خبرگزاری مهر - گروه استانها: آب به‌عنوان یکی از عوامل محدودکننده تولید، نقش مهمی در تعیین نوع فعالیت‌های بخش کشاورزی ایفا می‌کند. در این میان تغییر الگوی کشت یک راهکار اساسی برای اصلاح الگوی مصرف آب در این بخش است و یکی از محصولات مهم کم‌آب‌طلب گل‌محمدی است که با کشت آن در مناطقی که با محدودیت منابع آبی مواجه هستند، می‌توان در راستای افزایش بهره‌وری آب و توسعه پایدارِ بخش کشاورزی حرکت کرد.
در واقع سازگاری و پایداری گل محمدی در برابر شرایط نامساعد محیطی و همچنین توجیه اقتصادی بالای آن باعث شده این گیاه در بسیاری از عرصه‌های کشور به‌خصوص زمین‌های کوهپایه‌ای که در آن‌ها امکان کشت بسیاری از گیاهان زراعی محدود است، به‌عنوان یک گیاه راهبردی و اقتصادی مورد توجه قرار گیرد. این در حالی است که برای کشت و برداشت و فرآوری گل‌محمدی به امکانات زیرساختی نیاز است تا کشاورزان تمایل بیشتری به تغییر کشت داشته و از این محصول، درآمد کافی در کمترین زمان داشته باشند.
روش سنتی فرآوری، عامل کاهش کیفیت محصول
یکی از کشاورزان منطقه ترشیز که طی سه سال اخیر اقدام به کاشت گل‌محمدی در حدود هفت‌هزار مترمربع زمین‌های کشاورزی خود کرده است در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: عدم وجود امکانات صنعتی موجب شده فرآوری محصول به‌صورت سنتی انجام شود که این امر از کیفیت محصول تولیدی کم می‌کند.
عرفانی با بیان اینکه سه سال از کشت گل‌محمدی در مزرعه‌ام می‌گذرد و امسال حدود چهار تن گلِ تَر به‌صورت غنچه و گل باز، برداشت کرده‌ام، اظهار کرد: از نهال گل اصلاح‌شده استفاده کردم و همین باعث شد بهره‌وری بهتری از اراضی داشته باشم.
وی تصریح کرد: در منزل با مهیا کردن امکانات، توانستم برای خشک‌کردن غنچه‌ها اقدام کرده و از گل‌های باز شده و کامل نیز برای گلاب‌گیری استفاده کنم.
عرفانی بیان کرد: یکی از مزایای کشت این گل، کاشت درختان دیگر و برداشت محصول از آن‌ها است که من در کنار بوته‌های گل‌محمدی، درخت پسته کاشته‌ام و به‌گونه‌ای از آب کشاورزی بهترین استفاده را می‌کنم.
وی گفت: برداشت این محصول فقط ۴۰ روز طول می‌کشد که باید جمع‌آوری شود اما نبود امکانات جهت فرآوری مناسب، از کیفیت آن می‌کاهد.
وی با بیان اینکه این محصول مورد تقاضای کشورهای اروپایی است، گفت: گرچه بیشترین تولید در کاشان است ولی کیفیت محصولات منطقه ترشیز مورد استقبال گلاب گیران آنجا قرار گرفته است.
تسهیلات آبیاری قطره‌ای و خرید تضمینی نیاز فعالان حوزه گل محمدی
یکی از کشاورزان شهرستان کوهسرخ نیز در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه تسهیلات آبیاری قطره‌ای و خرید تضمینی نیاز فعالان حوزه گل محمدی است، گفت: شهرستان کوهسرخ باتوجه به آب و هوای کوهستانی و سرد، منطقه مناسبی برای کشت گل محمدی به‌شمار می‌رود.
با توجه به سهمیه بندی شدن چاه موتورهای کشاورزی برای اقدام به آبیاری قطره‌ای، نیاز به تسهیلات داریم که امیدواریم دولت در این زمینه به ما کمک کند نوروزی تصریح کرد: با توجه به سهمیه بندی شدن چاه موتورهای کشاورزی و برای اقدام به آبیاری قطره‌ای، نیاز به تسهیلات داریم که امیدواریم دولت در این زمینه به ما کمک کند.
وی ابراز کرد: خرید تضمینی یکی از مواردی است که به توسعه کشت این نوع گیاه کمک می‌کند هم‌اکنون با توجه به عدم صادرات، قیمت این محصول کاهش یافته که به زیان کشاورزان است.
نوروزی با بیان اینکه امسال حدود ۲۰۰ کیلو گل خشک برداشت کرده است، گفت: به خاطر نبود کارخانه اسانس گیری در منطقه، با امکاناتی که خودمان در دسترس داریم فعالیت می‌کنیم.
وی بیان کرد: به خاطر آب و هوای سرد منطقه کوهسرخ در زمان گل‌دهی این گیاه، گل تولیدی از کیفیت خوبی برخوردار است.
