همچنان خودروها در پایتخت حرف اول را می‌زنند

به گزارش خبرنگار مهر، آرش میلانی عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر اسلامی تهران در نطق پیش از دستور به موضوع ایمن سازی و بهسازی معابر شهری پرداخت و گفت: وضعیت پیاده روها در حال حاضر قابل قبول نیست و پیاده روها یا در تسخیر موتورسیکلت هاست یا امکان تردد افراد دارای معلولیت و ناتوان در آن فراهم نیست و لازم است شهرداری در خصوص بهسازی پیاده روها اقدام کند.

وی همچنین در نطق خود به حذف فیلتر جاذب دوده از خودروهای دیزلی انتقاد کرد و به موضوع لغو مراسم دوچرخه سواری خانوادگی نیز پرداخت.

مشروح نطق میلانی را در زیر می خوانید.

بسم الله الرحمن الرحیم
خانم‌ها، آقایان، همکاران ارجمند، خبرنگاران و حضار محترم!
خیابان‌هایی را تصور کنید مملو از صدای شادی و همهمه کودکان، همسایه‌ها و دوستان. شهری را تصور کنید که به همان اندازه که زمین‌های بازی دارد، محل خانه‌ها، مغازه‌ها و اداره‌هاست. تصور کنید محله‌تان به طور همزمان یک پارک، محل کار، مرکز آموزشی و یک محل گذران تعطیلات است. یک اجتماع محلی با نشاط و به لحاظ اقتصادی موفق را تصور کنید. مکان‌هایی را تصور کنید که در آنها تنها صدای انسان به گوش می‌رسد و هوا برای دیدن و نفس کشیدن پاک و خالص است و فراتر از همه اینها، یک شهر بدون خودرو را تصور کنید. برای اکثر شهروندان چنین ایده‌هایی به نظر غیرقابل تصور می‌رسد. شهرهای ما مدت‌هاست که تسلیم یک زندگی ماشینی شده‌اند. برای اهل تهران حداقل، بخشی از این تصویر در ایام نوروز در تهران خلوت، نمایان می‌شود اما ما نباید از این چشم‌انداز دست بکشیم، چراکه به قول انیشتین، داشتن چشم‌انداز مهمتر از دانش و امکانات موجود است، زیرا دانش محدود است اما چشم‌انداز می‌تواند محاط بر جهان ما باشد و محرک پیشرفت و آفریننده تحول. در اینجا لازم است یاد کنیم از مرحوم دکتر تقی ابتکار، اولین رییس سازمان محیط زیست کشور پس از انقلاب که در مهر ماه 1359 در سخت‌ترین روزهای دفاع مقدس و در ایامی که مردم تهران به دلیل کمبود سوخت با بسیجی همگانی به مدت دو هفته از خودرو شخصی استفاده نکردند، اثرات این حرکت مردمی را بر کیفیت هوای تهران پایش کرد و از چشم‌انداز گسترش حمل و نقل پاک سخن گفت و بر محدودسازی خودرو شخصی تاکید کرد.
امروز 31 شهریور، «روز جهانی بدون خودرو» است و «روز جهانی بدون خودرو» می‌تواند دعوتی باشد از شهروندان و مدیریت شهری تهران برای در پیش گرفتن رویکردهای جدید برای غلبه یافتن بر دو چالش بزرگ امروز شهرمان. روزی که یکی از موثرترین‌ تلاش‌ها برای دعوت به دوری و پرهیز از خودرومحوری در جهانی است که ماشین‌ها بر همه ابعاد زندگی بشر احاطه یافته‌اند و دو چالش بزرگ ترافیک و آلودگی هوا، بر همه ابعاد زندگی شهری سایه انداخته‌ است.
هدف از این رویداد، ارتقای کمی و کیفی حمل و نقل عمومی، ترویج و توسعه‌ دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی است. در این کمپین که دیگر مختص به یکی، دو کشور نیست و جنبه بین‌المللی به خود گرفته، مردم تشویق می‌شوند سفرهای شهری خود را با استفاده از وسایل نقلیه‌ عمومی و حمل و نقل‌های پاک انجام دهند و در سفرهای درون شهری روزانه در صورتی که مسافت امکان دهد از دوچرخه استفاده کرده یا پیاده‌روی کنند. در واقع، روز جهانی بدون خودرو فرصت مناسبی است تا در سفرهای درون شهری استفاده از خودروی شخصی را به حداقل برسانیم، نشاط و سلامت جسمی و روحی را تجربه کنیم و از هوایی تمیز لذت ببریم.
همکاران ارجمند و اعضای محترم شورا!
در میان مناسبت‌های جهانی زیادی که در تقویم وجود دارد، «روز جهانی بدون خودرو» از جمله مناسبت‌هایی است که طی دو سال گذشته در ایران نیز مورد توجه خاص قرار گرفته است. سازمان‌های مردم‌نهاد و گروه‌های فعال در عرصه محیط زیست، نخستین کسانی بودند که اولین گام‌ها را برای پیوستن ایران به این کمپین بزرگ بین‌المللی برداشتند و مسئله مهمتر آنکه، خوشبختانه از حدود یک سال پیش تا به امروز، نخستین قدم‌ها برای پیوستن تهران به این رویداد بزرگ برداشته شده است. در این چارچوب، سال گذشته در چنین روزی کمیته محیط زیست شورا با اعلام فراخوانی از مردم، سمن‌ها و گروه‌های مرجع درخواست کرد تا در «روز جهانی بدون خودرو» فعالانه شرکت کنند.
آن درخواست ابتدایی اینک امروز بسیار گسترش یافته و با انتخاب دکتر حناچی به عنوان شهردار تهران و پیوستن ایشان به «کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو»، هم‌اکنون شاهد آن هستیم که تلاش برای ترویج دوچرخه‌سواری و توسعه فرهنگ عدم استفاده از خودرو شخصی، دیگر مختص به یک روز در سال باقی نمانده و تداوم و همگانی‌تر شدن آن می‌تواند نویدبخش بهبود هوای شهر و کاهش ترافیک از یکسو و نزدیکی مسئولان با مردم از سوی دیگر شود. البته حمایت معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران از اجرای طرح دوچرخه‌های اشتراکی موجب شده است تا میزان سفرهای درون‌شهری با استفاده از دوچرخه به میزان قابل توجهی افزایش یابد.
از مهمترین اهداف کیفی توسعه دوچرخه تا افق 1401 در تهران، افزایش ایمنی دوچرخه‌سواران در معابر شهری و ایجاد یکپارچگی بین مود دوچرخه و کلیه مودهای حمل و نقل است. چشم‌انداز توسعه دوچرخه در تهران تا افق مذکور افزایش سهم دوچرخه در سفرهای روزانه شهری از 0.3 درصد به 1.5 درصد است. این به معنای رسیدن از 58 هزار نفر - سفر روزانه در وضعیت فعلی به 310 هزار نفر - سفر است و باید تا آن زمان 514 کیلومتر مسیر ویژه دوچرخه و 400 ایستگاه دوچرخه احداث شود. در 18 ماه گذشته اقدامات متعددی در

