خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: فرهاد همتی: سرانجام پس از ماه‌ها کشمکش، مذاکرات صلح میان تیم‌های مذاکره کننده دولت کابل و طالبان امروز شنبه در دوحه پایتخت قطر آغاز شد. نشست بین‌الافغانی دوحه در نوع خودش نخستین نشستی است که در قطر برگزار می‌شود. حضور شماری از مسئولان دولت افغانستان، این نشست را با دو نشست پیشین که در مسکو برگزار شد، متمایز کرده است. ریاست هیئت مذاکره کننده دولت افغانستان با طالبان را «عبدالله عبدالله» رئیس شورای عالی مصالحه ملی برعهده دارد. به گفته رسانه‌های افغانستانی، تأمین آتش بس، دفاع از جمهوریت و قانون اساسی از جمله موضوعاتی است که هیئت مذاکره کننده با طالبان از آنها دفاع خواهند کرد. به هر حال مذاکرات صلح بین الافغانی امروز در قطر در شرایطی آغاز شده است که کارشناسان درباره این نشست و نتایج احتمالی آن دو دیدگاه متفاوت مطرح می‌کنند.
از منظر برخی از کارشناسان، مذاکرات مستقیم بین طیف‌های مختلف مردم افغانستان گامی جدی و مهم به سوی برقراری صلح پایدار در این کشور محسوب می‌شود. از دیدگاه این کارشناسان، مذاکرات بین‌الافغانی در قطر می‌تواند به چندین دهه جنگ در افغانستان پایان دهد و بالاخره مردم این کشور پس از سال‌ها جنگ و خونریزی و اشغالگری روی آسایش را ببیند. عبداللطیف نظری کارشناس روابط بین الملل و سیاستمدار افغانستان در این باره می‌گوید: در صورتی که در مذاکرات پیش روی طالبان و دولت افغانستان تقسیم عادلانه قدرت انجام شود، این امید وجود دارد که افغانستان به ثبات نسبی دست یابد و به تدریج بر بحران ۴۰ ساله در یک بازه زمانی فائق آید. صرفنظر از بیم‌ها و امیدهایی که درباره مذاکرات دوحه مطرح است، اگر طرف‌های مذاکره کننده در مذاکرات به حفظ جمهوریت و قانون اساسی اهتمام بورزند، می‌توان امیدوار بود که مذاکرات صلح بین الافغانی در قطر بتواند شروعی برای پایان دادن به جنگ و در عین حال مقدمه‌ای برای خروج نیروهای خارجی از این کشور باشد
اما در مقابل برخی دیگر از کارشناسان در کنار شماری از شخصیت‌های سیاسی افغانستان درباره شروع مذاکرات بین افغانستانی ابراز نگرانی و تردید می‌کنند. این کارشناسان بر این باورند که پس از امضای توافقنامه صلح آمریکا و طالبان و تداوم پراکندگی سیاسی در جناح مخالف، بازگشت نظام امارت طالبانی افغانستان را تهدید می‌کند. به هر حال موضوع صلح حائز اهمیت است. عبدالعلی محمدی حقوقدان و مشاور سابق رئیس جمهور افغانستان در این باره توافق آمریکا و طالبان و تأثیر آن بر مذاکرات امروز قطر می‌گوید: براساس این توافقنامه آمریکایی‌ها به طور عملی اختیار تعیین نوع حکومت یا رژیم سیاسی جایگزین را به طالبان داده تا در تفاهم با سایر گروه‌های سیاسی در مورد آن تصمیم بگیرند.
بیم‌ها و امیدها
بیم‌ها و امیدها درباره مذاکرات صلح بین الافغانی در دوحه در شرایطی است که ترامپ با اعزام وزیر خارجه خود به نشست دوحه، در تلاش است تا مذاکرات صلح افغانستان قبل از انتخابات آمریکا، نتایجی به همراه داشته باشد تا ترامپ بتواند از کارت صلح افغانستان در انتخابات ریاست جمهوری پیش روی آمریکا به عنوان برگ برنده استفاده نماید. این امیدواری مقامات آمریکا درحالی است که خیلی‌ها معتقدند این مذاکرات به دلیل مباحث مناقشه آمیز میان طرفین طولانی خواهد بود و حل آنها مستلزم زمان خواهد بود. «لاورل میلر» مسئول سابق میز افغانستان و پاکستان در وزارت خارجه آمریکا، صلح میان افغان‌ها را تا پیش از آبان ناممکن می‌داند: «جای تعجب نیست که ایالات متحده دوست دارد به سرعت و قبل از ماه نوامبر توافق حاصل شود. تحلیلگران از اظهارات قطعی طفره می‌روند، اما من با قاطعیت مطرح می‌کنم به هیچ وجه نمی‌توان پیشرفت قابل توجهی در روند صلح تا سوم نوامبر به دست آورد».
در این میان حسن عباس پژوهشگر ارشد مرکز سیاست جهانی در واشنگتن دراین باره معتقد است: «حقایق نشان دهنده خواسته صلح مردم افغانستان است و همزمان در طالبان نیز عطش قدرت دیده می‌شود. در عین حال مذاکرات میان گروه‌های داخل افغانستان پر سرو صدا و وقت گیر خواهد بود. موفقیت گفتگوهای بین الافغانی نیاز به واسطه‌های معتبر و و همچنین بی‌طرف دارد و ممکن است این فرآیند یکسال طول بکشد».
به هرتقدیر مذاکرات صلح بین الافغانی امروز در شرایطی در دوحه قطر آغاز شده است که حفظ جمهوریت و قانون اساسی خط قرمز هیأت اعزامی دولت افغانستان در مذاکرات قطر است. در این میان تأمین آتش بس از جمله موضوع‌های مهم برای نمایندگان دولت افغانستان در مذاکرات محسوب می‌شود اما در این میان برخی کارشناسان می‌گویند که طالبان به راحتی با برقراری آتش‌بس موافقت نمی‌کند زیرا این گروه جنگ را نقطه قوت خویش و وسیله و پشتوانه‌ای برای پیروزی در مذاکرات بین‌الافغانی و دیپلماسی‌اش می‌داند.
در مجموع صرفنظر از بیم‌ها و امیدهایی که درباره مذاکرات دوحه مطرح است، اگر طرف‌های مذاکره کننده در مذاکرات به حفظ جمهوریت و قانون اساسی اهتمام بورزند، می‌توان امیدوار بود که مذاکرات صلح بین الافغانی در قطر بتواند شروعی برای پایان دادن به جنگ و در عین حال مقدمه‌ای برای خروج نیروهای خارجی از این کشور باشد.
نظر شما