خبرگزاری مهر ـ گروه بین الملل: «آدام دنتور» پژوهشگر و فعال سیاسی آمریکایی اخیرا در یادداشتی که در نشریه ایتالیایی «ایلفاروسولموندو» منتشر شده، به لایه های پیچیده ای از بهره گیری روسیه از شبکه های اجتماعی برای نفوذ در سطوح مختلف تصمیم ساز در آمریکا و نقش شبکه های اجتماعی «فیسبوک» و «توئیتر» در نقض حریم خصوصی افراد در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ ایالات متحده آمریکا پرداخته است.
او در این باره می نویسد: در سال ۲۰۱۷ در بررسی اسناد تجاری به‌دست آمده از ۱۹ کشور و سرزمین با قوانین مالیاتی و مالکیتی سهل، از جمله جمهوری مالتا و جزایر ویرجین و... روشن شد که از ۱۳.۴ میلیون اسناد مذکور، بخشی از آن به فعالیت‌های تجاری- مالی شرکت‌های پوششی مسکو که در روند انتخابات آمریکا دخالت داشتند، مربوط بوده اند.
این اسناد که مرتبط با سرمایه‌گذاری بنگاه‌های اقتصادی روسیه در آمریکا و معروف به اسناد «پردایس پیپرز» هستند، فعالیت های نامتعارف شرکت هایی را بر ملا ساخت که به ویژه در حوزه‌های تکنولوژی و فناوری اطلاعات، عمل می کردند و فیسبوک را به عنوان رسانه‌ای جهانی از ابتدا مورد توجه قرار داده بودند.
در بررسی اسناد مرتبط با منابع اصلی سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه فیسبوک و توئیتر مشخص شد که منابع مالی و سرمایه گذاری‌های «یوری میلنر» در فیسبوک که «پیتر تی‌یل» نیز از اعضای هیئت سهامداران آن است، شرکت‌های دولتی و نیمه دولتی و پوششی روسیه دخالت داشته اند.
شرکت‌های سرمایه‌گذار روسی از جمله «هلدینگ سرمایه‌گذاری گازپروم»، «شرکت وی تی بی کپیتال»، «وی تی بی بانک»، «شرکت کانتون سرویسز»، «شرکت میل.رو» و همچنین شرکت های «دیجیتال اسکای تکنولوژیز (دی اس تی)» و شرکت های «دی اس تی گلوبال» که اکنون به یوری میلنر تعلق دارد، در ماجراهای فیسبوک و توئیتر دخیل بوده اند.
همچنین هلدینگ سرمایه‌گذاری گازپروم که از ارکان قدرت کرملین محسوب می‌شوند، حدود ۹۲۰ میلیون دلار در فیسبوک سرمایه گذاری داشته و شرکت وی تی بی کپیتال، ستون سرمایه‌گذاری خارجی بانک مادر وی تی بی بانک روسیه، ۱۹۱ میلون دلار در توئیتر سرمایه گذاری داشته است.
گازپروم و وی تی بی بانک که زیر نظر «ولادیمیر پوتین» فعالیت داشته و تحت تحریم وزارت خزانه داری قرار دارند، در سرمایه‌گذاری های خود در فیسبوک و توئیتر، بیش از منافع اقتصادی بر تأثیرگذاری بر افکار عمومی در فضای مجازی فیسبوک و توئیتر در روند انتخابات ۲۰۱۶ تمرکز داشته اند.
از سویی؛ شرکت میل.رو و «دیجیتال اسکای تکنولوژیز» که از سال ۲۰۱۱ تحت عنوان گروه میل.رو فعالیت دارند، از دیگر منابع تأمین‌کننده سرمایه‌گذاری میلنر در پروژه فیسبوک بوده‌اند.
شرکت میل.رو، بزرگترین شرکت ارتباطی-اجتماعی روسیه است که از طریق «آلیشر عثمانوف» بهره‌مند از روابط گسترده با کرملین و نهادهای امنیتی روسیه می باشد که با مدیریت میلنر بنیانگذاری شده است. این شرکت توانست از طریق میلنر سرمایه‌گذار مؤثر (Tech Investor) سیلیکون ولی، به عرصه تکنولوژی و افکار عمومی آمریکا ورود کند.
از سوی دیگر؛ شرکت پوششی «کانتون سرویسز» ثبت شده در «جزایر ویرجین» نیز از سال ۲۰۰۵ مورد توجه الیگارک روسی «آلیشر عثمانوف» از مدیران ارشد بنگاه سرمایه‌گذاری گازپروم قرار گرفت و با سرمایه‌گذاری ۹۲۰ میلیون دلاری، در سال ۲۰۰۹ عملاً تحت مالکیت وی قرار گرفت.
