زنگ خطر انقراض گیاهان دارویی به صدا درآمد/آغاز برداشت بی‌رویه

محمد رضایی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بیش از یک هزار و ۴۰۰ گونه از گیاهان موجود کشور در این استان می روید که ظرفیت مناسبی برای انجام مطالعات تحقیقاتی در زمینه گیاهان به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه این استان رویشگاه ۵۲۰ گونه از گیاهان دارویی بوده که ۷۰ تا ۱۰۰ گونه از این تعداد گیاهان خوراکی است، ادامه داد: از مجموع هشت هزار گونه گیاهی کشور، آذربایجان غربی بیش از یک هزار و ۴۰۰ گونه را در خود جای داده و این تعداد اگر امکان ادامه مراحل تحقیقات بعدی فراهم شود یقیناً بیش از این این مقدار است که در موزه هرباریوم بیش از ۱۱۰۰۰ نمونه موجود است.

رضایی تصریح کرد: تغییرات اقلیمی از یکسو و برداشت‌های بی رویه از سوی دیگر زنگ انقراض این گونه‌های گیاهی را به صدا در آورده است و مناطقی مانند دره شهدا، قاسملو و کوه سیر و قوشچی و … در شهرستان ارومیه بیشتر مورد توجه مردم در این زمینه است و در معرض خطر انقراض گونه‌های گیاهی خوراکی قرار دارد.

رضایی با تاکید بر اینکه رویشگاه برخی از گیاهان به طور خاص شناسایی شده است، ادامه داد: ۶۰ گونه از گیاهان شناسایی شده در این استان از جمله بیزه، اله گز، نعناع کوهی، ریواس، کنگر و ثعلب بومی منطقه است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان ادامه داد: هر چند آمار دقیقی از میزان برداشت گیاهان خوراکی در این استان وجود ندارد، اما هرساله به هنگام فصل بهار هزاران کیلوگرم از انواع گیاهان خوراکی استان به بازارهای محلی و استان‌های همجوار عرضه و ارسال می‌شود.

رضایی با بیان اینکه این گیاهان اغلب نیاز کمتری به آب و مراقبت دارد ولی باید فرهنگ استفاده از آنها در جامعه نهادینه سازی شود، گفت: رزماری، اسطوخودوس، انواع زنبق، انواع آویشن و نسترن از جمله گیاهانی است که قابلیت کشت دارد.

وی درباره روند نجات بخشی این گیاهان از خطر انقراض اظهار کرد: با هدف تعیین جایگاه حفاظتی گونه‌های گیاهی کشور به منظور تهیه برنامه‌های حفاظتی و مدیریت منابع طبیعی، بررسی اکوسیستم‌های در معرض خطر به منظور تعیین جایگاه حفاظتی آنها و ارائه برنامه حفاظتی و تهیه و انتشار لیست قرمز گیاهان و اکوسیستم‌های ایران در دستور کار قرار گرفته است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی با اشاره به اینکه برخی از این گونه‌ها جز گیاهان دارویی مهم نیز هستند، گفت: با جمع آوری این تعداد گونه و حفاظت از آنها در هرباریوم گیاهی استان می‌توان از انقراض آنها پیشگیری کرد.

گیاهان دارویی خوراکی محلی آذربایجان غربی و گونه‌های در حال انقراض استان شامل شنگ، کاسنی، گندله، قازیاغی، دوه دابانی، آویشن، کهلک اوتی، نعناع کوهی، گول آقا، مرزه کوهی، کنگر، ریواس، اوه لیک، سالمانجا، اسفناج دشتی و بولاغ اوتی و چندین نمونه دیگر است.