بازخوانی حادثه یخ بستن یک قطار/ناوگان ریلی چه زمانی نوسازی می‌شود

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها؛ بهنام عبداللهی- آناهیتا رحیمی: چند روز پیش، در یکی از روزهای سرد آذربایجان شرقی، ترمزهای یک قطار یخ بست و همه معادلات ریلی را بر هم زد.

هوا ۲۳ درجه زیر صفر بود؛ دمایی که برای این استان غریبه نیست. این دما را می‌توان در کوچه پس کوچه‌ها دید که برای خودش می چرخد، زندگی را به مردم سخت‌تر می‌گیرد، اما نمی‌تواند چرخ قطار زندگی را متوقف کند. اما به هر صورت در ششمین روز از بهمن، توانست حرکت قطار را ۵ ساعت متوقف کند.

سعید سیفی، بخشدار مرکزی بخش نظر کهریزی این خبر را اعلام کرد و گفت: دمای ۲۳ درجه زیر صفر در حد فاصل هشترود به مراغه و یخ بستن ترمزهای قطار، موجب معطلی ۵ ساعته مسافران شد.

او ادامه داد: دمای ۲۳ درجه زیر صفر در حد فاصل هشترود به مراغه و یخ بستن ترمزهای قطار عامل این تأخیر اعلام شده است.

تأخیر به وجود آمده به دلیل مشکل فنی

سعید سیفی اضافه کرد: مشکل فنی به وجود آمده برای این قطار در ایستگاه هشترود موجب تأخیر در حرکت دیگر قطارهای مسیر نیز شد.

او افزود: با تأمین لوکوموتیو یدکی از ایستگاه میانه و تأمین آب مورد نیاز واگن‌ها توسط شهرداری‌های نظرکهریزی و سراجو مشکل مذکور این لوکوموتیو حل و قطار مجدداً به راه خود ادامه داد.

مشکل فنی به وجود آمده برای این قطار در ایستگاه هشترود موجب تأخیر در حرکت دیگر قطارهای مسیر نیز شد

سیفی گفت: این قطار عصر همان روز به ایستگاه راه‌آهن تبریز وارد شد.

دمای هوا در کشورهایی مثل روسیه، از این هم سردتر می‌شود؛ اما کمتر به گوش رسیده که قطاری یخ ببندد و مسافران در چنین سرمایی آواره و سرگردان بمانند. چنین اتفاقی، ممکن است علت‌های مختلفی داشته باشد؛ اما قدیمی بودن ناوگان ریلی کشور چیزی نیست که به راحتی از کنار آن رد شد.

برای تأیید این سخن، لازم نیست حتماً به سراغ کارشناسان امر رفت. همین که یک مسافت کوتاه را از شهری به شهر دیگر با قطار طی کنید، به فاصله‌ای که بین قطارهای ما و آنچه در فیلم‌های خارجی نشان داده می‌شود، پی خواهید برد.

بارها مطرح شده که در برخی خطوط ناوگان ریلی کشورمان، با استانداردهای ۸۰ سال پیش فعال است و نه تنها قادر نیست سفری باکیفیت برای مسافران ارائه کند، بلکه حتی می‌تواند تهدیدهای جانی و مالی نیز داشته باشد.

حمل و نقل ریلی نیازمند نوسازی است

در این باره، نایب رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل مجلس شورای اسلامی گفت: در بخش حمل و نقل ریلی بسیاری از تجهیزات و واگن‌ها عمر مفید خود را کرده و نیازمند جایگزینی، بهسازی و نوسازی است، که تحقق این امر نیازمند تخصیص اعتبارات دولتی یا تزریق سرمایه بخش خصوصی است.

