مسکن‌های ۳۰ متری و آسیب‌های دنباله‌دار آن

مجله مهر -  در چند روز گذشته طرح مسکن اجتماعی که از ابتدای دولت یازدهم به عنوان یکی از طرح های جایگزین طرح مسکن مهر و همچنین طرح ساماندهی مسکن نیازمندان مطرح شد با پیشنهاد شهردار تهران مبنی بر آمادگی این نهاد اجتماعی برای احداث واحدهای مسکونی ۳۰ متری رنگ و بوی جدیدتری به خود دیده است. خبرگزاری مهر در گزارشی مجزا به این مهم پرداخته است.

سرانجام اما پیشنهاد طرح مسکن کم‌متراژ یا واحدهای ۳۰ متری که از سوی شهردار تهران پیشنهاد شده با استقبال هیئت دولت مواجه شد. در ادامه این گزارش به پدیده مسکن های ۳۰ متری و علل رواج آن در کشور های مختلف دنیا می پردازیم.

  قبل از هر چیز بد نیست بدانید در ۲ دهه اخیر این واحدها در اروپا و امریکا و همچنین چین و ژاپن رشد زیادی داشته است. ماجرای رونق این واحدها در اروپا از آنجا شروع شد که پس از بحران سال ۲۰۰۸ در اروپا، دولتها سرمایه گذاری خود را برای ساخت مسکن های اجتماعی به نصف رساندند. این موضوع سبب رشد قیمت مسکن در شهرها و کشورهای مختلف شد و در نتیجه تمایل مردم برای استفاده از خانه های کوچک بیشتر از قبل شد.

  رشد قیمت اجاره‌بها در کشورهای اروپایی به خصوص شهرهای توریستی و پایتخت ها آنقدر زیاد بوده است که شهروندان این شهرها، از طریق پلتفرم‌های مختلف یک اتاق یا حتی یک تخت از خانه خود را به گردشگران اجاره بدهند تا دست کم بخشی از اجاره بهایشان جبران شود.

البته تمایل ساکنین کشورهای مختلف فقط به این دلیل نیست. دلایل زیادی مانند صنعتی شدن شهرها، سبک زندگی و زندگی انفرادی سبب استفاده از این خانه ها شد.

هزینه انرژی نیز یکی از مسائلی است که سبب شده شهروندان اروپایی و امریکایی به سمت این خانه های کوچک و چند متری سوق پیدا کنند.

به طوری که بیش از ۲۲درصد از  خانوارهای اجاره‌نشین در انگلیس گفته‌اند نمی‌توانند خانه خود را تمام‌مدت گرم نگه دارند. البته این موضوع صرفا به انگلیس ختم نمی شود و در بلغارستان، یونان، قبرس و پرتغال  نیز بیش از ۲۰درصد از کل خانوارها می‌گویند نمی‌توانند خانه خود را به قدر کافی گرم نگه دارند.

هزینه های انرژی در این کشورها انقدر بالاست که برای آنها استفاده از ماشین لباس شویی در خانه‌ها صرفه اقتصادی ندارد و عموما لباس های خود را در رخت‌شورخانه‌های عمومی می‌شویند. همه اینها سبب شده افراد به سمت خانه های بسیار کوچک تمایل پیدا کنند.

افرادی که در خانه‌های ۳۰ متری زندگی میکنند تمام وقت خود را بیرون از خانه میگذرانند و معمولا فقط برای خواب به خانه خود برمیگردند. این یعنی سرانه فضاهای سرگرمی و  تفریحی نظیر پارک، سینما، رستوران و فست‌فودها آنقدر زیاد است که میتواند تمام نیاز شهروندان را برطرف کند.

 با این حال جالب است بدانید میانگین متراژ خانه‌ها در اروپا و امریکا  چگونه است. جدول زیر میانگین متراژ خانه‌ها در کشورهای مختلف را بر حسب متر مربع نشان می‌دهد.

چرا خانه‌های ۳۰ متری در ایران جواب نمیدهد؟

 مردم کشور ما با فرهنگ ایرانی – اسلامی بزرگ شده اند. ما ایرانی ها اهل معاشرت هستیم. به خانه هایمان مهمان دعوت میکنیم. فرزندانمان را در محیط خانه بزرگ می‌کنیم. آنجا آشپزی میکنیم و بیشتر وقتمان را در کنار یکدیگر می گذرانیم. اما ساخت واحدهای سی متری و بدون اتاق خواب برای زوجین در تهران، در واقع به ساکنین این خانه ها تحمیل می کنند که بچه دار نشوند. کاهش فرزند آوری، حذف صله رحم و رشد تجردگرایی از جمله آسیب هایی است که ساخت این خانه‌ها به دنبال خواهد داشت.  چرا که فردی که در یک خانه ۳۰ متری و احتمالا در بیرون از شهر زندگی می‌کنند نه بودجه‌ای دارد که بچه‌هایش را تمام وقت به مهدکودک بفرستد و نه میتواند هر از گاهی مهمانانش را به جای خانه به رستوران دعوت کند. عموم متقاضیان این مسکن ها زوج های جوانی هستند که در آرزوی خانه ای بزرگتر در این خانه‌های بندانگشتی ساکن میشوند ولی به دلیل رشد و تورم روز افزون هرگز توان خرید خانه ای بزرگتر را پیدا نخواهند کرد.