فتوای جدید و صریح «الازهر» درباره توسل/ آغازی بر افول وهابیت

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شبکه اجتهاد، کمیته فتوای مجمع تحقیقات اسلامی الازهر در پاسخ به پرسشی درباره حکم توسل به پیامبر(ص) برای برطرف شدن بیماری کرونا گفت: توسل به پیامبر (ص) پس از وفات ایشان بنا بر قول جمهور فقهای مالکی و شافعی و متاخران حنفی و نزد حنبلی‌ها جایز است به اینکه شخص بگوید خدایا به حق پیامبرت محمد یا به آبروی پیامبرت محمد از تو می‌خواهم چنین و چنان کنی.

الازهر در ادامه پاسخ خود به قول النووی اشاره کرده که می‌گوید:  شخص می‌تواند برای حاجات خود به پیامبر متوسل شود و او را نزد خدای متعال، شفیع گرداند و ابن الحاج نیز می‌گوید: جایز است، زیرا پیامبر شفیعی است که شفاعت او رد نمی‌شود و کسی را که درِ خانه اش آمده و از او کمک خواسته، نا امید نمی‌سازد و پس کسی که به او متوسل شود و از او حاجتی بخواهد، درخواست او را رد نمی‌کند.

الازهر در ادامه پاسخ خود در بیان ادله جواز توسط به پیامبر گفت: یکی از این دلایل این است که روزی مردی نزد پیامبر(ص) آمد و گفت: از خدا بخواه مرا عافیت دهد. پیامبر فرمود: بگذار این دعا را به تاخیر بیندازم که برای آخرت تو بهتر است و اگر هم می‌خواهی برایت دعا کنم. آن مرد گفت: خیر برایم دعا کن. پیامبر به او فرمود وضو بگیر و دو رکعت نماز بخوان و این دعا را بخوان: خدایا به حق پیامبرت محمد صلی الله علیه و علی آله و سلم که پیامبر رحمت است، رو به سوی تو می‌کنم و از تو می‌خواهم. ای محمد من به واسطه تو حاجتم را از خدایم می‌خواهم تا برآورده شود و تو را در آن شفیع می‌گردانم. و آن مرد این کار را انجام داد و بهبود یافت.

الازهر ادامه داد: و شوکانی در حاشیه این حدیث گفته که و این حدیث دلیل بر جواز توسل به رسول خدا(ص) است با این اعتقاد که فاعل فقط خدای متعال است که به هرکه بخواهد حاجت و نعمت می‌دهد و هرچه او بخواهد می‌شود و هرچه نخواهد نمی‌شود.

صدور این فتوا درباره یکی از جنجالی ترین مسائل اعتقادی میان مذاهب اسلامی و بطور مشخص شیعه و اهل سنت را باید گام مهمی توسط الأزهر از بزرگترین مراکز تعلیمات اسلامی جهان اهل سنت دانست.

رشد وهابیت در جهان اسلام در طول یک قرن اخیر و سرمایه گذاری‌های هنگفت برای ترویج و توسعه آن برخی از فروع اعتقادی و فقهی مذاهب اسلامی را به محور اختلاف و تفرقه تبدیل ساخت.

حرکت سلفی و وهابی که با ادعای جذاب تمسک به توحید ناب و رفع شرک در عقاید مسلمین در کشورها و جوامع مختلف اسلامی توسعه یافت تا آنجا که نهایتا تبدیل به جنبشی برای تکفیر خود مسلمانان اهل سنت و قتل و کشتار آنان به اتهام شرک شد.

اما مراکز میانه رو دینی در جهان اسلام که این مسیر را تهدیدی برای هویت و اصالت خود می‌دیدند در طول چند سال اخیر تلاش زیادی برای مقابله با توسعه طلبی‌های تفرقه افکن جریان‌های وهابی و سلفی کردند.

الأزهر مصر به عنوان یکی از قدیمی ترین مراکز دینی جهان اهل سنت در این زمینه فعالیت‌های زیاد و متنوعی را سامان داد و تاکنون شخصیت‌ها و علمای برجسته آن مواضع روشنی در برابر شبهه افکنی جریان تکفیری سلفی وهابی اتخاذ کرده اند.

شیخ احمد کریمه استاد برجسته فقه الازهر که به ایران نیز سفر داشته است اخیرا در نقد افکار ابن تیمیه در یکی از شبکه‌های تلویزیونی مصر گفت: ویژگی‌های منفی ابن تیمیه بیشتر ویژگی‌های مثبتش است. او کسی است که مردم مصر را تکفیر کرد و اشاعره و صوفیه را تکفیر کرد و علاوه بر این والدین پیامبر را نیز کافر دانست! و بدین ترتیب او کسی است که باب تکفیر را باز کرد و همین امر باعث و بانی خشونت‌ها و خونریزی‌های زیادی شد.

شیخ کریمه تاکید کرد: ابن تیمیه اشاعره را کافر می‌دانست و بنیانگذار مخالفت سلفی‌های وهابی با الازهر بود و با ۹۰ درصد مسلمانان جهان مخالف و دشمن بود و اگر سلفی‌های معاصر و محمد بن عبدالوهاب نبودند، اندیشه ابن تیمیه تا کنون مرده بود.

وی ادامه داد: پیروان ابن تیمیه او را شیخ الاسلام می‌خوانند، اما در مقابل برخی او را شیخ ترور می‌دانند که گروه‌های تروریست و افراط گرا را با فتواهای خود تغذیه کرد و جنایت‌های زیادی علیه دین و انسانیت با این فتواها رقم خورد.

این سخنان و مواضع و فتاوای صریح الازهر درباره عقاید اسلامی رایج و مورد اتفاق مسلمین مانند توسل امیدبخش بازگشت اعتدال و جرأت در میان اندیشمندان و فقهای مسلمان است.

هجمه و هیمنه سیاسی و فکری عربستان سعودی با پشتوانه مالی سنگین بر مراکز مختلف جهان اهل سنت خصوصا در طول یک دهه اخیر بعضا آنان را از بازگویی حقیقت تاریخی جاری در باورهای اصیل مسلمین بازداشته بود و فتوای جدید الأزهر درباره توسل می‌تواند آغازی برای رهایی از سیطره عربستان سعودی بر حوزه‌های دینی جهان اسلام باشد.