راه های شناخت و درمان ویروس HPV/بهترین روش پیشگیری

میترا بهمن پور متخصص و جراح زنان، در گفتگو با خبرنگار مهر، با عنوان این مطلب که بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از ویروس HPV وجود دارد، گفت: بیشتر مردان و زنانی که دچار این عفونت هستند از این موضوع اطلاعی ندارند، زیرا در بدن آنها علائم یا مشکلات بهداشتی ایجاد نمی‌شود. اما در برخی از موارد، انواع خاصی از HPV می‌تواند در قسمت‌های مختلف بدن باعث ایجاد توده غیرطبیعی و غیر سرطانی بر روی پوست شود.

وی افزود: Hpv های پرخطر حاصل ۹۰ درصد ضایعات بدخیم دهانه رحم هستند. این ویروس ها سه نوع پرخطر، با خطر متوسط و کم خطر هستند و انواع پر خطر توانایی دارند که تغییرات بدخیم در سلول هایی که واردشان می شوند، ایجاد کنند.

بهمن پور با اشاره به اینکه بیش از ۱۲۰ نوع ویروس hpv وجود دارد که ۳۰ نوع آن می توانند دستگاه تناسلی تحتانی خانم ها و آقایان و مقعد را درگیر کنند، گفت: این ویروس خصوصیت حمله به بافت های پوشش بدن و تمایل به تهاجم به نقاطی از جمله پوست ابتدای دستگاه تنفسی و حلق و حنجره و ابتدا و انتهای دستگاه گوارش یعنی دهان و حلق و مقعد و بخش های انتهایی دستگاه تناسلی دارد.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به اختصاص موضوع بحث به بیماری های زنان، تمرکز آن روی نواحی خاصی از جمله بخش های خارجی و تحتانی دستگاه تناسلی و دهانه رحم و واژن است.

بهمن پور با تاکید بر اینکه هورمون های جنسی و به ویژه هورمون های جنسی بانوان باعث رشد بیشتر ویروس hpv می شوند، افزود: تکثیر این سلول ها و احتمال ایجاد تغییرات سرطانی
در دهانه رحم خانم ها مهم ترین بیماری است که hpv می تواند ایجاد کند.

وی با اشاره به فاکتورهایی که باعث پیشرفت و رشد این ویروس می شوند، ادامه داد: مصرف سیگار و دخانیات، مصرف قرص های ضدبارداری، سایر بیماری های منطقه جنسی و نوع تغذیه نامطلوب این بیماری را تشدید می کند.

بهمن پور با اشاره به اینکه فرد آلوده می تواند بدون  علائم ظاهری ویروس باشد، گفت: برای انتقال ویروس لازم است در یک مدت زمان خاص پوشش پوستی یا مخاطی در معرض تماس با پوست یا مخاط فرد آلوده قرار گیرد.

وی با تاکید بر اینکه با تماس های ساده روزانه در محل کار و یا اماکن عمومی امکان انتقال وجود ندارد، افزود: مناطق پوستی خراشیده شده و یا افرادی که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند با تماس کوتاه مدت نیز آلوده می شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، گفت: مهم ترین مشکلی که آلودگی به این ویروس ایجاد می کند این است که ماده ژنتیکی این ویروس خودش به تنهایی توانایی رشد و تکثیر ندارد و به همین دلیل وارد سلول های انسان می شود و توسط آنها تکثیر می شود و پس از ورود باعث تغییراتی در شکل و عملکرد این سلول ها می شود.

بهمن پور ادامه داد: در دوران حاملگی که هورمون های جنسی زنانه افزایش می یابد، ویروس hpv رشد بیشتری داشته و کسانی که آلوده هستند و ضایعات پاپیلوماتوز دارند ممکن است بزرگتر و رشد بیشتری پیدا کنند.

وی با تاکید بر این نکته که چنانچه کانال زایمانی و واژن وجود داشته باشد احتمال درگیری شدید حلق و حنجره نوزاد نیز وجود دارد، افزود: در موارد نادر احتمال انتقال از مکان های آلوده مثل ورزش هایی که تماس های بدون پوشش میان دو ورزشکار و یا سالن های زیبایی که از وسایل یکبار مصرف استفاده نمی شود و کیفیت بهداشتی پایینی دارند، نیز منتقل می شود.

بهمن پور خاطرنشان کرد: بهترین زمان و روش پیشگیری از طریق واکسیناسیون در سنین ۹ تا ۲۶ سالگی و قبل از شروع تماس جنسی است و حتی در افرادی که تست مثبت باشد توصیه می شود تزریق گردد تا ایمنی فرد بالاتر برود.

این متخصص جراح زنان افزود: برای درمان ضایعات پوستی روش های مختلفی وجود دارد، البته درمان این ضایعات باعث کاهش میزان سرایت در اثر تماس مالشی به خود فرد و شریک جنسی او می شود.

بهمن پور به راههای درمان این ویروس اشاره کرد و گفت: این درمان ها عبارتند از محلول ها، کرم ها، فریز کردن(کرایو) و لیزر...، این ضایعات پوستی hpv می تواند صاف، برجسته، پر رنگ تر، کم رنگ تر و یا بی رنگ و همرنگ پوست باشد و به همین دلیل برای تشخیص آن لازم است که پزشک متخصص و با تجربه تشخیص قطعی را با معاینه دقیق و گرفتن نمونه های لازم از مناطق خاص و مشکوک انجام بدهد. 

وی افزود: مهم ترین نکته ای که در درمان این ضایعات باید مورد توجه عموم قرار گیرد این است که طبق مندرجات کتاب های معتبر علمی دنیار، لیزرتراپی بیشترین تأثیر را در مقایسه 
با کرایو(فریز) یا داروهای موضعی دارد.

بهمن پور خاطرنشان کرد: درباره سرطان دهانه رحم باید بدانیم که تنها سرطان قابل درمان کامل است به شرطی که در مراحل مقدماتی و قبل از بدخیمی تشخیص داده شود.

وی ادامه داد: اگر فردی به ویروس hpv پر خطر آلوده است، لازم است کولیوسکوپی شود تا بیماری در مراحل بسیار اولیه تشخیص داده شود و در همان مراحل در صورت نیاز با کولیوسکوپ می توانیم سال ها قبل از ایجاد سرطان بدخیم سلول های تغییر شکل داده را شناسایی و آنها را حذف کنیم.

بهمن پور، در پایان با تاکید بر اینکه با پیشرفت های ایجاد شده انواع سه بعدی دستگاه کلیوسکوپی به شکل بسیار دقیق تری قادر به شناسایی سلول های بدخیم است، گفت: با توجه به محدودیت این وسیله مراکز محدودی قادر به ارائه این خدمات و انجام کولیوسکوپی سه بعدی هستند.