به گزارش خبرنگار مهر، روزنامهها و مجلات قدیمی اطلاعات ارزشمندی دربارۀ وقایع و رویدادهای تاریخی، فرهنگی، هنری و اجتماعی در دورههای گذشته در اختیار محققان و پژوهشگران قرار میدهند. از همین روست که مطبوعات نیز مانند کتب و اسناد، از جمله منابع مهم و معتبر در تحقیق محسوب شده و از نظر دستیابی به نکات تازه یاب، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفتهاند.
با توجه به محدود بودن اسناد دربارۀ چهرههای مشهور ادبیات معاصر، بررسی روزنامهها و مجلات قدیمی در روشن ساختن زوایای پنهان زندگی و آثار آنان، اهمیت فراوانی یافته است. کتاب «اخبار مشاهیر ادب معاصر در مطبوعات»، جست‌وجویی است گسترده در روزنامهها و مجلات دورۀ قاجار تا عصر حاضر که در آن، اخبار و مطالب مربوط به پنج تن از مشاهیر ادب معاصر گردآوری شده است.
با توجه به این که اخبار فراهم آمده، اطلاعات و آگاهی‌های ارزشمند و نکات جدید و بعضاً منتشرنشده‌ای را دربارۀ زندگی، اشعار، آثار و افکار مشاهیر ادب معاصر در اختیار قرار می‌دهد، کتاب حاضر به عنوان منبع تحقیقی مستند و معتبر، موجب شناختِ بیشتر علاقه‌مندان و محققان دربارۀ زندگی و آثار شخصیتهای مشهور ادبیات معاصر شده و گامی جهت پژوهشهای بعدی دربارۀ آنان محسوب می‌شود.
دفتر اول این مجموعه به میرزادۀ عشقی، ایرج میرزا، اشرف الدین حسینی (نسیم شمال)، فرخی یزدی و حیدرعلی کمالی اختصاص دارد و در آینده، دفترهای بعدی دربارۀ سایر چهرههای سرشناس ادبیات معاصر ایران همچون: ملکالشعرای بهار، عارف قزوینی، علی اکبر دهخدا، وحید دستگردی، پروین اعتصامی، نیما یوشیج، شهریار، صادق هدایت و فروغ فرخزاد منتشر خواهد شد.
در یک جمع بندی اجمالی، برخی از ویژگی‌های مهم اخبار و مدارک این کتاب که حاوی مطالب ارزشمند دربارۀ پنج تن از مشاهیر ادب معاصر ایران است، به شرح زیر است:
- انتشار اشعار منتشر نشده‌ای از میرزادۀ عشقی، ایرج میرزا، نسیم شمال، فرخی یزدی و حیدرعلی کمالی که در دیوان شاعران یاد شده نیامده است.
- عکس‌های منتشر نشده‌ای از ایرج میرزا و حیدرعلی کمالی
- مقالۀ منتشرنشده‌ای از میرزادۀ عشقی با عنوان «نهضت الفبا» که در دیوان وی به چاپ نرسیده است.
- درویش خان موسیقی دان مشهور، ساخت موسیقی «اپرت بچۀ گدا» اثر میرزادۀ عشقی را بر عهده داشته است. میرزادۀ عشقی نمایشنامه‌ای به نام «خرافات جادوگری» نیز نوشته بود که در دیوان وی به آن اشاره‌ای نشده و اثری نیز از آن در دست نیست.
-گردآوری روایات مختلف دربارۀ ترور میرزادۀ عشقی و بررسی آنها در کنار یکدیگر، تصویر روشنی از چگونگی به قتل رسیدن وی در اختیار قرار می‌دهد.
-ایرج میرزا اولین شخصیت شناخته شدۀ ادبی است که مجلس ترحیم او با موسیقی همراه بوده است.
-بر خلاف پندار برخی از نویسندگان و از جمله سعید نفیسی و محمداسماعیل وطن پرست، فرستاده شدن نسیم شمال به دارالمجانین دلایل سیاسی نداشته و توطئه‌ای از سوی نظمیه برای خاموش ساختن وی نبوده است.
-گردآوری و بررسی روایت‌های مرتبط با قتل فرخی یزدی که به قلم مطلعان و هم بندهای فرخی به رشتۀ تحریر درآمده است، تصویر دقیق‌تر و روشن‌تری از این حادثۀ دهشتناک به دست می‌دهد.
- حیدرعلی کمالی از پیشگامان صائب شناسی در ایران و جزو اولین کسانی است که برای احیای نام و آثار این شاعر بزرگ سبک هندی تلاش‌های مهمی انجام داده است.
در مجموع، این کتاب حاوی ۲۲۱خبر است که ۶۶ عنوان آن به میرزادۀ عشقی، ۴۴ عنوان به ایرج میرزا، ۴۱ عنوان به نسیم شمال، ۵۰ عنوان به فرخی یزدی و ۲۰ عنوان به حیدرعلی کمالی اختصاص یافته است.
کتاب «اخبار مشاهیر ادب معاصر» که به شادروان استاد ایرج افشار تقدیم شده است، در ۴۱۶ صفحه و شمارگان ۵۵۰ نسخه و ۹۲۵۰۰ تومان توسط نشر علم منتشر شده است.
مهدی نورمحمدی مورخ، پژوهشگر و سندشناس است. از میان کتاب‌های منتشر شده او می‌توان به این موارد اشاره کرد: «ترور در بهارستان: پژوهشی نو درباره اندیشه، زندگی و ترور واعظ قزوینی و روزنامه نصیحت به انضمام اشعار او»، «سرآغاز عکاسی در قزوین»، «خاطرات عارف قزوینی: به همراه اشعار چاپ نشده»، «تاریخچه میرزا کوچک‌خان: روایتی نو و متفاوت از قیام جنگل»، «مرقع دلگشا: زندگی و آثار ملک محمد قزوینی شیخ علی سکاک و محمدعلی خیارجی از پیشگامان خط تزئینی، خط گزار و نقاشی خط»، «قزوین در انقلاب مشروطیت»، «من و آزادی: خاطرات میرزا حسین خیاط (فرنیا) از دوستان عارف قزوینی و میرزا کوچک خان جنگلی»، «دیوان عارف قزوینی به انضمام شرح زندگی عارف به قلم خودش و اشعار منتشر نشده»، «قره العین: زندگی، عقیده و مرگ»، «مشاهیر قزوین»، «شیخیه و بابیه در ایران»، «تئاتر و سینما در قزوین»، «باقرخان سعدالسلطنه حاکم قزوین در عصر ناصری» «عماد ملک خط: زندگی و آثار میرعماد سیفی حسنی قزوینی» و…
نظر شما