یک آنفلوانزای ساده کرونایی

به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه ایران نوشت: «دو روز سر کار نیامد و گفت کسالت دارم. وقتی بیشتر پرس و جو کردند، گفت یک آنفلوانزای ساده بود و خوب شدم. پرسیدند تب هم داشتی، که با عصبانیت جواب داد: ای بابا! گفتم که آنفلوانزا بود و تب هم مال همان بود. الان دیگر خوب خوبم و هیچ مشکلی هم ندارم.»

این گفته‌های پریا، شاغل در یک شرکت خصوصی است، جایی که حدود ۲۰ نفر در یک سالن نه چندان بزرگ کنار هم کار می‌کنند. او شرح حال یکی از همکارانش را بازگو می‌کند: «راستش از همان وقتی که شنیدم مریض شده، خیلی نگران بودم چون خودم خیلی سعی می‌کنم تمام موارد را رعایت کنم اما در محیط کار وقتی یک نفر مبتلا باشد، خطر همه را تهدید می‌کند. به این خانم هم از طرف مدیریت گفته شده بود که اگر علائم داری و مشکوک هستی، در خانه بمان یا تست بده اما برخورد خیلی بدی با این قضیه کرد و اصلاً به او برخورده بود. وقتی از پیش مدیر آمد، سر بقیه داد و بیداد راه انداخت که شما برای من حرف درآورده‌اید و خواسته‌اید زیرآب من را بزنید و به دروغ گفته‌اید کرونا دارم. با رفتاری که نشان داد، کسی دیگر حرفی نزد. چند روز بعد از آن قضیه نفس تنگی پیدا می‌کند و تستش مثبت می‌شود. آدمی هم بود که چندان رعایت نمی‌کرد و حتی در محیط کار ماسک نداشت. مدیر شرکت برای اینکه معلوم شود بقیه مبتلا شده‌اند یا نه، گفت بیایند از همه تست بگیرند. متأسفانه تست ۳ نفر دیگر هم مثبت درآمد و آنها هم به قرنطینه رفتند. احتمالاً آنها را هم همان یک نفر مبتلا کرده. اگر همان موقع وقتی دید علائم دارد سر کار نمی‌آمد و تست می‌داد، سلامتی همکارانش را به خطر نمی‌انداخت.»

نمی‌دانم شما هم مشابه این روایت را شنیده‌اید یا نه؟ به نظر می‌رسد این روزها کم سابقه هم نباشد. نمونه‌اش روایت مرتضی، شاغل در فروشگاه پوشاک و کیف و کفش: «ما ۸ فروشنده هستیم و بخش‌های مختلف فروشگاه را پوشش می‌دهیم. یکی از همکارانم چند روزی بود که بی‌حال بود و می‌دیدم که دائم می‌نشیند و خستگی درمی‌کند. فکر کردم شاید از فشار کار باشد چون چند روز سرمان خیلی شلوغ بود. هر بار حالش را می‌پرسیدم می‌گفت چیزی نیست و شاید فشارم افتاده باشد. یک بار که خیلی رنگ پریده بود برایش آب قند آوردیم که وقتی خورد انگار بدتر شد چون گفت برایش ماشین بگیریم که به خانه برود. خلاصه در نهایت معلوم شد که کرونا دارد. ما خودمان دیگر تست ندادیم چون صاحبکار هزینه‌اش را قبول نمی‌کند اما اگر کوچک‌ترین علامتی پیدا کنیم، حتماً می‌رویم. خدا می‌داند در آن چند روزی که علائم داشته، چند نفر را مبتلا کرده. از طرفی می‌دانم که به کارش هم احتیاج داشت و فکر نمی‌کنم دیگر قبول کنند برگردد. خودش هم لابد می‌دانست اگر بفهمند کرونا دارد، کارش را از دست می‌دهد.»

البته مسأله برای همه صرفاً جنبه مالی ندارد. برخی به دلایل دیگری کرونا را مخفی می‌کنند. گرچه بیشتر وقت‌ها زیر بار بی‌مسئولیتی‌شان نمی‌روند، مثل خانم فلانی، مدیر یک شرکت معماری که طبق گفته کارمندانش، یک هفته با علائم کرونا سرکار حاضر می‌شده و عنوان می‌کرده که زیر کولر خوابیده و سرما خورده است.

«تمام مدت دستمال دستش بود و سرفه می‌کرد. می‌دیدم که لیوان دمنوش را مدام پر و خالی می‌کند و چون ما یک مجموعه کوچک هستیم، یک آشپزخانه و دستشویی داریم که بین تمام کارمندان مشترک است. به‌هرحال کسی هم جرأت نمی‌کند به مدیرش انتقاد کند و به او بگوید برود تست بدهد. این خانم وضع مالی خیلی خوبی دارد و می‌دانم باشگاه سوارکاری هم می‌رود. این مدت هم سوارکاری می‌رفت و اتفاقاً یک روز داشت تعریف می‌کرد که آنجا بقیه داشتند چپ چپ نگاهش می‌کردند چون سرفه می‌کرده و تازه خیلی هم از برخورد آنها ناراحت شده بود. می‌گفت آدم دیگر یک سرفه هم نمی‌تواند بکند. البته که فقط یک سرفه نبود و بچه‌ها هم دیگر خیلی مشکوک بودند که حتماً کرونا دارد. آخر سر هم وقتی شوهرش بدحال شد و تستش مثبت درآمد رفت تست داد و دید که مثبت است. در حالی که این مدت خیلی راحت همه جا تردد کرده و بارها می‌گفت من حوصله‌ام سر می‌رود اگر حتی یک نصفه روز در خانه بمانم. الان ما نگران یکی از همکاران هستیم که باردار است و قرار است تست بدهد.»

