دو روی سکه تحصیل دانش آموزان روستایی و عشایر در سایه کرونا

خبرگزاری مهر -گروه جامعه-فاطمه میرزاجعفری: تحصیل و بهره مندی از آموزش پیش از شیوع کرونا نیز قصه غم انگیزی داشت اما با شیوع کرونا فاصله دسترسی های آموزشی بیش از پیش نمایان شد و با معرفی سامانه «شاد» از سوی وزیر آموزش و پرورش به عنوان سامانه آموزش مجازی دانش آمزوی و ایجاد ارتباط و تعامل معلمان در برخی جاها بیشتر خود را نشان داد؛ از جمله در مناطق روستایی و عشایری و مناطق محروم

با معرفی سامانه شاد بود که تازه محرومیت دانش آموزان و خانواده آنها مشخص شد چراکه استفاده از این سامانه نیازمند گوشی های تلفن همراه با بهره مندی نرم افزار اندروید ۴ به بالا و اینترنت بود. مشکلی که برای خانواده ها هزینه های زیادی را می تراشید و دانش آموزان را با استرس عدم ادامه تحصیل مواجهه می کرد.

اما در میان تمامی مشکلات برای ادامه تحصیل، دانش آموزان روستایی و عشایر از همه بیشتر با پیچ و خم بهره مندی از تحصیل دست و پنجه نرم می کنند؛ البته همین حالا اگر از مسئولان بپرسید که در روزهایی که آموزش های مجازی برای ادامه آموزش، جایگزین آموزش های حضوری شد و یا در روزهای اخیر که آموزش ها امکان حضوری شدن پیدا کردند، مشکلات سد راه دانش آموزان عشایر و روستایی بوده است، جوابی که می شنوید این است که اتفاقاً آنها مشکلات کمتری دارند چرا که بسته های یادگیری مهیا شده و یا کرونا کمتر آنها را درگیر کرده و آموزش ها حضوری بوده و… اما میان گزارش های کاغذی و مکتوب تا آنچه که در جریان است فاصله عمیق و زیادی جریان دارد.

آموزش را در مناطق روستایی و عشایر باید از زاویه دید دانش آموزان آن مناطق و معلمان نیز روایت کرد آن وقت با دو روایت متفاوت و بخشی از واقعیت هایی که کمتر به آنها پرداخته شده است روبه رو خواهیم شد.

آموزش در مناطق محروم به خصوص مناطق روستایی و عشایری دو روی یک سکه است که یک روی آن روایت معلم ها و دانش آموزان و عدم برخورداری آنها از اینترنت، گوشی های تلفن همراه، تلویزیون و حتی مسافت زیاد مدارس روستایی با محل چادرهای عشایری و.... است و روی دیگر اظهارات مسئولان که به عقیده شان کارها روی روال طی شده، درسنامه ها ارسال و هیچیک از دانش آموزان در شرایط کرونایی از تحصیل باز نمانده اند.

قصه غم انگیز استفاده از «شاد» برای دانش آموزان عشایر

البته مسئولان دفتر آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش از توزیع درسنامه های آموزشی برای بهره مندی تمامی دانش آموزان عشایر و روستایی خبر داده اند تا به این ترتیب هیچ دانش آموزی از تحصیل باز نماند اما به عقیده معلمان این درسنامه ها برای دانش آموزان عشایر هیچ کارکردی ندارد چراکه دانش آموزان به تنهایی نمی توانند با استفاده از درسنامه به ادامه تحصیل بپردازند و بیشتر والدین آنها نیز بی سواد هستند.

البته تمام ماجرا به مشکلات استفاده از درسنامه ها ختم نمی شود بلکه مشکل اصلی دانش آموزان روستایی و عشایر عدم دسترسی به شبکه شاد است؛ کافی است فقط یک بار به یکی از مناطق روستایی و عشایر سفر کنید یا پای درد و دل معلم ها و دانش آموزان این مناطق بنشینید تا ببینید که دسترسی به شبکه شاد و یا هر شبکه اجتماعی دیگر برای این مناطق مانند طی کردن هفت خوان رستم است.

وقتی صبحت از آموزش مجازی و آنلاین می شود مسئولان یک نسخه واحد را برای تمام دانش آموزان در سراسر کشور می پیچند غافل از اینکه دانش آموزانی هستند که حتی نمی دانند موبایل چیست و چه کارکردی دارد چه برسد به اینکه بخواهند از آن برای ادامه تحصیل استفاده کنند.

پای درد و دل معلمان روستایی و عشایر

علی اکبر جرجندی، مدیر یکی از مدارس روستایی در شهرستان رودبار جنوب کرمان در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر کلاس های دانش آموزان عشایری با جمعیت ۱۵ تا ۲۰ نفر و کلاس های روستایی با جمعیت ۵ تا ۳۰ نفر حضوری برگزار می شوند چراکه دسترسی به شبکه شاد برای این دانش آموزان غیرممکن است در حال حاضر ما مناطقی را داریم که به هیچ عنوان اینترنت و حتی گاهاً برق هم ندارند بدیهی است که دسترسی به فضای اینترنتی برای آنها غیر ممکن است.

وی افزود: بسیاری از خانواده های روستایی و عشایر با وجود کوچکترین مشکلی با ادامه تحصیل فرزندانشان مخالفت می کنند حال شما تصور کنید با قرار گیری مشکلی مانند بهره مندی از اینترنت و گوشی های هوشمند بر سر راه دانش آموزان عشایری و مشکلات اقتصادی ۸۰ درصد خانواده های آنان؛ شمار زیادی از دانش آموزان از تحصیل باز ماندند.

البته به گفته جرجندی در این منطقه و به خصوص در جنوب کرمان سرباز معلم هایی با تحصیلات دیپلم و گاهاً لیسانس اقدام به تدریس دانش آموزان می کنند.

جرجندی در آخر گفت: این منطقه یک مدرسه شبانه روزی دارد که در فاصله ۶۰ کیلومتری منطقه قرار دارد و دانش آموزان اگر بخواهند به تحصیل در این مدرسه بپردازند با مشکل طی کردن مسافت رو به رو هستند. از طرفی معلمان نیز برای رسیدن به محل تحصیل دانش آموزان باید از مسیرهای سخت و پرپیچ و خم روستا که فقط با ماشین های مدل بالا و یا موتورهای بسیار خوب امکان پذیر است عبور کنند؛ همچنین باید محلی را برای اسکان خود در این منطقه فراهم کنند البته تمامی این هزینه ها بر عهده خود معلمان است که با حقوق های ناچیز آنها امکان پذیر نیست؛ به تازگی بیشتر مدارس روستایی به بخش خصوصی واگذار شده اند تا بخشی از هزینه معلمان تامین شود اما تاکنون ما شاهد هیچ اتفاق مثبتی نبوده ایم.