جنگ به حوزه ادراک رسیده/چرا«به‌وقت‌شام»درکوتاهترین زمان ساخته شد

به گزارش خبرگزاری مهر، نشست «ارزیابی پژوهش‌های مکتوب در حوزه جبهه مقاومت» عصر دیروز شنبه ۲۱ دی با حضور سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسائل غرب آسیا و قادر آشنا مدیرعامل مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی در سرای اهل قلم برگزار شد و ابعاد جدید مقاومت، عواقب شکل‌گیری و چشم‌انداز و دستاوردهای آن مورد بررسی قرار گرفت.

صدرالحسینی در این نشست با اشاره به ذو وجهین بودن شخصیت شهید سلیمانی گفت: از نوع تعامل شهید حاج قاسم سلیمانی با بسیاری از هنرمندان، نویسندگان، صاحبان اندیشه و فیلمنامه نویسان، به این نتیجه می‌رسیم که باید نسبت به بررسی ابعاد مختلف شخصیت این شهید والا مقام اقدام کنیم. با توجه به شرایط کاری که شهید سلیمانی داشت، بسیاری از ابعاد نرم شخصیت وی قابل شناسایی نبود، اینکه در کوتاه‌ترین زمان «به وقت شام» ساخته می‌شود، بخشی از فیلم «پایتخت» به مسأله تروریسم می‌پردازد، بعضی از نویسندگان رمان به سوریه دعوت می‌شوند و جلساتی با بعضی از کارگردانان می‌گذارند و بسیاری از نوشته‌ها و یادداشت‌های افرادی که آنجا بودند در قالب شعر و کتاب با توصیه و دستور وی جمع‌آوری می‌شود و به عنوان اسناد مقاومت و مقابله با تروریسم گذاشته می‌شود، نشانه بعد دیگر شخصیت این شهید است.

تقریباً در موارد متعدد حدود ۸۰ کشور در تونس، پاریس و ترکیه دور هم جمع شدند که نظام سیاسی سوریه را از بین ببرند، نوع برخورد نظام سلطه هم که در قالب موج بیداری اسلامی آغاز شده بود این‌گونه بود، اما واقع امر این بود که وقتی به تحولات در مصر، لیبی و بحرین نگاه می‌کنیم نوع آن با سوریه متفاوت است. وی افزود: حقیقت منطقه، شرایط موجود و چشم‌انداز آینده خیلی پیچیده نیست، باید ببینیم از کجا شروع کردیم و امروز در چه نقطه‌ای قرار داریم، ما در یک جنگ تمام عیار هستیم و این جنگ امروز به حوزه‌های ادراکی و شناختی جامعه رسیده و در حوزه خاکریز و موشک و هواپیما نیست، وظیفه فرهنگ و هنر است که به کمک مردم بیایند و ابعاد مختلف این جنگ را که پیچیده‌تر از یک جنگ اقتصادی و امنیتی صرف است مشخص کنیم. اگر به‌صورت پرونده‌ای بحث مقاومت را مورد ملاحظه قرار دهیم، آن زمان می‌توانیم از سوریه صحبت کنیم و باید توجه داشته باشیم مقاومت اسلامی سابقه طولانی دارد که به مبارزه فلسطینی‌ها و اشغال سرزمین آنها توسط رژیم صهیونیستی مربوط می‌شود و مقاومت به‌صورت عام در الفاظ و گفتمان عمومی جامعه از کشور سوریه آغاز شده و عمومیت پیدا کرده است.

این کارشناس مسائل غرب آسیا ادامه داد: تقریباً در موارد متعدد حدود ۸۰ کشور در تونس، پاریس و ترکیه دور هم جمع شدند که نظام سیاسی سوریه را از بین ببرند، نوع برخورد نظام سلطه هم که در قالب موج بیداری اسلامی آغاز شده بود این‌گونه بود، اما واقع امر این بود که وقتی به تحولات در مصر، لیبی و بحرین نگاه می‌کنیم نوع آن با سوریه متفاوت است. شعارها، کردارها و مقابله‌ها با بیداری اسلامی در کشورهایی که نام آنها آورده شد متفاوت بود، در هفته اول سر ۹۰ نفر از نیروهای نظامی سوریه بریده شد و با این اقدامات در حقیقت شناسنامه کسانی که در میدان شعار می‌دادند مشخص شد.

