تقلای رقیب عربستان برای باز کردن پای یک بازیگر جدید به یمن

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - فاطمه صالحی: چندی است که امارات برای کشاندن بازیگر جدیدی به تحولات یمن دست و پا می‌زند و تقلا می‌کند؛ بازیگری که هنوز به درخواست‌های امارات برای ورود به پرونده یمن پاسخ مثبت نداده است.

سفیر امارات در مسکو طی روزهای گذشته بسیار کوشیده است که یک نشست هماهنگی میان افسران بلند پایه سرویس اطلاعات روسیه و عناصر تأثیر گذار در سیاست خارجه این کشور با هیأت شورای انتقالی جنوب یمن در مسکو برگزار کند. این هیأت که از سوی ابوظبی حمایت می‌شود، به تازگی در سفری چند روزه به روسیه رفته و در راستای همین برنامه امارات تلاش کرده تا پای مسکو را به تحولات یمن باز کند.

عیدروس الزبیدی رئیس شورای انتقالی جنوب یمن در جریان سفر به روسیه با میخائیل بوگدانوف معاون وزیر خارجه روسیه دیدار کرد. وی در جریان این دیدار به زعم خود یک پیشنهاد وسوسه کننده به طرف روسی ارائه داد؛ تحویل دادن مکانی برای ساخت پایگاه نظامی روسیه در جنوب یمن.

عربستان نسبت به کاهش نقش خود در یمن از طریق حضور یک بازیگر بین المللی دیگر به این کشور نگرانی دارد چرا که اساساً اقدام امارات برای اعزام هیأتی از سوی شورای انتقالی جنوب یمن به مسکو، در چارچوب تنش‌های فزاینده با عربستان صورت گرفته است البته الزبیدی در مقابل نیز ما به ازای این بذل و بخشش را طلب کرده است؛ حمایت روسیه از شورای انتقالی جنوب یمن. این در حالیست که مسکو در واکنش به این درخواست شورای انتقالی که نماینده امارات به شمار می‌رود، اعلام کرده که هنوز خیلی زود است که از حضور نظامی روسیه در یمن سخن گفته شود.

همانطور که می‌دانیم روسیه نیروهای زیادی در سواحی جنوبی و شرقی یمن با عنوان نیروهای مبارزه با راهزنان دریایی دارد. درست است که روس‌ها از زمان اتحاد شوروی تاکنون به دنبال دستیابی به پایگاه‌های دائمی در این منطقه بوده اند و پیش از این نیز در منطقه العند و جزیره سقطری حضور داشته اند اما به نظر می‌رسد مسکو با توجه به شرایط کنونی در یمن و مشخصاً درگیری‌ها میان مزدوران عربستان و امارات با یکدیگر ترجیح می‌دهد وارد فاز نظامی در این کشور نشود.

از سوی دیگر، عربستان نسبت به کاهش نقش خود در یمن از طریق حضور یک بازیگر بین المللی دیگر به این کشور نگرانی دارد چرا که اساساً اقدام امارات برای اعزام هیأتی از سوی شورای انتقالی جنوب یمن به مسکو، در چارچوب تنش‌های فزاینده با عربستان صورت گرفته است.

امارات می کوشد از طریق گسترده‌تر کردن دایره پرونده یمن و اضافه کردن بازیگران جدید به این تحولات، نقش عربستان را در یمن کاهش داده و حضور خود را در جنوب این کشور تقویت کند.

عربستان نیز به دنبال آن است که از نفوذ امارات در یمن بکاهد چرا که هر ۲ این کشورها به دنبال به دست گرفتن کنترل مناطق استراتژیک و راهبردی یمن و مناطق مملو از منابع نفتی و گازی هستند که همین مسأله باعث درگیری میان مزدوران آنها و وقوع جنگ‌های نیابتی در یمن شده است.

از سوی دیگر شورای انتقالی جنوب یمن که رؤیای استقلال و تشکیل کشور مستقل را در سر می پرواند از این فرصت و به نوعی تنش میان امارات و عربستان بهره برده و با سفر به روسیه تلاش می‌کند حمایت‌های بین المللی را از برنامه‌های آتی خود جلب کند.

رئیس شورای انتقالی در جریان سفر به روسیه، نه تنها به دنبال جلب حمایت مسکو از کشور مستقل جنوب بوده است بلکه با مطرح کردن بحث عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی، می کوشد حمایت‌های تل آویو را نیز از کشوری که هنوز متولد نشده، به دست آورد؛ البته سخنان الزبیدی با واکنش تند جریان‌ها و گروه‌های سیاسی مختلف در یمن رو به رو شده است. آنها یکپارچه اعلام کرده اند که مسأله حمایت از آرمان فلسطین از هر چیز دیگری برایشان بااهمیت‌تر است.

بنابراین می‌توان گفت که امارات از اعزام هیأت شورای انتقالی جنوب یمن به روسیه چند هدف را دنبال می‌کند: نخست باز کردن پای یک بازیگر خارجی جدید به تحولات یمن با هدف تضعیف نقش عربستان در این کشور.

دوم مطرح کردن بحث جلب حمایت روسیه از کشور مستقل جنوب یمن و تحقق هدف ابوظبی مبنی بر تجزیه یمن.

روسیه، یمن را جزو مناطق نفوذ خود مانند سوریه نمی بیند و اساساً به مداخله نظامی در این کشور اعتقادی ندارد؛ مضافاً بر اینکه منافع محدودی در یمن داشته و در جریان درگیری‌ها میان عربستان و امارات قرار دارد سوم تقویت حضور خود در جنوب یمن؛ چرا که این منطقه علاوه بر منابع گازی و نفتی که دارد، مهم‌ترین جزایر راهبردی و استراتژیک مشرف بر گذرگاه‌های آبی را در اختیار دارد.

چهارم خدمت جدید به رژیم صهیونیستی از طریق مطرح کردن بحث عادی سازی روابط میان تل آویو و جنوب یمن.

با وجود تمام این موارد، روسیه تاکنون پاسخ مثبتی به تلاش‌های امارات برای ورود به پرونده یمن نداده و معتقد است که درگیری‌ها میان مزدوران عربستان و امارات در این کشور باید از طریق فعال سازی توافقنامه ریاض حل و فصل شود. اینکه روسیه، هیأت انتقالی جنوب یمن را پذیرفته و مسئولان مسکو با اعضای این هیأت دیدار داشته اند، به معنی حمایت از جدایی جنوب یمن و یا به رسمیت شناختن جایگاه دیپلماتیک این شورا نیست بلکه مسکو به شورای انتقالی جنوب یمن به عنوان یکی از طرف‌های درگیر در یمن نگاه می‌کند.

به عبارت دیگر، روسیه تلاش می‌کند که در عین اینکه حضور نظامی مؤثر در یمن نداشته باشد، در خصوص این پرونده نیز هم چنان فعال بماند. چه بسا اینکه مسکو بارها بر ضرورت محافظت از اتحاد و وحدت یمن تاکید کرده و مخالف اقدامات تجزیه طلبانه است. علاوه بر تمام آنچه که گفته شد، روسیه، یمن را جزو مناطق نفوذ خود مانند سوریه نمی بیند و اساساً به مداخله نظامی در این کشور اعتقادی ندارد؛ مضافاً بر اینکه منافع محدودی در یمن داشته و در جریان درگیری‌ها میان عربستان و امارات قرار دارد.