عرضه اولیه چیست؟

به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، اصطلاح عرضه اولیه سهام در بورس (ipo)، ترجمه شده عبارت initial public offering به معنی عرضه عمومی اولیه است، که در بورس اصطلاحاً به آن عرضه اولیه گفته می‌شود.

هنگامی که سهام شرکتی برای اولین بار در بورس عرضه می‌شود، به روز اول عرضه سهام اصطلاحاً عرضه اولیه گفته می‌شود که تمامی متقاضیان خرید عرضه اولیه می‌توانند با ثبت سفارش در روز عرضه اولیه توسط سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها اقدام به دریافت عرضه اولیه نمایند.

اما اینکه چرا عرضه اولیه‌ها تا این میزان مورد استقبال سهامداران قرار می‌گیرد را می‌توان در سود حاصل از این خرید دانست که غالباً در اکثراً عرضه اولیه‌ها سود بیش از ۲۵ درصد شامل حال سهامداران شده و می‌توان عرضه‌های اولیه جز سرمایه گذاری‌های کم ریسک و پربازده بازار سرمایه می‌باشد.

هنگامی که سهام شرکتی برای اولین بار در بورس عرضه می‌شود. در زمان عرضه اولیه درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار از طریق بورس اوراق بهادار توسط سرمایه گذاران خریداری خواهد شد. با توجه به آمار گذشته بیش از ۹۰ درصد از عرضه اولیه هایی که در بورس انجام شده، سودآور بوده اند. این نوع سهام شرایطش نسبت به خرید و فروش عادی سهام کمی متفاوت است. توجه کنید عرضه اولیه یک شرکت در بورس این معنی را نمی‌رساند که آن شرکت، شرکت تازه ایست. بلکه به این معنی است که به تازگی اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. بسیاری از این شرکت‌ها ممکن است یک شرکت دولتی باشند که سالهای زیادی سابقه داشته اند.

عرضه اولیه سهام شرکت‌ها در بورس یکی از مواردی می‌باشد که برای سرمایه گذاران بورس، مخصوصاً سرمایه گذاران تازه وارد همیشه جذاب است. عرضه اولیه سهام شرکت‌ها در بورس به دلیل اینکه در بیشتر مواقع برای سرمایه گذاران سود آور است، همیشه طرفداران خاص خودش را دارد. ما در ادامه قصد داریم به بررسی IPO یا عرضه اولیه سهام چیست؟ بررسی عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ بپردازیم.

چگونه عرضه اولیه بخریم؟

تا چند مدت پیش عرضه اولیه هایی که در بورس تهران انجام می‌شد به روش حراج با اولویت زمان بود. اینگونه که ابتدا سهم طی فرایندی که سرمایه گذاران حقیقی در آن دخالتی ندارند، کشف قیمت می‌شد.

یعنی مشخص می‌شد که سرمایه گذاران آن سهم را برای بار اول به چه قیمتی می‌توانند خریداری کنند سپس با توجه به تعداد سهام شرکت و تعداد سهامی که قابل عرضه بود، سهمیه هر فرد که تمایل به خرید عرضه اولیه داشت مشخص و در نهایت هم ساعت سفارش گذاری مشخص می‌شد.

بطور مثال در نهایت بورس اعلام می‌کرد سرمایه گذاران برای شرکت a که قرار است در ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه عرضه شود می‌توانند هرکدام ۱۰۰۰ سهم و در قیمت ۱۰۰ تومان سفارش بگذارند. پس در این روش قیمت خرید، ساعت خرید و حداکثر حجم خرید از قبل کاملاً مشخص شده بود و شما باید در ساعت مشخص شده سفارش خود را در سیستم ثبت می‌کردید. اگر هم تعداد سهم‌های تقاضا شده از تعداد سهم‌های عرضه شده بیشتر می‌شد، اولویت با افرادی بود که سفارش خود را زودتر ثبت کرده بودند.

اما مدتی است که روش خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تغییر پیدا کرده است. در این روش نیازی نیست همه رأس یک ساعت سفارش را وارد سیستم کنند، بلکه می‌توانید در آرامش قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید. در این روش لازم است شماره قیمت سهام را ارزش‌گذاری کنید تا بتوانید در بازه‌ی مشخص شده قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید.

چرا قیمت عرضه اولیه‌ها رشد می‌کند؟

یکی از دلایل رشد قیمت سهم بعد از عرضه اولیه، محدودیت در تعداد سهام قابل خریداری توسط سرمایه گذاران و هم چنین محدودیت در تعداد سهام عرضه شده است. علاوه بر این، سهام شرکت‌ها معمولاً در چنین مواقعی کمی ارزان‌تر از ارزش ذاتی که توسط تحلیل گران برآورد شده است، عرضه می‌شود تا برای سرمایه گذاران جذابیت داشته باشد.

وقتی سهام شرکتی ارزان‌تر از ارزش واقعی خود به فروش برسد، طبیعتاً تقاضا برای آن سهم نیز افزایش خواهد یافت. هرچه قیمت عرضه اولیه سهم نسبت به ارزش واقعی آن کمتر باشد، جذابیت آن برای سرمایه گذاران بیشتر خواهد بود.

این جذابیت قیمتی در کنار عواملی که توضیح داده شد، باعث می‌شود تا قیمت سهام شرکت‌ها بعد از عرضه اولیه رشد کند. بعد از مدتی با افزایش قیمت سهم و هم چنین عرضه سهامداران عمده و سرمایه گذارانی که در ابتدا سهم را خریداری کرده اند و در سود هستند، به تدریج تقاضا برای سهم کاهش پیدا می‌کند. در این موقع اصطلاحاً گفته می‌شود که سهم متعادل شده است.

پس از متعادل شدن سهم، سرمایه گذاران به تدریج با آن سهم نیز مثل سایر سهم‌های بازار برخورد می‌کنند. از این به بعد رشد و افت قیمت سهم به عملکرد آن شرکت بستگی دارد. حتی اگر آن سهم زیاد و به شکل هیجانی رشد کرده باشد، احتمال دارد افت زیادی را نیز تجربه کند.

در بیشتر مواقع عرضه اولیه برای سرمایه گذاران سودآور است. اما مواردی هم وجود دارند که خرید آن حتی می‌تواند منجر به ضرر شما بشود. پس باید دقت داشته باشید که با این ذهنیت که این کار همیشه سودآور است، بدون بررسی خرید نکنید. موارد متعددی هم وجود داشته که سهم بعد از عرضه اولیه رشد زیادی نکرده است.

حتی در برخی مواقع شاهد افت قیمت سهم پس از عرضه اولیه نیز بوده ایم. این افت قیمت می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. مثلاً اینکه قیمت سهم در هنگام عرضه اولیه تفاوت چندانی با ارزش واقعی آن سهم نداشته است، به عبارت دیگر آن سهم جذابیتی برای خرید نداشته است. یا اینکه سهم در شرایطی عرضه شده است که شرایط کلی بازار مناسب نبوده است و شرایط بازار در آن زمان برای عرضه آن سهم مناسب نبوده است.

پس قبل از خرید بررسی‌های لازم در خصوص شرکت و فعالیت‌های آن را انجام دهید و با اطمینان از ارزشمند بودن سهام شرکت اقدام به خرید سهام شرکت در قالب عرضه اولیه کنید.

همچنین در صورتی که برای خرید عرضه اولیه نیاز به دریافت کد بورسی دارید به آدرس Ex.agah.com مراجعه نمائید و از کارگزاری آگاه عرضه اولیه و کد بورسی دریافت کنید.

این مطلب، یک خبرآگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.