی‌توانیم در نظر بگیریم. مدعای بنده این است که در این کتاب با لایف استوری مواجه هستیم. پژوهنده یک پژوهش کیفی انجام داده است. پژوهش کیفی شامل مسائلی است که با سوال شروع می‌شود.

این نویسنده با بیان اینکه ما می‌خواهیم به عمق برویم و ببینیم ته داستان میکوموس چیست، گفت: در پایان پژوهش کیفی به چند سوال جدید می‌رسیم. در این کتاب با گفته‌های مخالفین کاظم دارابی مواجه هستیم. از منابع متعدد استفاده شده و از همه مهم‌تر نقش پژوهشگر در اثر کاملا روشن است. پژوهشگر کیفی معتقد است همه اتفاقات در ذهن من رخ می‌دهد و میزان درک من از واقعیت تبدیل به واقعیت می‌شود و تردستی محسن کاظمی در همین‌جاست. تردستی محسن کاظمی در این است که تلاش می‌کند راوی را به جایی برساند که او را تبدیل به پژوهشگر کند. ما در کتاب احساس می‌کنیم راوی به دنبال این می‌گردد که چرا چنین اتفاقی برای من رخ داده است. مهم‌ترین ویژگی پژوهشگر در این کتاب این است که راوی را تبدیل به پژوهشگری فعال می‌کند.

کاموس همچنین گفت: در گام دوم روایت محسن کاظمی استفاده از قصه، داستان و نثر داستانی را در کتاب «نقاشی قهوه‌خانه» می‌بینیم. نثر کتاب برخلاف بسیاری از آثار تاریخی و پژوهشی نمی‌خواهد تنها رفتارها را بیان کند، بلکه این کتاب بیانگر احساس‌هاست.

وی افزود: در قرائت محسن کاظمی از واقعه میکونوس و شخص کاظم دارابی، ما متون مخالف بسیاری می‌بینیم و در متن چینش اطلاعات به گونه‌ای است که احتمال می‌رود شخصیت محسن کاظمی محکوم باشد، اما روایت زوایای دیگری هم دارد. محسن کاظمی در کنار قرائت نیت‌مندانه، قرائت تراژیک در میکونوس را هم ارائه می‌کند.

وی تصریح کرد: «نقاشی قهوه‌خانه» اثری در مذمت خشونت و در تایید صلح و آزادی است.