صدرالحسینی گفت: بعد از اینکه القاعده به‌صورت رسمی از فرودگاه‌های متعدد مثل آنکارا در ترکیه استفاده کرد و از نقاط مختلف آمدند که به سوریه وارد شوند، نوع عمل و برخورد آنها با مردم و نیروهای نظامی نشان داد این مسأله در سوریه با جاهای دیگر کاملاً متفاوت است. در این ایام درخواست رسمی از جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت که کار مستشاری صورت بگیرد و در این حوزه ورود شود به‌این‌ترتیب مسأله مقاومت از حزب‌الله و لبنان خارج شد و به مناطقی مثل سوریه توسعه وضعیت داد و با ورود مستشاران جمهوری اسلامی از سطوح عالی تا سطوح میدانی و تاکتیکی با توجه به پشتیبانی‌هایی که از داعش در حوزه‌های مختلف می‌شد، این مستشاری هم متفاوت شد، در ابتدا فقط در حوزه نظامی و سپس مستشاران به‌صورت میدانی در کنار نظامیان قرار گرفتند و به‌تدریج مقاومت دارای توسعه بیشتر شد و بسیج عمومی در سوریه شکل گرفت و مقاومت با یک مجموعه نیروی قابل اتکا به نام مدافعان حرم و در سوریه با عنوان دفاع وطنی معروف شد و این دفاع وطنی به مجموعه مقاومت اضافه شد.

وی گفت: از نظر جغرافیایی نیز، یک سال است که مجموعه سرزمین سوریه که بیش از ۶۰ درصد آن به گونه‌ای یا در تصرف مستقیم تروریست‌ها بود یا آلودگی شدید امنیتی داشت، امروز به یک کشور تقریباً ۹۰ درصد پاکسازی شده تبدل شده است. تقریباَ ۴ سال از این بحران نگذشته بود که داعش در عراق هم توانست دو سوم خاک این کشور را در اختیار بگیرد و با توجه به داشتن مرز زمینی در عراق و امکان اتصال سرزمین عراق به سرزمین سوریه، موضوع خلافت مطرح شد و این نکته از این تاریخ به بعد برای مسأله امنیت ملی کشور ما با اهمیت‌تر شد و موضوع حضور داعش به گونه‌ای بود که برخی شهرهای غربی کشور را ناامن کرده بود، بنابراین موضوع برخورد با داعش برای جمهوری اسلامی اهمیت پیدا کرد و حضور داعش در حرم مطهر امام خمینی (ره) و مجلس شورای اسلامی، یک مقدار مسأله مبارزه با تروریسم در منطقه را برای کسانی که بی تفاوت نسبت به مسائل امنیت ملی بودند با اهمیت کرد. بالاخره بعد از سه سال، خلافت داعش کاملاً منتفی اعلام شد و در حقیقت پاکسازی‌هایی مانده بود که انجام شد، اما در اغتشاشات اخیر عراق، هسته‌های خفته داعش انفجارات و عملیاتی انجام دادند و در فضای مجازی فعال شدند، که مقاومت موفق‌تر عمل کردند و آورده مقاومت در برابر داعش در عراق، تشکیل حشدالشعبی بود.

این کارشناس مسائل غرب آسیا در ادامه سخنانش گفت: با به‌وجود آمدن جنبش بیداری اسلامی در یمن، مردم به‌دنبال انتخاب نخست وزیر بودند، با برخوردهایی که صورت گرفت و حمایت‌هایی که عربستان از دولت وقت کرد محاصره زمینی، هوایی، دریایی و رسانه‌ای صورت گرفت، اما کمک‌ها دورادور انجام می‌شد. نظریه مقاومت در مقابل نظریه سازش قابل اثبات است. امروز مقاومت به‌عنوان فرهنگ، تعاریف مختلف دارد و توانسته بسیاری از خواسته‌های نظام سلطه را یا متوقف کند و یا به شکست وادار کند و چشم‎انداز آینده مقاومت کاملاً روشن است و این امیدواری وجود دارد که مقاومت حداقل بتواند با توجه به شرایطی که در هفته‌های اخیر بوجود آمده آمریکایی‌ها را از عراق خارج کند.

در ادامه این نشست، قادر آشنا، مدیرعامل مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی به بررسی چیستی و چگونگی شکل‌گیری محور مقاومت پرداخت و گفت: در ابتدا فلسطین محور وفاق جهان اسلام و محور شکل‎گیری مقاومت بود، اما اینکه چرا اینقدر یاران و مخالفان فلسطین به صورت شفاف مشخص شدند، موضوعی است که باید مورد بررسی قرار گیرد. انقلاب اسلامی که توسط امام خمینی (ره) مطرح شد سه کلیدواژه داشت، اولین کلید واژه این بود که ملت اسلامی می‌خواهند استقلال داشته باشند، دوم اینکه این استقلال مبتنی بر مبانی شیعی شکل بگیرد و سوم اینکه این تئوری و استقلال می‌خواهد به ملت‌های مظلوم جهان هم کمک کند. این اسلام سیاسی که امام خمینی (ره) مطرح کرد، مخالفان بسیاری را همراه داشت که اولین مخالفانش غرب بودند چون یک نظام ستمشاهی که کاملاً در اختیارشان بود از دست دادند.

