وزارتخانه هایی که بیشترین استقبال را از دانش بنیانها کردند

خبرگزاری مهر -گروه دانش و فناوری، میترا سعیدی کیا: طی یک سال اخیر رویدادهایی با هدف توسعه بازار و فروش شرکتهای دانش بنیان در صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شد که در آنها شرکتها علاوه بر ارائه دستاوردها به معرفی خود نیز پرداختند. از سوی دیگر خریداران فناوری در هر صنعتی در این رویدادها حضور یافتند تا نیاز خود را با استفاده از توانایی شرکتهای دانش بنیان برطرف کنند.

در گزارش آماری پیش رو تلاش شده به جزئیات ماحصل این رویدادهای فناورانه پرداخته و در این میان صنایع و وزارتخانه‌هایی که بیشترین تعامل را با صاحبان فناوری برقرار کردند معرفی شوند.

شرکتهای دانش بنیان با نیازهای صنعت آشنا شدند

صندوق نوآوری و شکوفایی در راستای توسعه بازار و فروش شرکت‌های دانش بنیان در سالی که گذشت، ۱۲ رویداد را در حوزه‌های مختلف به منظور گردهمایی شرکتهای دانش بنیان یک حوزه و صنعت مرتبط به آن برگزار کرد. این رویدادها به منظور به‌هم‌رسانی طرف عرضه و تقاضای فناوری، محصولات و خدمات دانش‌بنیان دایر شده که با هدف شناسایی و معرفی نیازهای فناورانه شرکت‌ها و صنایع بزرگ کشور به شرکت‌های دانش‌بنیان و بالعکس، معرفی دستاوردها، محصولات و خدمات شرکت‌های دانش‌بنیان به شرکت‌ها و صنایع بزرگ و سایر خریداران عمده برگزار شده است.

این ۱۲ رویداد که در کمتر از ۱۲ ماه سال جاری برگزار شد در حوزه‌های «ارائه نیازهای فناورانه و نوآورانه شهرداری تهران در حوزه مدیریت پسماند شهری»، «ارائه نیازهای فناورانه آتش‌نشانی و خدمات ایمنی»، «گردهمایی شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپ های حوزه فضایی»، «معرفی نیازهای فناورانه تعمیر و نگهداری هواپیما»، «گردهمایی فناورانه صنایع، شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌های صنعت غذایی»، «گردهمایی فناورانه صنایع، شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌های صنعت فولاد»، «گردهمایی فناورانه صنایع، شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌های صنعت خودرو»، «گردهمایی فناورانه صنایع، شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپ ها در حوزه رباتیک و اتوماسیون صنعتی»، «گردهمایی ارائه فناوری‌های نوین در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز»، «معرفی نیازهای فناورانه صنعت فرودگاهی»، «رویداد توسعه فناوری ویژه اقلام پر مصرف صنعت گاز» و «تقاضای ساخت و تولید ایرانی (تستا)»، بوده اند.

چنین برنامه‌هایی به تقویت نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در بومی‌سازی و تأمین محصولات و خدمات فناورانه اولویت‌دار کشور، کاهش وابستگی به شرکت‌های خارجی و نهایتاً کاهش خروج ارز کمک می‌کند؛ همچنین یکی از برکات این نوع رویدادها، آشنایی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور با ملاحظات و خواسته‌های بازار و متعاقباً تصحیح مسیر تحقیق و توسعه و تلاش‌های فناورانه در این شرکت‌ها است.

آمار نیازهای صنایع که به دانش بنیان‌ها اعلام شد

یکی از اقداماتی که علاوه بر به نمایش گذاشتن دستاوردهای شرکت‌های دانش بنیان در این رویدادها جدی گرفته شد موضوع حضور صنایع مرتبط با رویداد بود. هر یک از سازمان‌ها و صنایع نیازهای خود را در قالب جلساتی با حضور این شرکتها ارائه می‌کردند تا بتوانند بدون استفاده از تجهیزات و فناوری خارجی نیاز محسوس شده در صنعت را مرتفع کنند.

جلسات B۲B بین استارت آپ ها و شرکت‌های متقاضی فناوری

یکی دیگر از آورده‌های رویدادهای فناورانه و صنعت، برگزاری جلسات B2B بود. جلساتی که بعضاً منجر به انعقاد تفاهم نامه‌هایی نیز می‌شد؛ برخی از این تفاهم نامه‌ها تبدیل به قرارداد شده و یا در حال تبدیل شدن به قرارداد قطعی هستند.

