مجله مهر - فاطمه باقری: رهبر انقلاب محرم امسال و در حاشیه مراسم عزاداری شام غریبان در حسینیه امام خمینی(ره)، از برنامه مداحی و مرثیه خوانی حاج محمود کریمی تقدیر کردند: «آقای کریمی! مجلس شما را امسال از تلویزیون میدیدم، برنامه شما بیرون از جلسه خیلی خوب بود.» محمود کریمی شب تاسوعای امسال در هیئت رایةالعباس امامزاده علیاکبر (علیهالسلام) چیذر که در محیط بیرونی امامزاده برگزار شد، یک سنت قدیمی مداحی به نام چهارپایه خوانی را اجرا کرد.
«چهارپایه خوانی» را میشناسید؟!
قدیمیها میگویند قبل از اینکه منبری وجود داشته باشد مداحان برای اینکه صدایشان بهتر به جمعیت برسد، بالای یک چهارپایه میایستادند و مدح ائمه را میگفتند، شبیه به همان کاری که نقالها برای نقل داستانهای شاهنامه انجام میدادند.
این مراسم بعد از رفتن رضاشاه آزاد شد. با رسیدن هیأتها جلوی امامزادهها مداح چهارپایهخوانی میکرد و مردم هم قدری استراحت میکردند. به خاطر جذابیت و تردد، جمعیت زیادی از عزادارها در محوطهها جمع میشدند. پیر و جوان، زن و مرد و ... به مداح گوش میدادند و چهارپایهخوان تأکیدش همیشه به استفاده از اشعار بجا و صحیح خواندن بود. چهارپایهخوان درباره روایتهای بدون خدشه و همچنین محکم و قرص بودن مطالب از جهت اعتقادی تأکید داشت و وظیفهاش بود که بیشترین مطالب را در کوتاهترین زمان ارایه دهد. رسم بود که وقتی دستههای عزاداری در ایام مصیبت وارد بازار یا خیابان میشوند، در نقاطی پرجمعیت یا مثلا در صحن امامزاده یا مسجد جامع چهارپایهای برای مداح میگذارند تا بر بالای آن ایستاده و مردم عزادار را بگریاند. بعد از ساخته شدن بازار تهران این رسم در چارسوقها و تیمچههای آن ادامه پیدا کرد.
ابتکار جالبی که هم معرفی بخشی از آیین های قدیمی ایرانی بود و هم تنوعی در سبک عزاداری همیشگی این روزها؛ بدون اینکه این تنوع به ملودی قطعات موسیقی بازار داخلی و خارجی نزدیک شود یا ویدیوی نورپردازی و سیستم های صوتی عجیب آن در گوشی های همراه دست به دست شود. محمود کریمی و هیئت رایه العباس در برگزاری مراسم های عزاداری خلاقیتهای دیگری هم داشته است؛ مثلا دکور سادهای که بازنمایی یک شعار عاشورایی در سالهای انقلاب اسلامی بود: «حسین سرباز ره دین بود / عاقبت حق طلبی این بود»
ابتکار دیگر، خواندن یک کتاب در مراسم روضه خوانی محرم بود. او اربعین سال ۹۴ بخشهایی از کتاب «آفتاب در حجاب» سیدمهدی شجاعی را به عنوان روضه خود در مجلس خواند. اما اوج کار این مداح اهلبیت (علیهالسلام) در محرم سال ۹۷ بود که بخشهایی از کتاب «فتح خون» شهید سیدمرتضی آوینی را بازخوانی کرد. کریمی که بین مداحان اهلبیت(ع)ریتم موسیقی را خیلی خوببهتر از همه میشناسد، توانست این جملات را به صورت سینهزنی تکضرب در بیاورد. در شب اول عزاداریهای دهه محرم، او رو به عزاداران مجلس گفت: «به یاد شهید سیدمرتضی آوینی همینطور آرام سینهزنی را داشته باشیم تا آماده بشویم برای زمینه؛ به یاد همه شهدایی که پیشانیبند میبستند»
و خواند: «قافله عشق در سفر تاریخ است و این تفسیری است بر آنچه فرمودهاند: کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا... این سخنی است که پشت شیطان را میلرزاند و یاران حق را به فیضان دائم رحمت او امیدوار میسازد….»
یکیدیگر از اتفاقات خوبی که این مداح اهل بیت (علیهالسلام) در جلسات اخیر هیئت خود انجام میدهد، معرفی کتاب آنهم برای قشر نوجوان حاضر در مراسم است که حتی کتاب معرفی شده را به آنها هدیه میدهد تا مطالعه را ترویج کرده باشد. مثل کتاب «فرهنگ سخنان حضرت زهرا (سلاماللهعلیها)» ترجمه نهجالحیاه و کتاب «فرزندم چنین باش» ـ که برگرفته از نامه امام علی (علیهالسلام) است، یا کتاب «رفاقت به سبک تانک» نوشته داوود امیریان و کتاب «زیبای رانده شده» نوشته سیدسعید هاشمی.
این هیئت میزبان عزاداری جوانانی بوده که حالا قبل از اسم آنها پیشوند شهید می گذاریم. خادم های جوان و سبزپوشی که برای دفاع از حرم حضرت زینب(سلاماللهعلیها) و امنیت ایران به شهادت رسیدند. مثل شهید امیر سیاوشی و محمدحسین حدادیان؛ و شهید محمدرضا دهقان. بعضی از آنها وصیت کردند محمود کریمی روضه تشییع آنها را بخواند. او سال ۹۵ برای پیکر یک شهید مدافع حرم افغانستانی هم نوحه معروف سلام عزیزپرپرم را را اجرا کرد:
میون بزم حیدریون،تو روضه های زینبیون
میون دار سینه زنیمون،شهید تیپ فاطمیون
نظر شما