حوزه حمل و نقل پاک صورت گرفته است. احداث 60 کیلومتر مسیر ویژه دوچرخه، نصب 60 پارکینگ دوچرخه، اجرا و بهره‌برداری از دوچرخه اشتراکی با حدود 18 هزار نفر کاربر و 1400 دوچرخه، تهیه پنج استاندارد و سند راهبردی توسعه دوچرخه‌سواری در تهران از آن جمله‌اند. به نظر می‌رسد دستیابی به اهداف برنامه سوم مستلزم تقویت جایگاه سازمانی واحد حمل و نقل پاک، ارتقای هماهنگی‌های سازمانی به ویژه در حوزه دسترسی به بوستان‌ها و همراهی بیشتر پلیس راهور در تصویب مسیرهای ویژه دوچرخه است.
البته موفقیت کامل در مسیر دستیابی به «شهر پاک»، نیازمند اقدامات زیرساختی مهمی است. مهمترینِ شرط و عامل موفقیت در این راه، گسترش کمی و کیفی حمل و نقل عمومی است. با آنکه در زمان بررسی برنامه سوم توسعه شهر تهران، احکام خوبی برای توسعه حمل و نقل عمومی تصویب شده است، اما متاسفانه به دلایل مختلف، ما شاهد عقب ماندن در برنامه توسعه حمل و نقل عمومی هستیم که بخش عمده این مسئله نه در عزم مسئولان مدیریت شهری، بلکه ریشه در تنگناهای اقتصادی تحمیل شده بر مدیریت کنونی شهری تهران از یکسو و برخی بروکراسی‌های حاکم بر نظام اداری و اجرایی کشور و عدم همکاری و همراهی برخی از دستگاه‌ها با شهرداری تهران دارد اما با وجود این مسائل لازم است مسئولان با بازتعریف و طراحی سناریوهای اقتصادی زمینه رفع این کاستی‌ها و توسعه حمل و نقل عمومی را فراهم آورند.
حضار محترم
بازمهندسی مبلمان شهری، ترمیم معابر و پیاده‌روها و ایمنی‌سازی مسیرهای دوچرخه‌سواری یکی از ضرورت‌های توسعه دوچرخه‌سواری به عنوان جایگزینی مناسب برای خودرومحوری است. متاسفانه تهران اکنون شهری انسان‌محور نیست، بلکه در آن خودروها حرف اول را می‌زنند. علیرغم اقداماتی که از سوی شهرداری برای ایمن‌سازی معابر و مسیرهای دوچرخه‌سواری انجام شده، ما هنوز تا رسیدن به نقطه ایده‌آل فاصله بسیاری داریم.
وضعیت برخی از پیاده‌روها نیز به هیچ وجه قابل قبول نیست به گونه‌ای که این معابر هم‌اینک یا در تسخیر موتورسیکلت‌ها هستند یا آنکه از نظر ایمنی برای بسیاری از شهروندان از جمله معلولان و ناتوانان جسمی در برخی از مواقع خطرناکند. در چنین شرایطی، اینکه انتظار داشته باشیم همه شهروندان بخواهند به جای خودرو به پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری روی بیاورند، انتظاری غیرواقع‌بینانه است و ضروری است در این چارچوب، بهسازی معابر پیاده در دستورکار جدی شهرداری قرار گیرد.
به موازات این اقدامات، ترویج دوچرخه‌سواری و گسترش تفکر استفاده از حمل و نقل عمومی و پاک به جای خودروهای شخصی زمانی اثرگذار و نتیجه‌بخش خواهد بود که در عملکرد و رفتار دولتمردان، نخبگان و افراد برجسته‌ جامعه هم قابل مشاهده باشد. هرچند از زمانی که دکتر حناچی در کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو شرکت کرده، شاهد هستیم که برخی از مدیران شهری نیز به این حرکت پیوسته – که البته امیدوارکننده است – اما باید توجه داشته باشیم همان قدر که رفتارهای باورمندانه می‌تواند در گسترش فرهنگ استفاده از وسایل نقلیه پاک مؤثر باشد، رفتارهای نمایشی بدون پشتوانه هم آسیب‌های خاص خود را دارد. در واقع، زمانی گسترش حمل و نقل عمومی در شهر تهران همگانی خواهد شد که پارکینگ‌های شهرداری در روزهای سه‌شنبه خالی از خودروهای مسئولان باشد.
