خبرگزاری مهر، گروه استانها- زهره مهر نوروزی: ماجرا از آنجا شروع شد که در آغاز دهه ۷۰ در قم اتفاقاتی رقم خورد که هنوز با گذشت حدود ۳۰ سال به پایان نرسیده است؛ طرح موسوم به «حرم تا حرم» که قرار بود حرم فاطمه معصومه (س) را با یک بلوار مستقیم به جمکران متصل کند تا زائران راحت تر به مسجد مقدس جمکران دسترسی داشته باشند. این پروژه به‌دلایل مختلف چندین بار متوقف شد. تملک عرصه مسیر آسان نبود یکی از خانه‌هایی که در این مسیر تخریب شد، خانه آیت‌الله بهجت بود که بی هیچ مقاومتی آن‌را به شهرداری واگذار کرد. اینکه در این پروژه چه از دست دادیم، می‌گذریم.
۲۰ دی ماه سال ۸۳ زمانی که وکیلی شهردار قم بود به‌دلیل قفل شدن تملک در طول بلوار، یک نشست خبری در شهرداری برگزار و در آنجا صراحتاً اعلام کرد افراد بانفوذ و دست‌های پشت پرده نمی‌گذارند این پروژه روند توسعه‌ای خود را دنبال کند؛ نشست خبری که شهردار وقت را مجبور به استعفا کرد. خانه‌های نیمه تخریب شده چهره نازیبایی به شهر داده بود، عده زیادی از شهروندان به خاطر قداست طرح خانه‌های خود را به قیمت نازلی واگذار کردند که با این همه، تکمیل بلوار ۲۰ سال زمان برد.
طرح محور حرم تا حرم که در سال ۸۹ با مصوبه شورای شهر به «بلوار پیامبر اعظم (ص)» تغییر نام یافته بود، در زمان محمد دلبری شهردار وقت در ۱۴ تیرماه سال ۹۲ با حضور محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت فاز یک با عنوان بزرگترین بلوار معنوی جهان به بهره برداری رسید؛ دولت دهم طی مصوبه‌ای پذیرفته بود که اصل و سود ۲۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت فروخته شده بانک ملی را پرداخت کند، دولت حسن روحانی بر سرکار می‌آید و از اجرای این مصوبه به علت نداشتن ردیف بودجه‌ای امتناع کرد اما آنچه که باقی مانده بود تملک خانه‌هایی بود که در عرصه مسیر وجود داشت، این بار شهرداری مجبور شد بار دیگر اوراق مشارکت را به فروش بگذارد تا بتواند عرصه‌های طول بلوار را آزاد سازی کند تا به سود برسد.
طی سال‌های ۹۰ تا ۹۱ با پیگیری‌های موسی پور استاندار وقت پیوست فرهنگی بدنه بلوار پیامبر اعظم (ص) تهیه می‌شود و بارها در شورای فرهنگ عمومی بررسی می‌کنند تا سهم بخش‌های فرهنگی، تجاری، آموزشی و فضای سبز و اقامتی و خدماتی مشخص شود.
آبان ماه سال ۹۳ همتی رئیس وقت بانک ملی ایران برای تعیین تکلیف اوراق مشارکت بلوار پیامبر اعظم (ص) در سفری که به قم داشت در جمع خبرنگاران این شهر گفت: بانک ملی در بسیاری از پروژه‌های قم مشارکت دارد و بلوار پیامبر اعظم یکی از پروژه‌ها است.
دلبری در دیدار با لاریجانی و حجت الاسلام آشتیانی، نماینده وقت مردم قم خواستار عملیاتی شدن مصوبه دولت قبل شد که نتیجه‌ای در بر نداشت.
چه می‌شد کرد، یک مسیر هفت کیلومتری بازشده بود که فقط مناسب عبور و مرور بود آن حوالی شبیه به خانه‌های جنگ زده شده همه چیز نیمه ویران بود، باید تملکات زیادی در بدنه صورت می‌گرفت تا وجود این بلوار برای سرمایه گذاران و مردم سود دهی داشته باشد. با مجوز شورای شهر ۴۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت فروخته می‌شود. شهرداری برای تملک و بهسازی بلوار و عرصه‌های آن در مسیر هفت کیلومتری، ۱۱۴ پلاک را برای حضور سرمایه‌گذاران فراهم کرده است که به گفته شهردار ۴۰۰ میلیارد تومان به شهروندان قم اوراق فروخته شده و به گفته رئیس شورای شهر قم، شهرداری قم یک‌هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای بهسازی و تملک مسیر هزینه کرده است و با این وجود سرمایه‌گذاری در این بخش شهر برای شهرداری قم حیاتی است.
شهرداری قم به گفته مجید اخوان رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر برای جذب سرمایه گذار بسته‌های تجاری، اجتماعی و فرهنگی در متراژهای ۲ هزار متری و ۵ هزار مترمربعی برای معرفی به سرمایه‌گذاران آماده کرده است تا بتواند هزینه‌های ساخت این بلوار را تأمین کند و از آن وضع اسفناک اطرافش نجات بدهد.
سال ۹۵ به نیمه رسیده زمزمه‌هایی می‌شود که شورای عالی شهرسازی نسبت به ساخت این بلوار اشکالاتی دارد؛ ۶ دی ماه سال ۹۵ با مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری کشور سنگی بزرگ در راه تکمیل این بلوار انداخته می‌شود.
