عاقبت شلختگی در میدان آزادگان جنوبی/ پیمانکاران قربانی یک اختلاف

به گزارش خبرنگار مهر، از آبان ۹۷ بود که پتروپارس در میدان آزادگان جنوبی فعالیت خود را آغاز کرد تا سرانجام در اردیبهشت ۹۸ قرارداد مدیریت پیمان (MC) پروژه آزادگان جنوبی میان شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران (متن) و شرکت پتروپارس امضا شد.

وزارت نفت که در سپردن توسعه این میدان به شرکت‌های خارجی ناکام مانده بود، قرارداد دیگری را با پتروپارس امضا کرد. این قرارداد در اواخر سال ۹۸ به توافق طرفین رسید تا شرکت پتروپارس در بالادست، تبدیل به پیمانکار عمومی (GC) میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی شود. قرارداد این همکاری هم در تیرماه ۹۹ امضا شد.

مهم‌ترین بخش‌های شرح کار قرارداد تکمیل توسعه میدان آزادگان جنوبی به ارزش ۱,۱۸۳ میلیارد تومان و مبلغ ارزی ۹۶۱ میلیون دلار، عبارت است از حفاری ۳۵ حلقه چاه جدید، اسیدکاری بیش از ۸۰ حلقه چاه، نصب ۵۰ عدد پمپ درون چاهی (ESP)، تکمیل هشت عدد چند راهه، تکمیل دو مجتمع تفکیک میانی، احداث ۳۲۸ کیلومتر خط لوله جریانی، ۴۵ کیلومتر خط لوله ارتباطی و ۶۵ کیلومتر خط لوله ارسال گاز و نفت خام از واحد مرکزی فرآورش و بهره برداری مرکزی به تلمبه خانه غرب کارون و NGL۳۲۰۰.

نبض توسعه میدان آزادگان جنوبی کند می‌زند؟

اما آخرین خبرها از این قرارداد نشان می‌دهد قرارداد مذکور هنوز تنفیذ نشده و طرفین به اختلافات بسیاری رسیده‌اند؛ آنطور که منابع آگاه گفته‌اند شرط نافذ شدن قرارداد، نهایی شدن و امضای توافقات سه جانبه میان شرکت‌های پتروپارس، مهندسی و توسعه نفت و پیمانکاران شاغل در طرح توسعه میدان آزادگان جنوبی در دو بخش سطح الارضی و تحت الارضی است که تا کنون این امر محقق نشده است.

بر اساس اطلاعات به دست آمده پتروپارس حاضر به پذیرفتن تعیین تکلیف وضعیت گذشته پیمانکاران آزادگان جنوبی نیست و معتقد است نمی‌خواهد خود را درگیر پروژها و ادعاهایی کند که پیمانکاران در دوره گذشته دارند. این در حالی است که شرکت متن به عنوان کارفرمای پروژه تمایل زیادی به تفویض این اختیار به پتروپارسی‌ها دارد. اکنون پتروپارس به نوعی خود را گرفتار در این قرارداد پر ابهام و حجیم می‌بیند و نمی‌خواهد زیر بار کلیم‌های(Claims) ( اختلاف هزینه تمام شده و پیش بینی شده ) پیمانکارانی مانند شرکت‌های ملی حفاری، تدبیر پترو انرژی و … که عموماً مربوط به زمان پیش از حضور پتروپارس در میدان هستند، برود.

به گزارش خبرنگار مهر، مدیران پتروپارس که فکر نمی‌کردند روزی گرفتار عجیب‌ترین میدان نفتی ایران شوند حالا در مسیر دیگری، به دنبال چانه‌زنی با وزارت نفت هستند تا قرارداد GC خود را تبدیل به قراردادهای IPC کنند و این میدان را با اختیارات کامل از آن خود کنند که البته در این مسیر رقبای جدی مانند شرکت‌های پاسارگاد، اویک، پرشیا و… را در کنار خود می‌بینند. موضوعی که با توجه برنامه جدید وزارت نفت برای غرب کارون حداقل در روزهای باقیمانده از عمر این دولت کمی سخت به نظر می‌رسد.

گفتنی است میدان آزادگان جنوبی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین میادین نفتی کشور از سال ۱۳۷۶ تا به امروز شاهد حضور پیمانکاران متعدد در قالب قراردادهای مختلف بوده است و ظرفیت تولید آن در حالی که باید ۶۰۰ هزار بشکه می‌بود، کمتر از ۱۲۰ هزار بشکه است.

در اوایل دولت یازدهم، شرکت ملی نفت با فسخ قرارداد توسعه این میدان با شرکت CNPC چین خودش توسعه میدان آزادگان جنوبی را بر عهده گرفت. بررسی‌ها نشان می‌دهد نهایت این تصمیم منجر به شلختگی وسیع در حفاری چاه‌ها، احداث خطوط لوله، رها شدن کارخانه فرآورش آزادگان جنوبی و … شد و هم اکنون پیمانکاران این میدان ادعاهای زیادی را برای هزینه اقدامات خود ردیف کرده‌اند.

با سپردن توسعه این میدان به پتروپارس در قالب قراردادی GC، این شرکت به‌جای شرکت مهندسی و توسعه نفت(متن) طرف این پیمانکاران شده است که طبق اظهارات مطلعین با توجه به حجم و عمق بی نظمی‌های انجام شده در میدان نفتی مشترک آزادگان جنوبی طی هفت سال اخیر، پتروپارس در وضعیت عجیبی قرار گرفته که همین وضعیت منجر به شکل گیری اختلافاتی با کارفرمای پروژه یعنی شرکت متن شده است.

نتیجه این امر، بلاتکلیفی آزاردهنده‌ای را برای پیمانکاران شاغل در این پروژه ایجاد کرده و مشخص نیست برنامه نهایی وزارت نفت برای پایان دادن به اختلافات موجود و به تحرک در آوردن این پروژه چیست.