به عنوان مثال، در رویدادی که مرتبط با صنعت نفت بود و شرکتهای دانش بنیان این حوزه دستاوردهای خود را ارائه کردند، ۲۷۴ تفاهمنامه بین طرفین عرضه و تقاضا منعقد شد. همچنین ماحصل رویداد سه روزه توسعه فناوری ویژه اقلام پرمصرف صنعت گاز انعقاد ۱۹۵ تفاهم نامه بود که از این تعداد ۱۵۰ تفاهم نامه ارزیابی‌های اولیه را عبور کرده و مورد تأیید قرار گرفته اند تا به مرحله انعقاد قرارداد برسند.

بر این اساس، ۱۶۳ تفاهم‌نامه در رویداد فناورانه صنعت فرودگاهی، ۳۳ تفاهم نامه در گردهمایی فناورانه مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دو تفاهم‌نامه در حاشیه گردهمایی فناورانه حوزه رباتیک، ۱۱۰ تفاهم‌نامه در حوزه صنعت خودرو، سه تفاهم‌نامه در گردهمایی فناورانه صنعت فولاد، دو تفاهم نامه بین شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپ‌های حوزه محصولات و خدمات پهپادی، ۱۷۴ تفاهم نامه بین شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌های صنعت غذایی، ۱۵ تفاهم نامه در رویداد نیازهای فناورانه تعمیر و نگهداری هواپیما منعقد شد.

البته این تفاهم نامه‌ها به مرور در حال افزایش یا کاهش هستند و تاکنون تعدادی از آنها نیز به قرار داد منجر شده اند.

جدول انعقاد تفاهم نامه‌های صنعت و فناوری

دکتر سیاوش ملکی فر، معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی در همین رابطه به مهر می‌گوید: در مجموع ۶۸۶ شرکت دانش بنیان، فناور و استارت آپ و از سوی دیگر، ۱۴۸ خریدار بزرگ در این رویدادها حضور داشتند و در مجموع در این رویدادها ۴ هزار و ۶۷۴ میلیارد تومان تفاهم نامه منعقد شد.

پیگیری صندوق نوآوری و شکوفایی برای رفع نیاز صنعت

وی در خصوص انعقاد قراردادها در این رویدادهای فناورانه گفت: پس از انعقاد قرارداد همکاری میان طرفین، صندوق نوآوری و شکوفایی آمادگی دارد تا با استفاده از ابزارهای مختلف خود از جمله لیزینگ (فروش اقساطی محصولات دانش‌بنیان)، ضمانت‌نامه یا سرمایه در گردش و …، روند همکاری را تسهیل و تسریع کند.

ملکی فر با بیان اینکه به واسطه پیچیدگی‌ها و ظرایف قراردادهای فناورانه، زمان قابل توجهی لازم است تا تفاهم‌نامه‌ها به قرارداد تبدیل شوند، گفت: برای مثال در حوزه‌های حساسی مانند نفت، هوایی و صنایع غذایی، خرید قطعی محصولات و خدمات دانش‌بنیان مستلزم اخذ استانداردها و گواهینامه‌های مختلفی است که زمان می‌برد و البته مشمول کمک بلاعوض صندوق نوآوری نیز می‌شود. همچنین گاهی اوقات خرید قطعی مستلزم فعالیت‌های تحقیق و توسعه تکمیلی است که زمان بر است و در اینجا نیز تسهیلات قرض‌الحسنه نمونه‌سازی صندوق قابل استفاده است.

وی تاکید کرد: کارگزاران برگزاری رویدادها با همکاری کارشناسان صندوق و همچنین نهادهای دست‌اندرکار اجرای هر رویداد، پس از برگزاری رویداد به طور مستمر تبدیل تفاهم‌نامه‌ها به قرارداد و متعاقباً تأمین مالی آن‌ها را پیگیری می‌کنند. پس از برگزاری هر رویداد، جلسات متعددی با طرف عرضه و تقاضای فناوری برگزار می‌شود تا فرایند عقد قرارداد تسهیل و تسریع شود.

