به گزارش خبرنگار مهر، آیت‌الله محمدباقر تحریری در جلسه هفتگی درس اخلاق که با موضوع «مواعظ گران‌سنگ امام صادق (ع) به عبدالله بن جندب» در مدرسه علمیه معیر برگزار شد، اظهار داشت: انسان یک موجود اجتماعی است و فعالیت‌های گوناگون و تعاملات مختلفی در دنیا دارد که در این تعاملات انسان صفاتی را کسب و از خود ظهور می‌دهد.
تولیت مدرسه علمیه مروی با بیان اینکه انسان همواره باید در این روابط و تعاملات طالب کسب فضائل باشد، عنوان کرد: زمانی که این صفت در وجود انسان زنده شد باید ببیند آن فضائل کدام است. بسیاری از فضائل به صورت متعارف و عقلی درک می‌شود و برخی نیز از درک آدمی خارج است که توسط اولیای دین بیان می‌شود.
وی با اشاره به اینکه عمل به دستورات اخلاقی تأثیرات خاصی در وجود انسان می‌گذارد و جهت وجودی او را شکل می‌دهد، گفت: در برخوردها نباید تند خو بود بلکه باید با نرم خویی با دیگران رفتار کرد تا انسان بتواند با سایرین ارتباط برقرار کند. انسان اگر بخواهد با دیگران تعامل داشته باشد و نیازهای مادی و معنوی اش برآورده شود باید صفت نرم خویی را در خودش ایجاد کند و تندی اخلاق نداشته باشد، در این صورت است که دیگران رغبت پیدا می‌کنند که با انسان ارتباط برقرار کرده و تعامل داشته باشند.
آیت الله تحریری با استناد به معارف قرآن کریم، تصریح کرد: قرآن کریم خطاب به پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: اگر تند خو بودی کسی گرد تو جمع نمی‌شد، رفتار حضرت به گونه‌ای بود که وقتی مشرکین می‌خواستند از مکه خارج شوند داشته‌های خودشان را نزد ایشان به امانت می‌گذاشتند؛ بنابراین اگر حضرت حالت تند خویی داشت هیچ گاه امانت دار مشرکین نمی‌شد.
تولیت مدرسه علمیه مروی اجتناب از افراط و تفریط را لازمه برقراری ارتباط سالم با دیگران دانست و گفت: انسان جاهل در تنظیم حالات و رفتارش همواره اهل افراط و تفریط است. تند خویی با مؤمنان قبیح محسوب می‌شود اما در برابر دشمنان دین این ویژگی بسیار ممدوح است. امام صادق (ع) می‌فرمایند: به گونه‌ای نباشید که هر کسی به شما رسید تحقیرتان کند؛ در جامعه ایمانی تحقیر مؤمن بسیار زشت است اما گاهی خود افراد زمینه تحقیر را فراهم می‌کنند برای همین می‌فرمایند در جامعه ایمانی نباید تحقیر کردن و پذیرش تحقیر وجود داشته باشد.
وی در ادامه گفت: در جامعه ایمانی اجتناب از مخاصمه با مافوق توصیه شده است البته مدیر نیز باید با اجتناب از خودخواهی و خود فروشی مصالح جمع و جانب عدالت را رعایت کند و در مقابل زیر دست نیز باید اموری را که باعث تنظیم روابط می‌شود رعایت کند و مخاصمه نداشته باشد. همه این دستورات نشان می‌دهد که اسلام به روح تعامل و وفاق با یکدیگر اهمیت داده است. همچنین توصیه شده از همنشینی با کسی که روحیه انس گرفتن با دیگران را ندارد اجتناب کنید؛ بنابراین لازمه رسیدن به انس و الفت رعایت حدود در ارتباط برقرار کردن با دیگران است.
آیت الله تحریری با بیان اینکه بهترین انسان‌ها کسانی هستند که اخلاق نیکو دارند، تصریح کرد: آنان نه تنها الفت می‌گیرند بلکه دیگران نیز با آنان ارتباط می‌گیرند، طبق صریح روایات؛ بهترین انسان‌ها کسانی هستند که با دیگران الفت دارند. اسلام، دین خانه نشینی و انزوا نیست دین اجتماعی است که در پرتوی قوانین اجتماعی، حقوقی و اخلاقی شکل می‌گیرد.
تولیت مدرسه علمیه مروی مسخره کردن را یکی از رفتارهای نکوهیده در مسائل اجتماعی برشمرد و اظهار داشت: ماهیت مسخره کردن این است که شخص مسخره شده شخصیت و جایگاهی ندارد و این حالت، حالت منافقان است. قرآن کریم می‌فرماید: عده‌ای که مؤمنان را مسخره می‌کنند خدا ایشان را مسخره می‌کند، مقصود از این کلام آن است که شخص به جایگاهی می‌رسد و ذوق می‌کند در حالی که همواره در آن جایگاه وهمی احساس نابودی به او دست می‌دهد. استهزاء خداوند نهایت تهی شدن و نابودی فرد مسخره کننده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امروز اوضاع همان دشمنانی که جمهوری اسلامی ایران را تحقیر می‌کردند به گونه‌ای شده که در دنیا بی آبرو شدند و این همان سخره الهی است منتهی عذاب الهی بعداً برای آنان محقق می‌شود.
نظر شما