در بخش حمل و نقل ریلی بسیاری از تجهیزات و واگن‌ها عمر مفید خود را کرده و نیازمند جایگزینی، بهسازی و نوسازی است

سیدحسن علوی پیشنهاد کرد: نوسازی حمل و نقل ریلی، هوایی و جاده‌ای بودجه بسیار کلان و هنگفتی را می‌طلبد که این مسئله در توان دولت و وزارتخانه‌های مربوطه نیست، در شرایط کنونی حجم نقدینگی جامعه به سمت حرکت به سوی بازار بورس است، حال دولت می‌تواند از این ظرفیت برای ارتقا حمل و نقل کشور استفاده کند، در این میان سرمایه گذاران نیز می‌توانند به سود خوبی دست یابند.

فاصله «شانگهای» تا «پکن»، هزار و ۳۰ کیلومتر است؛ ۵۰۰ مسافر با قطاری به نام CRH۳۸۰A، این مسیر را در در ۴ ساعت و ۴۸ دقیقه طی می‌کنند. در ایران اگر بخواهید فاصله تهران-تبریز را که ۶۰۰ کیلومتر است طی کنید، به چیزی حدود ۱۳ ساعت زمان نیاز دارید.

اگر پای قطارهای تندرو با سرعت میانگین ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت به مسیرهای ریلی ایران باز شود، شما برای مثال ساعت ۶ صبح می‌توانید تبریز را به مقصد تهران ترک کنید، ساعت ۸ صبح یعنی دو ساعت بعد به مقصدتان برسید، تمام روز کارهایتان را انجام بدهید و شب به خانه‌تان برگردید؛ همان کاری که «استادهای پروازی» با هواپیما می‌کنند.

این امر می‌تواند یکی از رازهای توسعه منطقه شمال غرب کشور باشد اما سالیان سال است که صرفاً به عنوان آرزویی دور و محال از آن یاد می‌شود.

حالا شاهد آن هستیم که نه تنها برنامه‌ای مشخص برای نوسازی ناوگان ریلی کشور و راه اندازی قطارهای تندرو وجود ندارد، مشکلات حال حاضر نیز انکار می‌شود.

نوع واگن و قطار در کشورهای خارجی متفاوت است

مدیر کل راه آهن آذربایجان شرقی درباره یخ بستن ترمزهای قطار، در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: برودت هوا منجر به این حادثه شده بود و واقعیت این است که نوع واگن و قطار در کشورهای خارجی متفاوت است و این احتمال وجود دارد که قطارهای ما در برابر این حجم از سرما دچار مشکل شود.

نوع قطار و پوشش آن در کشورهای خارجی متفاوت است و با توجه به شرایط سرما عایق بندی می‌شود او عنوان کرد: حادثه ربطی به عمر مفید قطار نداشته است؛ نوسازی ناوگان همواره از سوی راه آهن انجام می‌گیرد و مشکل به وجود آمده مربوط به نوع ناوگان نبود بلکه یخ زدن هوای قطار است.

قربانی به خبرنگار مهر گفت: نوع قطار و پوشش آن در کشورهای خارجی متفاوت است و با توجه به شرایط سرما عایق بندی می‌شود.

او تاکید کرد: واگن‌های قطارهای کشور ما هم در گرمای ۵۵ درجه و هم سرمای زیر ۲۵ درجه در حال حرکت هستند و مشکل جدی پیش نمی‌آید.

همه این مسائل در حالی مطرح می‌شود که وزارت راه و شهرسازی همواره خبرهایی از نوسازی ناوگان ریلی کشور منتشر می‌کند: «راه اندازی مجدد خط تولید لوکوموتیو بعد از ۱۰ سال»، «ورود ۱۲۲ واگن به ناوگان ریلی»، الحاق ۱۲۰۰ دستگاه ناوگان ریلی تولید داخل به شبکه» بخشی از تیترهایی است که در ماه‌های اخیر منتشر شده است.

اما آنچه برای مسافران و شهروندان، ملموس‌تر از این تیترها است، سردرگمی ۵ ساعته در دمای زیر ۲۳ درجه است. موضوعی که شاید بهتر است به جای انکار، به عنوان یک واقعیت پذیرفت و چاره‌ای برای تکرار نشدنش اندیشید. البته اگر چنین اراده‌ای وجود داشته باشد.