همچنین توسعه حمل و نقل عمومی و استفاده گسترده شهروندان از وسایل حمل و نقل پاک به ویژه دوچرخه جهت مقابله با آلودگی هوا، مستلزم همراهی و همکاری‌ همه دستگاه‌ها و دوری‌گزینی از رفتارهایی است که کاهنده سطح امید و اعتماد در بین شهروندان است. در حالی که شرایط کنونی کشور به گونه‌ای است که باید حداکثر انسجام و همدلی را در کشور حاکم کرد و با افزایش نشاط و تحرک، زمینه افزایش تاب‌آوری اجتماعی در برابر دشواری‌های اقتصادی ناشی از دشمنی‌ها و تحریم‌ها را فراهم ساخت، آیا لغو مراسم دوچرخه‌سواری خانوادگی با دستور قضایی در تهران مصداق پیش‌گیری از منکر است یا حاصل یک مصلحت‌سنجی خاص؟ عنوان شده که برگزاری برنامه های مشابه در گذشته موجب ناهنجاری شده است اما به نظر می‌رسد تفسیر مرزهای ناهنجاری از نگاه قانون و عرف در میان تصمیم گیران متفاوت و مبتنی بر سلیقه‌ها است. حمل و نقل پاک یک الزام برای تمامی اقشار اعم از زنان و مردان است و پرهیز از یکجانبه‌گرایی و گفت‌وگو و دستیابی به یک چشم‌انداز مشترک راه ناگزیر ماست.
خانم‌ها، آقایان، همکاران ارجمند، خبرنگاران و حضار محترم!
نکته پایانی که می‌خواهم به آن اشاره کنم، درخواستی است که یکی از شرکت‌های خودروسازی به بهانه‌ تحریم‌ها برای توقف «نصب فیلتر دوده» روی خودروهای دیزلی مطرح کرده است. در سال ۹۳ بر اساس مصوبه هیأت دولت، نصب «فیلتر جاذب دوده» به منظور کاهش آلودگی هوا الزامی شد. خودروسازان در همان زمان با این مسئله مخالفت‌های گسترده‌ای داشتند اما در نهایت، به اجرای آن گردن نهادند. در شرایطی که خودروسازان در یکی، دو سال گذشته بیشترین سود و استفاده را از تحولات اقتصادی برده‌اند و به بهانه تحریم‌ها، خودروهایشان را با همان کیفیت و بلکه کمتر و صد البته قیمت بیشتر فروخته‌اند، با همان بهانه تحریم‌ها می‌خواهند از انجام کمترین وظیفه در راستای قانون هوای پاک شانه خالی کنند. این بهانه آوردن‌ها در حالی است که نارضایتی مردمی از این خودروسازان بسیار آشکار و واضح است و معلوم نیست تا چه زمانی قرار است از انحصارات خودرویی حمایت صددرصدی کنیم، خودروسازانی که قبل از تحریم‌ها به سختی زیر بار اجرای نصب فیلتر دوده بروی خودروهای دیزلی می‌رفتند. حالا هم تحریم را بهانه می‌کنند. موافقت با این درخواست، بازی کردن با جان مردم است و اگر بخواهیم در پایتخت هزاران خودرو دیزلی غیر استاندارد داشته باشیم، وضعیت آلودگی هوای تهران مجددا وارد شرایط ناسالم خواهد شد. در واقع، موافقت با درخواست خودروسازان یک عقبگرد آشکار و در تضاد روشن با حق‌الناس، منافع عمومی و مصالح مردم است، چراکه به صورت بسیار مستقیمی به سلامت و بهداشت مردم صدمه وارد می‌کند و انتظار می‌رود دولت محترم این پیشنهاد را از دستورکار خارج کند.