سرما خورده‌ام، آنفلوانزای خفیف دارم، باد به سرم خورده، سینوزیتم عود کرده و… هیچ کدام اینها دلیل خوبی نیست برای اینکه دیگران را قانع کنید که کرونا ندارید.
دکتر روزبه بیاتی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در این باره این‌طور می‌گوید: «در زمان پاندمی کووید، چیزی به اسم آنفلوانزا وجود ندارد. الان فصل همه‌گیری آنفلوانزا نیست و هرکس هر علامتی شبیه آنفلوانزا، سرماخوردگی و مشابه آن را داشته باشد، به کووید ۱۹ مبتلاست مگر آنکه خلافش ثابت شود.

در واقع یعنی مبنا را باید بر این بگذاریم. اینکه کسی بیاید و بگوید آنفلوانزا گرفته‌ام یا یک سرماخوردگی ساده دارم، در این دوره اصلاً قابل قبول نیست و فقط انجام تست است که ثابت می‌کند کووید است یا نه. بنابراین افرادی که با این نشانه‌ها در محل کارشان حاضر می‌شوند، حتماً باید برای انجام تست فرستاده شوند و از حضورشان در محل کار جلوگیری به عمل آید تا موجب ابتلای دیگران نشوند.»
اما شاید برای شما هم سوال پیش آید که در حالی که بسیاری از ادارات و شرکت‌ها هنگام ورود کارکنان تب آنها را اندازه می‌گیرند، باز هم افرادی با نشانه‌های ابتلاء به کووید ۱۹ در محل کار حاضر می‌شوند؟

الهه بحرایی، کارشناس بهداشت به این سوال پاسخ می‌دهد: «دستگاه‌های تب سنج انواع مختلفی دارند که حساسیت‌هایشان با هم متفاوت است اما در انواعی که در خیلی ادارات و سازمان‌ها کاربرد دارد، دقت حدود دو دهم درصد است که قابل قبول است اما مسأله این است که ممکن است بیمار مبتلا باشد اما لزوماً تب نداشته باشد یا تبش قطع شده باشد. حتی فرد ممکن است علائم خفیفی مثل یک سرماخوردگی ساده داشته باشد. قرار گرفتن فرد مبتلا به کووید ۱۹ در کنار دیگران برای مدت زمان طولانی و مواردی مثل استفاده از سرویس بهداشتی مشترک، خطر آلودگی را به شدت بالا می‌برد.

در حال حاضر چون با پدیده جدیدی مواجه شده‌ایم، طبعاً مکان‌های کاری و شهری هنوز چندان با آن متناسب نشده‌اند و نمی‌توانیم بگوییم اینکه صرفاً جایی ضدعفونی شده، یعنی امکان ابتلای افراد دیگر وجود ندارد. وقتی تماس زیادی صورت می‌گیرد، احتمال ابتلاء هم بالا می‌رود. توصیه من این است که اگر امکانپذیر است، ساعت‌های کمتری را در محیط بسته در کنار دیگران بگذرانید و در کنار روشن بودن وسایل سرمایشی، جریان هوا هم از طریق در و پنجره وجود داشته باشد. مسئولان منابع انسانی در ادارات باید حتماً احوال کارکنان را زیرنظر داشته باشند و صرف اینکه کسی عنوان می‌کند بیمار نیست، دلیل بیمار نبودن او تلقی نکنند چون برخی از کارکنان ممکن است به دلایل مختلف بیماری خود را پنهان کنند.

طبیعی است که هر چه زودتر بیماری تشخیص داده شود، از ابتلای افراد بیشتری نیز جلوگیری می‌شود. بهتر است شاغلان تا می‌توانند از دستشویی مشترک استفاده نکنند و در صورت استفاده، حتی در داخل دستشویی با ماسک باشند و خوب دست‌هایشان را بشویند. این توصیه‌ها را دائم می‌شنویم اما باید آنقدر تکرار کرد که در ذهن مردم کاملاً بنشیند.»

آدم پیش خودش فکر می‌کند مخفی کاری و انکار آن هم وقتی کرونا دارد روزی حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر را مبتلا می‌کند و حول و حوش ۲۰۰ نفر را می‌کشد، چه توجیهی دارد؟ حتی فکر اینکه با پنهان کردن بیماری یا سهل‌انگاری در برخورد با آن، کسی را به آغوش مرگ بفرستیم هم آدم را دیوانه می‌کند.