سرانجام مرمت «ماده و فکر» بعد از درگذشت خالق ژاپنی‌اش

به گزارش خبرنگار مهر، نوریوکی هاراگوچی نقاش و مجسمه‌ساز ژاپنی چند روز پیش به دلیل ابتلاء به سرطان پیشرفته در ۷۴ سالگی درگذشت. این هنرمند ژاپنی اثری با عنوان «ماه و فکر» را در موزه هنرهای معاصر تهران به یادگار گذاشته که به «حوض روغن» شهرت دارد.

این اثر، ظرف فولادی جوش‌خورده مربعی شکل کم‌عمقی است که درون آن با روغن سیاه پر شده است. از آنجایی که روغن برخلاف آب ثابت مانده و خاصیت انعکاسی دارد، این اثر شبیه به یک آینه بزرگ در کف زمین دیده می‌شود که در مرکز بنای داخلی موزه قرار دارد و سیاهی روغن داخل این حوض، همچون آینه‌ای، عکس آسمان، معماری سقف و نور را منعکس می‌کند.

هاراگوچی بعدها در نقاشی‌های مجموعه «zh» که در نیویورک هم به نمایش گذاشت، با رنگ‌های تخت و تیره همین اثر را بازآفرینی کرد.

از آنجایی که آثار هنری در گذر زمان به مرمت و بازسازی نیاز پیدا می‌کنند، هاراگوچی، مهرماه سال ۱۳۹۶، برای نظارت بر مرمت این اثر در موزه هنرهای معاصر تهران حضور یافت. چون این اثر هنری از روغن و فولاد ساخته شده است و امکان دارد که پس از بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران نیاز به مرمت از جمله اضافه کردن روغن یا جمع‌آوری اشیا از داخل حوض داشته باشد.

احسان آقایی رئیس موزه هنرهای معاصر تهران درباره مرمت اثر «ماده و فکر» بدون حضور خالقش به خبرنگار مهر گفت: اثر «ماده و فکر» هاراگوچی، جز آثاری نیست که به مرمت مستمر نیاز داشته باشد؛ امکان دارد روغن داخل اثر، کمی تبخیر شده باشد اما در نهایت روغن به آن اضافه می‌کنیم. البته در وضعیتی که هنرمندی از دنیا می‌رود و اگر آثارش به مرمت نیاز داشته باشند، افرادی هستند که به تکنیک هنری هنرمند درگذشته واقف هستند و معمولاً آنها مرمت آثار را انجام می‌دهند.

وی ادامه داد: «ماده و فکر» جز آن دسته آثاری است که ایده‌اش مهم بوده نه مدیومی که کار شده است، به همین دلیل کار مرمت پیچیده‌ای ندارد اما با این حال ما پیگیری خواهیم کرد تا اگر بنیادی به نام این هنرمند ژاپنی تأسیس شده باشد، برای مرمت از آنها نیز مشورت بگیریم.

آقایی در پایان تأکید کرد: در همه جای دنیا نیز وضعیت اینگونه است که بنیادها یا موسساتی که در زمان حیات یا پس از درگذشت هنرمندان تأسیس می‌شوند، عموماً وظیفه نظارت بر مرمت یا ارائه مجوز اصالت اثر آن هنرمند را برعهده دارند و مردم، موزه‌داران، هنرمندها، گالری‌داران و حراجی‌ها می‌توانند برای امور آثار هنرمند مربوطه به این بنیادها مراجعه کنند.