به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی گالری طراحی هنر، با توجه به اعلام نام غلامحسین امیرخانی به عنوان گنجینه زنده بشری در خطِ نستعلیق و قرار گرفتن نام وی در فهرست ملی «نادره کاران، حاملان میراث فرهنگی ناملموس» مجموعه‌ای متشکل از ۱۷ تابلو از آثار نستعلیق و چلیپانویسی امیرخانی در معرض نمایش گذاشته شد.
علی شیرازی از اساتید شناخته شده هنر خطاطی در جریان بازگشایی این نمایشگاه که جمعه ۱۰ مرداد افتتاح شد، بیان کرد: میراث فرهنگی در یک اقدام قابل توجه نام استاد امیرخانی را به عنوان گنجینه زنده بشری در خط نستعلیق ثبت کرد و پیرو آن گالری طراحی هنر نیز مجموعه‌ای از آثار وی را به مناسبت این اتفاق و گرامیداشت مقام این هنرمند در نمایشگاهی در معرض دید عموم قرار داد. هر چند در شرایط کرونایی ناچار شدیم به صورت حساب شده و بسیار محدود از هنرمندان دعوت به عمل بیاوریم اما استقبال خوبی از این نمایشگاه صورت گرفت.
وی در مورد جایگاه امیرخانی در هنرهای سنتی و خوشنویسی گفت: بر خلاف بسیاری از هنرمندان خوشنویس که غالباً در یک خلوت شخصی و فضای خصوصی به خلق آثار می‌پردازند، شخصیت غلامحسین امیرخانی به شدت اجتماعی است. وی از اوایل انقلاب که در رأس انجمن خوشنویسان قرار گرفت نگاهش به افراد، نگاهی سرشار از شایسته‌سالاری بود به نحوی که در مراکز این انجمن در تهران و شهرستان‌ها تمام هنرمندانی که به لحاظ کسوت، شخصیت، حسن خلق و حسن خط برجسته بودند در انتخابات انجمن نیز برگزیده می‌شدند، به نظرم یکی از فعال‌ترین مراکز هنری در ایران انجمن خوشنویسان است.
شیرازی ادامه داد: خوشنویسی یک هنر سنتی است که در ادامه هنر خوشنویسان دیگر اتفاق می‌افتد. مثل ادبیات که نمی‌توانیم قوانین آن را به کل تغییر دهیم و در قالب دستورات نگارشی زبان، آثار مختلف را خلق می‌کنیم به عنوان مثال حافظ شیرازی به عنوان یکی از قله‌های زبان و ادبیات فارسی، زبان را تغییر نداده بلکه در محدوده همان دستورات و در قالب غزل کاری کرده کارستان و اشعاری سروده که وی را به معیار سنجش غزل تبدیل کرده است. در خوشنویسی هم قوانینِ کلی قابل تغییر نیستند و تنها فرم‌های جدید را پدید می‌آوریم. امیرخانی نیز مانند حافظ از کلمات و حروف خوشنویسی به نحوی استفاده کرده که بیش از هر خوشنویس دیگری در دوره معاصر مخاطب داشته باشد.
این عضو انجمن خوشنویسان ایران تصریح کرد: به صورت طبیعی خوشنویسی ادامه حرکتی در تاریخ است، یعنی هنرمندِ اول کاری را انجام می‌دهد و هنرمندِ دوم علاوه بر کامل کردن کار نفر اول در ادامه باید چیزی به آن بیفزاید. بنابراین همیشه خوشنویسانی که در یک دوره تاریخی به یکدیگر نزدیک هستند سطوح‌شان از یکدیگر غیر قابل تشخیص می‌شود. مثلاً خط میرعلی هروی که حدود ۵۰۰ سال پیش می‌زیسته و خط میرعماد حسنی در دوره صفویه با اینکه فاصله تاریخی دارند اما بسیاری از خطوط‌شان با یکدیگر اشتباه می‌شود.غلامحسین امیرخانی چنان از سلیقه شخصی و خلاقانه خود در این هنر بهره برده که حتی یک کلمه از خط وی هم با هیچ هنرمند ما قبل او قابل اشتباه نیست
وی در خصوص وجه تمایز آثار امیرخانی بیان کرد: ما می‌بینیم که غلامحسین امیرخانی چنان از سلیقه شخصی و خلاقانه خود در این هنر بهره برده که حتی یک کلمه از خط وی هم با هیچ هنرمند ما قبل او قابل اشتباه نیست. خوشنویسان ما در طول تاریخ در یک اندازه قلم و فرمی خاص مشهور و بی‌نظیر می‌شوند، فرض کنید میرعماد حسنی قزوینی در قلم و شعر چلیپا بی‌نظیر بوده است. برخی از هنرمندان دوره قاجار مثل استاد کلهر در کتابت با قلم ریز برای نوشتن کتاب‌ها ویژه بوده‌اند یا خوشنویسانی که فقط در قلم بسیار درشت استاد بوده‌اند. اما امیرخانی در همه ابعاد قلم آثار چشمگیری دارد. در همین نمایشگاه هم اگر توجه کنید، آثاری از قلم بسیار ریز تا قلم درشت هست. این ویژگی در هیچ خوشنویسی وجود ندارد که آثار مختلف را با کیفیت مثال زدنی انجام دهد.
