بیانیه تعدادی از مربیان در مورد مرگ یک سنگنورد

به گزارش خبرنگار مهر، ماجرا از این قرار است که ۱۵ مهرماه آزمون ورودی مربیگری درجه دو سنگ نوردی توسط کمیته آموزش فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی در منطقه «پل خواب استان البرز» برگزار  شد.

در جریان این آزمون و طی یکی از مراحل آن، شرکت کننده ای به نام «مرتضی نادی» در حین صعود مسیر و ابزارگذاری دچار حادثه شد و بر اثر سقوط، جان خود را از دست داد.

این موضوع توسط فدراسیون کوهنوردی اطلاع رسانی شد، با این حال برخی مربیان فعال در رشته کوهنوردی و سنگ نوردی طی بیانیه ای به این حادثه و موارد فنی و حقوقی نادیده گرفته شده در آن پرداخته اند. آنها تأکید کرده اند که پرداختن به این موضوع، مرحوم مرتضی نادی را به جمع ما باز نمی گرداند اما بدون شک می تواند به جلوگیری از اتفاقات مشابه در آینده کمک کند.

از جمله مواردی که در بیانیه مربیان کوهنوردی در خصوص حادثه «پل خواب» به آن اشاره شده، تأکیدی است که از سوی سازمان هواشناسی مبنی بر شرایط نامساعد جوی در روز آزمون شده بود اما با این حال فدراسیون اقدام به اجرای برنامه پیش بینی شده خود کرد.

در بیانیه جمعی از مربیان کوهنوردی و سنگ نوردی که در اختیار گروه ورزش خبرگزاری مهر قرار داده شده، آمده است:

* هدف از برگزاری آزمون ورودی برای یک دوره سنجش مهارت ها و توانایی های شرکت کنندگان از سراسر ایران توسط آزمون گیرنده است و شناخت قبلی نسبت به بسیاری از شرکت کنندگان وجود ندارد. پرواضح است که در آزمون صعود طبیعی همراه با ابزارگذاری احتمال پاندولی، در رفتن ابزار و زیپ شدن شرکت کنندگان وجود دارد و فلسفه برگزاری آزمون هم سنجش همین موارد است که اگر احتمالات فوق وجود نداشت، دلیلی بر برگزاری آزمون نیز وجود نداشت، بنابراین طراح آزمون قبل از برگزاری دوره می بایست بدترین سناریوها را در نظر گرفته و با رعایت تمام اقدامات حمایتی و پیشگیرانه از آسیب احتمالی به شرکت کنندگان جلوگیری نماید.

* در زمان برگزاری آزمون و یا دوره های آموزشی سنگ نوردی دو روش شناخته شده برای جلوگیری از آسیب به شرکت کنندگانی که صعود همراه با ابزارگذاری را انجام می دهند، وجود دارد؛ الف: حمایت به صورت قرقره از کارگاه بالا با طناب دوم که در این روش شخص آزمون گیرنده در مکان های مناسب و بی خطر مسیر، طناب حمایت به صورت قرقره را چند متر خلاص در نظر می گیرد به صورتی که شخص صعودکننده در صورت پاندولی و زیپ شدن یا جاگذاری نامناسب ابزار با زمین و یا طاقچه های خطرناک مسیر برخورد نکند. از آنجا که چند متر خلاصی طناب قرقره وجود دارد در صورتی که فرد شرکت کننده ابزار را به صورت نامناسب کار گذاشته باشد، این امر بدون آسیب به او قابل سنجش است.

ب: روش دوم استفاده از رول های مسیر در مکان های مناسب به عنوان بک آپ است. در این روش قبل از شروع آزمون، مکان هایی که امکان آسیب به شرکت کنندگان وجود دارد توسط طراح آزمون مشخص شده و رول بک آپ مشخص می شود و قبل از شروع آزمون در رول های مورد نظر کوییک قرارداده شده و از شرکت کنندگان درخواست می شود که از کوییک های تعیین شده در مسیر استفاده کنند. این دو روش در بیشتر دوره های قبلی مورد استفاده قرار گرفته اند اما متأسفانه با وجود اینکه امکان اجرای هر دو روش در منطقه سنگ نوردی «پل خواب» وجود دارد، هیچ کدام رعایت نشدند.