ملکی فر با بیان اینکه انتظار می‌رود در یک بازه زمانی مناسب، حدود ۲۰ درصد از تفاهم نامه‌های منعقد شده در رویدادهای تبادل فناوری به قرارداد منجر شوند، گفت: تاکنون تعدادی از تفاهم نامه‌ها تبدیل به قرارداد شده اند. البته ناگفته نماند این رویدادها بستری را فراهم کرده اند که آشنایی بین نیازمندی‌ها و توانمندی‌ها رخ دهد در نتیجه شاید پس از رویداد، منجر به عقد قرارداد بین آنها شود و صندوق هیچگاه اطلاعی از آنها پیدا نکند.

سماجت بخش خصوصی برای تبدیل تفاهم نامه به قرارداد

وی گفت: همه صنایعی که در رویدادهای تبادل فناوری صندوق نواوری و شکوفایی حاضر شده و به ارائه نیازهای فناورانه پرداخته‌اند، تمایل به رفع نیازهای خود با استفاده از توان تولیدکنندگان داخلی دارند. اما از لحاظ میزان پیگیری تفاهم نامه‌های حاصل از رویدادهای تبادل فناوری، ارزیابی فنی شرکت‌های فناور و همچنین سفارش تولید محصول، تفاوت‌هایی مابین متقاضیان وجود دارد؛ عموماً در حوزه‌هایی که طرف تقاضای فناوری بخش خصوصی بوده است، پیگیری و جدیت بیشتری برای به سرانجام‌رساندن وضعیت تفاهم نامه‌ها می‌توان شاهد بود؛ مانند صنایع غذایی، تعمیر و نگهداری هواپیما و برخی از شرکت‌های حوزه فولاد.

در حوزه‌هایی که طرف تقاضای فناوری بخش خصوصی بوده است، پیگیری و جدیت بیشتری برای به سرانجام‌رساندن وضعیت تفاهم نامه‌ها می‌توان شاهد بود به گفته وی، در حوزه خودروسازی نیز شرکت‌های فعال در حوزه تولید خودرو طی ماه‌های اخیر نشان داده اند که عزم راسخی برای تأمین کالاهای مورد نیاز از تولیدکنندگان داخلی دارند.

وی با اشاره به دانشگاه‌هایی که بیشترین همکاری را در رویدادهای صندوق نواوری و شکوفایی داشته اند، گفت: از آنجایی که بیشتر نیازهای فناورانه معطوف به نیازهای فعلی صنایع بوده، حضور شرکت‌های دانش بنیانی که توانمندی پاسخگویی به نیازها به صورت بالفعل را داشتند پررنگ‌تر از نهادهای دانشگاهی به صورت مستقیم بوده؛ به دلیل اینکه تعدادی از شرکت‌های دانش بنیان و فناور، در مراکز رشد و پارک‌های وابسته به دانشگاه‌ها مستقر هستند.

به گفته معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی، همچنین علاوه بر شرکت‌های دانش بنیان، استارت آپ ها و هسته‌های فناور نیز در رویدادها حضور فعال داشته اند که اکثراً آن‌ها برخاسته از دانشگاه‌های مختلف هستند. در مجموع، به جای حضور مستقیم دانشگاه‌ها، شرکت‌ها و هسته‌های فناور مستقر در مراکز مرتبط دانشگاهی در رویدادها حضور داشته اند.

کدام وزارتخانه‌ها بیشترین استقبال را از دانش بنیان‌ها داشتند

ملکی فر در پایان در خصوص بیشترین قراردادهایی که ناشی از انعقاد تفاهم نامه‌های منعقد شده در رویدادها بوده است، گفت: در حوزه تعمیر و نگهداری هواپیما، صنعت فولاد و صنعت خودرو تاکنون بیشترین پیشرفت در انعقاد قرارداد حاصل شده است. وزارت نفت، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت کشور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دفاع و وزارت راه و شهرسازی از دستاوردهای شرکتهای دانش بنیان استقبال کردند

معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی در خصوص وزارتخانه‌هایی که بیشترین همکاری را با شرکتهای دانش بنیان داشته اند، گفت: در اغلب حوزه‌ها و رویدادها، دستگاه‌های اجرایی مرتبط و از جمله ستاد وزارتخانه‌ها همکاری قابل توجهی داشته‌اند؛ اما وزارت نفت توجه ویژه ای به رویدادهای برگزار شده مرتبط با این حوزه داشت.

ملکی فر افزود: همچنین واحدهای تابعه وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت کشور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دفاع و وزارت راه و شهرسازی همکاری‌های مناسبی را در تسهیل فرآیند برگزاری رویدادها داشته اند.