کاشت گل محمدی درصورت حمایت صرفه اقتصادی خوبی دارد
یکی از کشاورزان فعال در بخش تولید گل محمدی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه از کشت گل محمدی در سال‌های قبل درآمد خوبی داشت، بیان کرد: تولید کشت گل محمدی با توجه به هزینه‌های پایین صرفه اقتصادی خوبی دارد ولی امسال به‌دلیل عدم صادرات قیمت تمام شده با فروش این محصول هم خوانی نداشته و کشاورزان تمایلی برای کشت این گونه گیاهی ندارند.
نبود کارخانه فرآوری و اسانس گیری از مشکلات کشاورزان فعال در حوزه تولید گل محمدی است صابر آزادپرور با بیان اینکه نبود کارخانه فرآوری و اسانس گیری از مهمترین مشکلات کشاورزان فعال در زمینه تولید گل محمدی است، تاکید کرد: متأسفانه به دلیل نبود صنایع تبدیلی مشکلات زیادی گریبان تولیدکننده گل‌محمدی است و با کوتاه بودن زمان گل دهی و برداشت، نیاز به اسانس گیری و فروش در زمان کم دارد.
وی گفت: به کمک نهادهای دولتی و سرمایه گذار برای ایجاد صنایع تبدیلی نیاز است تا در شهرستان شاهد رشد فرآوری این محصول باشیم چون در حاشیه مذهبی و توریستی بودن منطقه، درآمدزایی بهتری برای کشاورز و سرمایه گذار به همراه خواهد داشت.
قیمت پایین و نبود صنایع تبدیلی عامل بی‌رونقی گل‌محمدی
مسئول امور باغبانی جهادکشاورزی کاشمر در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: گرچه شهرستان‌های کاشمر و کوهسرخ مستعد کشت و نگهداری گیاهان دارویی است ولی قیمت پایین خرید و نبود صنایع تبدیلی در منطقه، موجب بی‌رونقی کشت گل‌محمدی شده است.
علی‌اصغر قناد تأکید کرد: منطقه کوهسرخ مساعدتر برای کشت گل‌محمدی است چون این گونه گیاهی نسبت به سرما مقاومت‌تر و همچنین از کیفیت بهتری برخوردار و در زمان گل‌دهی فصل سرما را گذرانده است.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون ۷۰ هکتار از مزارع شهرستان‌های کاشمر و کوهسرخ زیر کشت گل‌محمدی است که از این مقدار ۱۰ هکتار امسال زیر کشت رفته است، اظهار کرد: برداشت متوسط گل تَر در هر هکتار از این مزارع پنج‌تن است، که امسال حدود ۳۰۰ تن برداشت گل محمدی تَر از مزارع صورت گرفته است.
مسئول امور باغبانی جهادکشاورزی کاشمر گفت: متأسفانه طی دو سال اخیر شاهد قیمت کمتر از ۱۰ هزار تومان در هر کیلو گلِ تر بوده‌ایم که به خاطر پایین بودن قیمت خرید از کشاورزان، بیشتر گل را به‌صورت غنچه جمع‌آوری و به‌صورت سنتی خشک می‌کنند.
قناد با بیان اینکه متأسفانه صنایع تبدیلی در کنار این کشت رشد نداشته است، افزود: با توجه به این امر باید چند کارگاه گلاب‌گیری راه‌اندازی می‌شد ولی متأسفانه تعداد کمی فعالیت دارند و آن‌ها هم به‌صورت سنتی کار می‌کنند.
وی با بیان اینکه این محصول باید به‌صورت برند در بیاید تا این کشت افزایش پیدا کند، تصریح کرد: گرچه شرکت گیاهان دارویی در منطقه فعال است ولی کشاورزان به‌صورت سنتی، گل‌ها را خشک و در بازار به فروش می‌رسانند.
گل تولیدی منطقه ترشیز از نظر کیفیت با مناطق دیگر رقابت می‌کند ولی متأسفانه بازار فروش آن با مشکل مواجه است وی ابراز کرد: گل تولیدی منطقه از نظر کیفیت با مناطق دیگر رقابت می‌کند، ولی متأسفانه بازار فروش آن با مشکل مواجه است.
قناد با بیان اینکه کوهسرخ می‌تواند به‌عنوان قطب مناسب این گیاه باشد و صنایع تبدیلی نیز در آن منطقه راه‌اندازی شود، گفت: با توجه به اینکه این گیاه در سال دوم کشت به بار می‌نشیند و محصول دارد، صنایع تبدیلی در رونق کشت این گیاه مؤثر است.
عجین بودن فرآورده‌های این محصول با فرهنگ کشورمان از دیرباز و اینکه طبق اسناد و مدارک، گل محمدی بومی کشور بوده و اولین بار گلاب‌گیری در کشورمان انجام شده و محصول و گل این گیاه مورد استقبال کشورهای خارجی است، این ضرورت را ایجاد می‌کند برای کشت، برداشت و فرآوری آن برنامه‌ریزی شود تا بستری مناسب برای ایجاد اشتغال و رونق اقتصاد منطقه باشد.
نظر شما