* صعود همراه با ابزارگذاری به خودی خود اقدامی پرخطر و پرریسک است و بسیاری از سنگ نوردان حتی سنگ نوردان مجرب و شناخته شده ایرانی و غیرایرانی هنگام انجام چنین صعودهایی آسیب دیده و حتی جان خود را از دست داده اند. زمانی که شخصی تصمیم به صعود همراه با ابزارگذاری می گیرد پس از انتخاب مسیر ارزیابی، ریسک را انجام داده و تصمیم نهایی در خصوص صعود یا عدم صعود آن مسیر با پذیرش تمام مسئولیت های آن به عهده خود ایشان است اما در یک آزمون استاندارد، شرکت کنندگان با هدف تعیین سهم مهارت ها و توانایی هایشان، مسیرهایی را صعود می کنند که توسط شخص آزمون گیرنده انتخاب شده اند که ارزیابی ریسک هم توسط وی انجام شود. در چنین شرایطی طبیعتا مسئولیت سلامت افراد شرکت کننده با برگزارکنندگان و مربیان دوره است.

* یکی از شروط اصلی برگزاری آزمون استاندارد، عمل بر اساس یک چارچوب و ساختار مشخص و مکتوب است و نحوه برگزاری آزمون و انتظاراتی که از شرکت کنندگان وجود دارد هم برای برگزارکنندگان و هم برای شرکت کنندگان مشخص و شفاف باشد. نکات امینی و سطح مهارت و توانایی مورد انتظار از شرکت کنندگان در هر آزمون از اصلی ترین مواردی است که باید در این چارچوب ها مشخص باشند تا احتمال اعمال سلایق شخصی در برگزاری این آزمون ها به حداقل برسد اما متأسفانه مقایسه آزمون روز حادثه با آزمون های پیشین حتی مواردی که در سال جاری برگزار شده اند، نشان می دهد که سطح توقع از شرکت کنندگان و سناریوی طراحی شده هیچ تناسبی با دوره های مشابه ندارد.

* طبق هشدار سازمان مرکزی هواشناسی در تاریخ ۱۴ مهر ۹۹ با کد FO-۱۱-۰۸/۰۰ احتمال رگبار شدید باران و رعد و برق برای استان های تهران و البرز و همچنین منطقه البرز مرکزی در روز حادثه پیش بینی و اعلام شد با وجود شرایط جوی فوق و همچنین در نظر گرفتن شرایط قرمز کرونا و ممنوعیت های رسمی اعمال شده برای بسیاری از فعالیت های اجتماعی و ورزشی که امکان تمرین و آماده سازی مناسب را از بسیاری از ورزشکاران سلب نموده است، اصرار و پافشاری به برگزاری آزمون در روز حادثه غیرقابل پذیرش و توجیه است.

* با توجه به اینکه آزمون توسط فدراسیون کوهنوردی در حالی برگزار شد که مسئول دوره و مسئول کارگاه حادثه، مسئول بخش سنگ نوردی فدراسیون بوده و ناظر فدراسیون در دوره، مسئول کمیته آموزش فدراسیون بوده است، بنابراین بر اساس اصول قضایی و حقوقی بردن شکایت پیش متشاکی کاری غلط و غیرقابل پذیرش است. هر کمیسیون و یا دادگاهی که در آینده تشکیل شود افراد و نهادهای فوق به عنوان یک طرف دعوی حق هیچ گونه قضاوت و یا کارشناسی را ندارند.

خبرنگار مهر، برای پیگیری دقیق این موضوع با برخی از مربیان مربوطه تماس گرفت. آنها ضمن تأیید کلی موارد اشاره شده بر پیگیری نتیجه بخش آن تأکید کرده اند.