به گزارش خبرنگار مهر، نشر حکمت کلمه کتاب «علیت فلسفی در سینما» نوشته اسدالله غلامعلی را با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۳۶ صفحه و بهای ۴۴ هزار تومان تومان منتشر کرد. کتاب شامل سه فصل است و به مفهوم فلسفی علیت در سینما می‌پردازد.
در فصل نخست علیّت از سه دیدگاه کلاسیک، مدرن و پست مدرن مورد واکاوی قرار گرفته است. در فصل دوم جایگاه علیّت در پیرنگ فیلمنامه تحلیل شده است و فیلم‌های برجسته‌ای براساس سه نوع روایت ذکر شده، مورد توجه قرار گرفته‌اند. در فصل سوم به کمک نمودار و جدول سه اثر مهم تاریخ سینمای ایران یعنی «جدایی نادر از سیمین»، «هامون» و «طعم گیلاس» براساس نتایج به دست آمده بررسی و تفسیر شده اند. نگارنده معتقد است که تحول در مفهوم علیّت از منظر فلسفه موجب تحول علیّت در روایت سینمایی شده و از آنجا که علیت بنیادی‌ترین مفهوم و عنصر پیرنگ است، تحول علیّت باعث دگرگونی کلیت ساختار روایی شده است.
در مقدمه کتاب آمده است: «در جستجوی مفهوم علّت و معلول متوجه شدم انسان هرچه از سنت دورتر شده، رابطه‌ی علّت و معلول در نظرش تغییر کرده است. این دگرگونی نه تنها مرا خسته و یا نومید نکرد، بلکه ناگهان دریچه‌ای زیبا و نورانی بر من گشود؛ دریچه‌ای که زنجیره‌ی علیّت را نمایان کرد. این دریچه نورانی سینما و روایت سینمایی بود. ساختارهای متعدد سینمایی در برخی از عناصر مشترکند. جستجو برای یافتن چیستی علّت و رابطه‌اش با معلول، به سینما ختم شد و من بیش از پیش به ارزش بنیادی علیّت در روایت و ساختار سینما پی بردم...»
همچنین در پشت جلد کتاب نوشته شده است: «اهمیت علیّت در فیلمنامه و به‌طور کلی هنر سینما به واسطه‌ی اعتبار آن در حیات انسان است. رابطه‌ی انسان با جامعه، خدا و خودش نتیجه پیوستگی یا گسستگی زنجیره علّی است؛ زنجیره ای که از آغاز جهان تا به امروز سه مرحله‌ی ضرورت، نسبیت و پیشامد را طی کرده، و به خاطر تحولاتش هویت انسان را دگرگون ساخته است. سینما برای اثبات هستی خویش نه تنها از این زنجیره کمک می‌گیرد، بلکه به کمک ابزارهایش از جمله نور، تار و پود این زنجیره را در برابر چشمان انسان به تصویر می‌کشد. وابستگی سینما و به‌طور کلی هنر به اصل علیت نشان می‌دهد نخستین پرسش انسان یعنی چیستی و کیستی خویش، همچنان مهمترین چالش هستی او است.»
غلامعلی دارای مدرک دکتری پژوهش هنر از دانشگاه تربیت مدرس است. «فرهادی و سینمای پرسش» و «روایت مدرن و موج نوی سینمای ایران» و ترجمه کتاب «فواصل سینما» ژاک رانسیر از جمله کتاب‌های منتشر شده اوست.
نظر شما