شیرازی در ادامه توضیح داد: خوشبختانه وی مجموعه‌ای از «ترین‌ها» و «اولین‌ها» است. انجمن خوشنویسی ایران نزدیک به ۷۰ سال پیش تأسیس شد و برای اولین بار تشکیلات این انجمن گواهینامه‌هایی را به افراد فارغ‌التحصیل از این انجمن اعطا می‌کرد. اولین گواهینامه استادی انجمن خوشنویسان ایران متعلق به استاد امیرخانی است. سال‌ها می‌گذرد و اولین نشان درجه یک فرهنگ و هنر را استاد امیرخانی از آن خود می‌کند که این اتفاق یک بار دیگر نیز تکرار می‌شود. سپس خانه هنرمندان تشکیل شد و باز هم استاد امیرخانی از میان هنرمندان صنوف مختلف با رأی‌گیری برگزیده و به عنوان رئیس شورای عالی خانه هنرمندان انتخاب می‌شود. باز هم در یک رویداد دیگر وی به عنوان اولین چهره ماندگار هنر خوشنویسی انتخاب شد. نمونه‌ای دیگر از مفاخر این هنرمند اعطای مقام شوالیه هنری از طرف دولت فرانسه در سفارت این کشور به امیرخانی بود که برای اولین بار به یک خوشنویس تعلق می‌گرفت. از این اولین‌ها در کارنامه هنری امیرخانی بسیار زیاد وجود دارد که به نظرم اتفاقات بزرگ و مهمی برای خوشنویسان است.
وی درباره اهداف انجمن خوشنویسان و چالش‌های پیش رو گفت: ناگفته نماند که از بدو تأسیس این انجمن، اهدافی برای هنر خوشنویسی متصور بوده؛ یک زنده نگه داشتن و ترویج هنر خطاطی در مقابل تغییر خطی که ۷۰ سال پیش زمزمه‌اش وجود داشت و دیگری اشتغالزایی برای هنرمندان این عرصه که در هر سطحی وارد بازار کار شوند. آنها که در سطوح پایین‌تر بودند جذب بازار تبلیغات می‌شدند، برخی معلم خوبی می‌شدند، عده‌ای کاتب خوبی می‌شد و … در آن زمان به عنوان مثال هنر گرافیک وجود نداشت و شناخته شده نبود بنابراین خوشنویسان مراحل پیش از چاپ را انجام می‌دادند. یعنی خوشنویس کار را آماده می‌کرد و به دست مرحله کلیشه‌سازی، زینک و مراحل قبل از چاپ می‌سپرد.
این هنرمند خوشنویس در پایان درباره مشکلات صنف هنری خوشنویسان اظهار کرد: از نیمه دوم دهه ۷۰ نرم‌افزارهای خوشنویسی وارد بازار شد و جنبه‌های کاربردی خط که ۹۰ درصد آن را شامل می‌شد تحت‌الشعاع قرار گرفت. طبیعتاً این اتفاق باعث شد تا چاپ و مراحل قبل از چاپ به دست گرافیست‌ها که با این ابزار کار می‌کردند، سپرده شود. لذا کسانی امروز در عرصه خوشنویسی باقی مانده‌اند که به عنوان هنرمند آثار هنری خلق کرده‌اند و البته تعدادشان اندک است. بنابراین در موقعیت فعلی مشکل معیشتی در همه صنوف هنر به وجود آمده اما در هنر خوشنویسی مشهودتر است و آن هم به دلیل حذف بخش کاربردی آن است.
علاقه‌مندان برای بازدید از این نمایشگاه می‌توانند تا ۲۰ مرداد از ساعت ۱۰ تا ۲۰ به نشانی ولی‌عصر (عج) نرسیده به زعفرانیه پلاک ۲۸۸۰، گالری «طراحی هنر» مراجعه کنند. این گالری روزهای چهارشنبه تعطیل است.
نظر شما