ایران تا زمانی که در خاک سوریه دعوا و نزاع بود، ورود پیدا نکرد، زمانی وارد شد که از همه‌جای جهان آمدند که دولت سوریه را شکست دهند و سردار سلیمانی در اینجا وارد سوریه شد، در این زمان ۶۰ درصد خاک سوریه توسط داعش اشغال شده بود و داعش آمده بود که بماند وی افزود: نکته بعد اسرائیل است که فلسطین را به محاق کشانده بود، اما با روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی، فلسطین از حاشیه به متن آمد و این حکومت ترس بر اندام همه شیخ‌نشینان انداخت و نکته دیگر اینکه مدل حکومتی بر اساس تفکر و اندیشه‌ای بنام ولایت فقیه شکل گرفت و گستره وسیعی پیدا کرد که دامنه‌اش در نیجریه و یمن نیز گسترش یافت. آنچه اسرائیل را در جنوب لبنان به عقب راند، حزب‌الله بود که از انقلاب اسلامی تغذیه می‌شد و واسطه بین اینها کشور سوریه بود که به محور مقاومت کمک می‌کرد به همین دلیل وقتی در سوریه جنگ آغاز شد، از ۷۲ ملت برای حمایت به این کشور وارد شدند و دلیل اینکه دشمنان اول به سراغ سوریه رفتند، این بود که سوریه مهمترین پل ارتباط ایران با حزب لله سوریه بود.

مدیرعامل مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی درباره شکل‌گیری القاعده گفت: در سال ۲۰۰۳ وقتی به عراق حمله می‌شود، القاعده عراق شکل می‌گیرد و در سال ۲۰۱۱ درگیری شروع می‌شود. جمهوری اسلامی ایران تا زمانی که در خاک سوریه دعوا و نزاع بود، ورود پیدا نکرد، زمانی وارد شد که از همه‌جای جهان آمدند که دولت سوریه را شکست دهند و سردار سلیمانی در اینجا وارد سوریه شد، در این زمان ۶۰ درصد خاک سوریه توسط داعش اشغال شده بود و داعش آمده بود که بماند و حکومتی را تشکیل دهد که در مقابل مدل حکومتی اندیشه ولایت فقیه باشد. دومین علت شکل‌گیری داعش، غربیها بودند، در سال ۲۰۰۴ میلادی زندان‌های بغداد از نیروهای معارض پر می‌شود و آزادانه شروع به ترویج فرهنگ سلفی‎گری می‌کنند و نقطه مقابل آن تفکر سیاسی شیعه بود و در سال ۲۰۰۵ همه آزاد می‌شوند و به قتل عام شیعیان می‌پردازند. اما سردار سلیمانی با نیروی اندک، در برابر آنها کاری کرد کارستان که تاریخ هرچه بنویسد کم نوشته است.

در پایان صدرالحسینی درباره انتشار کتاب «داعش» گفت: این کتاب با یک نگاه غیر ایرانی و غیر شیعی نوشته شده چون معتقد بودم که این کتاب فقط برای ایرانیان مسلمان نوشته نشده و با چاپ عربی در عراق و لبنان در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. این اثر تلاش دارد تا به بررسی چرایی و چگونگی شکل‌گیری داعش در جهان اسلام بپردازد. نخستین مبحث کتاب به یکی از سوالات رایج در این رابطه پرداخته است و تلاش کرده تا با بررسی دقیق به تفاوت دیدگاه میان «سلفی‌ها» و «نوسلفی‌ها» و اینکه آیا این دو یکی است یا خیر، بپردازد و در مباحث دیگر به تأثیر حمله آمریکا در شکل‌گیری گروه‌های تندرو و سپس داعش پرداخته است.

وی گفت: موضوعاتی چون دیدگاه‌ها و افکار داعش، ساختار تشکیلاتی آن، معرفی سران این گروهک تروریستی، شیوه‌های جذب و دلایل بعضی از موفقیت‌های آنها، تاکتیک‌های عملیاتی داعش، چگونگی استفاده از رسانه برای اشاعه تفکرات خود، منابع مالی، رابطه داعش با آمریکا و رژیم صهیونیستی و … در این اثر مورد بررسی قرار گرفته است.