«مافیا»تمرین شناخت دروغگو است نه آموزش دروغ/نمی‌خواهم «مجری» باشم

علیرام نورایی بازیگر سینما و تلویزیون که این روزها در مقام مجری مسابقه تلویزیونی «شهروند و مافیا» را روی آنتن شبکه سلامت دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این تجربه تازه خود توضیح داد: من خود را مجری نمی‌دانم بلکه یک بازیگر هستم و دغدغه‌هایم در عرصه بازیگری است و در این سال‌ها تلاش کرده‌ام خود را در همین زمینه حفظ کرده و پیشرفت کنم.

وی با اشاره به اینکه همیشه از فعالیت در حوزه‌ای غیر از حرفه خود پرهیز داشته است، گفت: من اصلا نمی‌خواهم در بحث اجرا ورود کنم هرچند دو سه سالی هم بود که پیشنهاد اجرا می‌شد اما همیشه پرهیز می‌کردم، دلم نمی‌خواست به این حوزه ورود کنم. به خصوص که در این سال‌ها تعداد مجری بازیگرها زیاد شده بود و عده‌ای به این موضوع نقد دارند، البته برخی هم دوست دارند که آن‌ها را ببیند با این حال برخی هم نظرشان مثبت نبود. 

نگران بودم هرچه بدست آورده‌ام پنبه شود

نورایی با اشاره به اینکه بخشی از پرهیز از اجرا به دلیل نگرانی از حاشیه‌ها بوده است، گفت: بخشی هم به این دلیل بود که در خودم نمی‌دیدم که بخواهم اجرا کنم و چون تجربه‌ای در این زمینه نداشتم. ورود به این عرصه می‌توانست برای خودم و حرفه اصلی‌ام خطرناک باشد. نمی‌دانستم از پس آن برمی‌آیم یا ممکن است هر آنچه را که در این سال‌ها به دست آورده بودم، پنبه کند.

وی درباره بازیگرانی به هر حوزه‌ای ورود می‌کنند، اظهار کرد: شاید برخی ده هزار هنر داشته باشند و به نظرم هیچ مشکلی هم ندارد به طور مثال اگر بازیگری در خوانندگی هم خوب باشد ولی در این حوزه وارد نشود، خیانت است. اگر هم برعکس هنرش را نداشته باشد، به مخاطبش و طرفدارانی که او را یک بازیگر خوب می‌دانند، خیانت کرده است. من همیشه در این سال‌ها به این مسائل فکر می‌کردم و در جلسه‌ای هم که با عوامل مسابقه «مافیا» داشتیم به این نتیجه رسیدیم که من مجری برنامه نیستم بلکه راوی آن هستم. بازی به نوعی گرداننده‌ای دارد که ما اسمش را راوی شهر گذاشته‌ایم.

دوست ندارم مجری بازیگر شناخته شوم

نورایی در ادامه درباره تجربه فضاهای مشابه با «مافیا» نیز اظهار کرد: علاقه قلبی من نیست که بخواهم به اجرا ورود کنم و به‌عنوان مجری بازیگر شناخته شوم. دغدغه واقعی من بازیگری است از بیست و چند سال پیش که از طریق دوستان دانشگاهی‌ام به تئاتر ورود کردم دغدغه اصلی من رشد و پیشرفت در بازیگری بود و در این سال‌ها به هیچ کار دیگری جز آن فکر نکرده‌ام.

وی درباره جذابیت مسابقه و پیوستن به آن نیز توضیح داد: من کمتر از ۲۰ ساله بودم که چند بار در «مافیا» بازی کردم و بعد به خاطراتم پیوست، شاید چون قوانین را کاملا نمی‌دانستیم. سال گذشته که این مسابقه پیشنهاد شد در اینترنت قسمت‌هایی از فصل اول را با اجرای بهنام تشکر دیدم و جذب شدم. بعد از آن هم متوجه شدم که چقدر این مسابقه طرفدار دارد و حتی کافه‌هایی هستند که عده‌ای به صورت حرفه‌ای در آن‌ها مافیا بازی می‌کنند و دیدن این دنبال‌کننده‌های جدی و تعصبی برایم جالب بود.

استرس برای پذیرفتن و شروع «مافیا»

بازیگر سریال‌های «گاندو» و «نفوذ» با اشاره به حضورش بعد از بهنام تشکر در «مافیا» بیان کرد: یکی از بزرگترین چالش‌های من این بود که بهنام تشکر راهی را شروع کرده بود و امضای او پای این کار بود، من خیلی از این بابت استرس داشتم. جلساتی با خود عوامل برگزار کردیم و حتی یکی دو بار هم با گروه سازنده بازی کردیم. استرس داشتم که حالا که بعد از مدت‌ها دارم به این حوزه ورود می‌کنم به مشکلی نخورم و ممنونم از دوستان که کمکم کردند.

من چندان سواد علم روانشناسی ندارم اما با این مخالف هستم که «مافیا» قانع کردن و آموزش دروغ گفتن است، چرا ما طرف دیگر مساله را نگاه نمی‌کنیم که شناخت دروغگو را آموزش می‌دهدوی درباره انتقادهای مطرح شده به نحوه اجرای مسابقه نیز گفت: ما اتاق فکری داریم که آنجا همه نکات لازم به من گفته می‌شود. در این مدت انتقادهایی داشتیم که یکی از آنها بلند صحبت کردن من بود که البته زاییده اتاق فکر بود و نه شخص من که با بازخوردهایی که گرفتیم این روند تغییر کرد و همینطور به تدریج به نظرم من در طول مسیر راحت تر شدم. فکر می‌کنم مسیری را طی کردم که به یک استاندارد قابل قبول از نظر مخاطب رسیده ایم. 