در همین حال؛ از طریق منابع جذب شده از چهار شرکت روسی فوق در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ که چند میلیارد دلار برآورد شده، یوری میلنر توانست توسط شرکت های خود همچون «دی اس تی اینوستمنت ۳» و «دی اس تی یو اس آ ۲» ، میلیون‌ها دلار سهام فیسبوک را خریداری کند.
کانتون سرویسز، شرکت پوششی روسیه نیز با در اختیار گرفتن اکثریت سهام شرکت «دی اس تی یو اس آ ۲»، نهایتاً مدیریت و کنترل خرید و فروش سهام فیسبوک را در دست گرفت و در خرید سهام توئیتر نیز نقش موثری را ایفا کرد.
میلنر و عثمانف، همزمان با شروع درگیری‌های اوکراین در نوامبر ۲۰۱۳ و با توجه به اینکه که بخشی از سرمایه‌گذاری‌هایشان در فیسبوک از طریق شرکت‌های دولتی روسی گازپروم و وی تی بانک تأمین شده بود، به دلیل هراس از تحریم‌های احتمالی بعدی آمریکا، با دوراندیشی کلیه سهام خود را در سپتامبر ۲۰۱۳ به مبلغ ۱.۷ میلیارد دلار از فیسبوک خارج کردند و ۶ ماه بعد، در ۶ مارس ۲۰۱۴ تحریم‌های اوباما علیه روسیه به دلیل اشغال کریمه برقرار شد.
این در حالی بود که میلنر با فروش به موقع ۹ درصد از سهام خود در فیسبوک بیش از ۵ میلیارد دلار سهم خود را خارج کرد.
در سال ۲۰۱۱، میلنر از طریق شرکت خود «دی اس تی یو اس آ ۳»، ۳۸۰ میلیون دلار در توئیتر سرمایه‌گذاری و به واسطه این سرمایه‌گذاری ۵ درصد از سهام کل توئیتر را به‌دست آورد. تأمین مالی حداقل نصف این مبلغ هنگفت از طریق «وی تی بانک» دومین بانک بزرگ دولتی روسیه انجام گرفت.
در ۷ می ۲۰۱۴، یعنی شش ماه پس از عرضه اولیه عمومی سهام توئیتر، وی تی بانک عمده سهام خود را به شرکت کانتون سرویسز منتقل کرد. سپس شرکت کانتون سرویسز که یک شرکت صوری واسطه‌ای در اختیار روسها است، همراه با دی اس تی در همین زمان سهام خود در توئیتر را فروختند.
در پشت هزار توی سرمایه‌گذاری میلنر در فیسبوک و توئیتر جزئیاتی نهفته که نشان از اهداف راهبردی و پنهان کرملین با محوریت وی تی بانک و گازپروم داشت. اهدافی که در پازل دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ در موقعیت ویژه خود ایفای نقش کردند.
از سوی دیگر ماجرای مربوط به رسوایی حریم خصوصی مربوط به فیسبوک و مربوط به آژانس امنیت ملی آمریکا «NSA» یک نقطه مشترک دیگری هم به نام «پیتر تی‌یل»، حامی جنجالی دونالد ترامپ دارد.
پیتر تی‌یل از نخستین سرمایه‌گذاران خارجی در فیسبوک بود که از سال ۲۰۰۴ پا به پروژه فیسبوک گذاشت و به عنوان عضو هیئت مدیره فیسبوک انتخاب شد. تی‌یل در سال‌های پس از ورود به فیسبوک در نوبت‌های گوناگون مبالغ بیشتری را در آن سرمایه‌گذاری کرد.
تی‌یل همچنین روابط دوستانه‌ای با «مارک زاکربرگ» مدیرعامل فیسبوک دارد. پس از رسوایی «کمبریج آنالیتیکا» و فیسبوک که منجر به بازخواست زاکربرگ توسط سنا هم شد، یک رابطه عجیب و قوی در فعالیت های شرکت‌های کمبریج آنالیتیکا و پلنتیر افشا و مشخص شد که شرکت کمبریج آنالیتیکا، با شرکت پلنتیر همکاری دارد.
در این همکاری شرکت کمبریج با کمک پلنتیر به دریافت داده ها از فیسبوک و تحلیل جامعه مخاطبین آمریکایی توانست در دوران انتخابات ۲۰۱۶ از اطلاعات بیش از ۸۷ میلیون کاربر به نفع ترامپ استفاده کند که پس از افشای این رسوایی شرکت کمبریج تعطیل شد.
بر اساس آنچه «آدام دنتور» در این یادداشت خود آورده، به نظر می رسد که پرونده دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا، عمقی فراتر از آنچه در قالب گزارش بازرس «رابرت مولر» در اختیار افکار عمومی آمریکا و جهان قرار گرفت، داشته باشد، مسئله ای که علی القاعده بیانگر اشراف کامل روسیه بر فرآیندهای تصمیم ساز در داخل هیئت حاکمه آمریکا است.
نظر شما