کمک نقش‌های مرموز به راوی مرموز

نورایی که در سریال‌های مختلفی در نقش‌های جاسوسی و پلیسی ظاهر شده است، درباره حضورش در فضای رازآلود «مافیا» با کمک آن نقش‌ها بیان کرد: «مافیا» پر از رمز و راز است، تک تک آدم‌ها نقاب به صورت دارند و راوی آگاه به تمام اتفاقات است. راوی باید مراقب رفتار و حرکت بدن و چهره باشد تا آدم‌هایی که حرفه‌ای هستند تا از راوی حقیقتی را دریافت نکنند. من باید سعی می‌کردم حرکت چشمم چیزی را لو ندهد. نهایت سعی من این بود که کمترین تاثیر را در روال طبیعی بازی داشته باشم. از این حیث که نقش‌های مرموز زیاد پیدا کردم، فکر می‌کنم خیلی کمک‌کننده بود. برای خودم خیلی چالش بود که در این مسابقه چگونه باید رفتار کنم در برابر کسانی که همه حرفه‌ای هستند و دنبال یک آتو بودند و خدا را شکر می‌کنم سوتی و اشتباهی در این زمینه مرتکب نشدم. 

وی در پاسخ به این سوال که «مافیا» چه همخوانی‌ای با فرهنگ ایرانیان و به ویژه منتقدانی که معتقد هستند دروغ را آموزش می‌دهد، دارد، عنوان کرد: من چندان سواد علم روانشناسی ندارم اما با این مخالف هستم که «مافیا» قانع کردن و آموزش دروغ گفتن است، چرا ما طرف دیگر مساله را نگاه نمی‌کنیم که شناخت دروغگو را آموزش می‌دهد.

نورایی افزود: مخاطب می‌تواند ببیند که یک نفر در قالب نقش مافیایی چه چیزهایی بر زبان می‌آورد و در پایان که نقاب‌ها برداشته می‌شود مخاطب او را می‌شناسد حتی اگر این فرد پیروز میدان باشد. مخاطب به این باور می‌رسد که به‌راحتی و از روی ظاهر نباید قضاوت کند. فکر می‌کنم اتفاقاً این بازی بر پایه علوم شناختی است و یک سرگرمی صرف نبوده است. به نظرم روان‌شناسان و جامعه‌شناسان هستند که باید درباره این بازی گفتگو کنند همانطور که در آخر برخی از قسمت‌ها هم نظرهایشان را ارائه می‌دهند.

این بازیگر و راوی «شهروند و مافیا» اضافه کرد: به نظرم این مسابقه پر از آموزش است، در یکی از برنامه‌ها بین شهروندان لجبازی‌های زیادی رخ می‌داد و همین لجبازی‌ها باعث شد آن‌ها به یک نفر مافیا بازی را ببازند. به نظرم «مافیا» بازی‌ای چند لایه است که باید فارغ از سرگرمی به آن توجه کرد. کسانی که این بازی را انجام داده‌اند اگر با تجربیاتشان قبل و بعد از بازی گفتگو کنید می‌توان فهمید چه تاثیری در اجتماعی تر شدن آن‌ها و شناخت افراد گذاشته است.

ابتدای ورود پارکور، برخی تصور کردند این ورزش برای سرقت است!

وی با اشاره به مثالی  یادآور شد: من حدود ۲۰ سال پیش با چند نفر از دوستانم تلاش کردیم ورزش پارکور را در فدراسیون ثبت کنیم اما تا قبل از اینکه بتوانیم این ورزش را ثبت کنیم و آن را به رسمیت بشناسند حتی جایی برای تمرین نداشتیم و ما را از پارک‌ها هم بیرون می‌کردند. آن زمان برخی هم آنقدر بی‌اطلاع بودند که می‌گفتند درحال تمرین این ورزش هستیم تا دست به سرقت و دزدی بزنیم. این افراد پارکور را نمی‌شناختند و تصورات مختلفی داشتند و به نظرم اکنون هم خیلی‌ها هنوز اطلاعی از «مافیا» ندارند. 

نورایی در ادامه در واکنش به این سوال که خود اسم «مافیا» هم بار منفی دارد و بیشتر این نکته را تداعی می‌کند، اظهار کرد: ما اسم مسابقه را هم تغییر دادیم و «شهروند و مافیا» شده است و به نظرم ویژگی‌های مثبت بسیاری دارد که باید نیمه پر لیوان را دید. همین که این مسابقه باعث شده است عده‌ای برای چند ساعت دور هم بنشینند و با هم حرف بزنند و از دل ان یک بازی دربیاید نقطه قوت است.

وی اضافه کرد: در این بازی نه مدالی داده می‌شود و نه پولی رد و بدل می‌شود و در عین حال آدم‌ها با هم حرف می‌زنند. خود من در زمان نوجوانی یکی از چالش‌هایم صحبت کردن با بزرگترها و مخصوصا پدر و مادرم بود و الان یک نوجوان ۱۰ ساله می‌تواند به راحتی با پدر و مادر و فامیل مافیا بازی کنند و یاد می‌گیرند چطور حتی از خود دفاع کنند. عکس‌های زیادی در اینستاگرام برای من می‌فرستند که دورهمی دوستانه و فامیلی و خانوادگی برای بازی مافیا برگزار کرده اند.

نورایی در پایان این گفتگو درباره سمت‌هایی که دوست دارد خودش در بازی «مافیا» داشته باشد، گفت: از میان شهروندان تک تیرانداز را دوست دارم و جایگاه رییس مافیا را هم دوست دارم. (می‌خندد)