عدم هماهنگی رویکرد اساسی طرح با مفهوم زیارت، عدم ارزیابی اثرات زیست محیطی، وجود مسیرهای دسترسی مورد اقبال مردم، عدم هماهنگی طرح با الزامات حفاظت از بافت‌های تاریخی فرهنگی و فراهم کردن زمینه گسترش ساخت و سازها در اراضی کشاورزی طرفین محور از جمله ۹ ایرادی بود که کارشناسان شورای عالی به این طرح گرفتند و سبب توقف تکمیل این طرح و در واقع مانع سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این طرح شد. در این مصوبه ۶ ماه به شهرداری قم فرصت داده شد تا طرحی برای اصلاح موارد ذکر شده تهیه و به شورا ارائه کند.
محسن بهشتی، معاون امور عمرانی و زیربنایی استانداری قم اولین واکنش را نشان داد و گفت: شورای عالی معماری و شهرسازی با این تصمیم از ما می‌خواهد که اقدامات انجام شده در این بلوار که براساس مصوبه همین شورا بوده، به حالت ۲۰ سال قبل بازگردد.
وی تاکید دارد خواسته‌های شورا ناممکن است و از سوی دیگر برای بازگشایی این مسیر شهرداری قم یک‌هزار میلیارد تومان بدهکار شده و یک‌هزار میلیارد هم باید خرج کنیم که تا مصوبه شورایعالی در زمینه بازگشت به وضعیت ۲۰ سال پیش عملی شود.
مصطفی سعادت‌طلب، رئیس وقت کمیسیون امور زیربنایی شورا شهر قم ضمن اعتراض به مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی در مورد بلوار پیامبر اعظم (ص) گفت: این آقایان امروز میلیاردها تومان شهر را زیر بار قرض برده‌اند، حالا می‌گویند هر آنچه خودشان گفتند خراب شود باید دوباره ساخته شود. برای ما متن می‌نویسند و برای قم می‌فرستند و برای ما تصمیم می‌گیرند، اما باید گفت ما شهر خودمان را می‌شناسیم و خودمان برای آن تصمیم می‌گیریم. امید است در این رابطه تجدیدنظر صورت بگیرد.
جدال لفظی بین مسئولین قم با اعضای شورای عالی معماری و شهرسازی کشور شروع می‌شود. خلاصه هر مسئولی در قم موضع می‌گیرد، سقائیان نژاد& شهردار قم با اشاره به تاکیداتی که برای جذب سرمایه گذار برای توسعه شهر قم شده می‌شود، اظهار کرد: بلوار پیامبر اعظم (ص) یک طرح کلی دارد که در سال‌های گذشته به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسیده و با توجه به اینکه تمام مراحل قانونی بوده بخشی از بازگشایی مسیر به کمک ماده ۹ انجام شده چنانچه این کار بدون داشتن مستندات قانونی غیر ممکن است و اگر قوه قضائیه وارد کار شده به این معنی است که تمام مراحل را طی کرده است.
سقائیان نژاد با اشاره به فروش اوراق مشارکت به مردم، ادامه داد: اگر این طرح خطا بود چطور بانک مرکزی و بانک ملی اوراق مشارکت را در اختیار شهرداری قرار داده‌اند؟
وی در ادامه با طرح این پرسش که سال ۹۲ طرح این بلوار به شورایعالی معماری و شهرسازی ارائه شده چرا سه سال این موضوع را در شورایعالی معماری و شهرسازی معطل کرده‌اند؟ عنوان کرد: حالا که قرار است حاصل این قضیه مشخص شود، مخالفت خود را ابراز می‌کنند؟
سال ۹۶ به پایان رسید و ۲ سال مثل برق و باد گذشت و دیگر صدای اعتراض و یا پیگیری شنیده نمی‌شود، ظاهراً فراموش شده که ۴۰۰ میلیارد تومان پول مردم و یک هزار میلیارد تومان از بودجه عمرانی شهر خرج این بلوار شده که قرار بوده بازگردد.
وارد سال ۹۸ که می‌شویم با رد مصوبات شورای شهر قم درباره سرمایه‌گذاری در بلوار پیامبر اعظم در کمیته انطباق فرمانداری صدای اعضای شورای شهر را در می‌آورد؛ شهردار قم معتقد است برخی از سو نظرهای شورای عالی معماری و شهرسازی کشور مانع از ایجاد سرمایه‌گذاری در بلوار پیامبر اعظم (ص) شده و اشکالات جدیدی که در رابطه با عدم امکان سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه در این بلوار مطرح می‌شود محلی از قانون و اعراب ندارد.
شهریور که می‌رسد خبر بد دیگری در راه است پس از سفر مدیرعامل راه آهن کشور به قم زمزمه‌های از احیای خط راه آهن که در زمان ساخت این بلوار جمع آوری شده بود به گوش می‌رسد محسن بهشتی با تأیید این خبر گفت: حدود ۶ سال از جمع‌آوری خط راه آهن بلوار پیامبر اعظم (ص) می‌گذرد و برخی خطوط در حاشیه این بلوار رهاشده است که مسئولان کشور خواهان احیای این خطوط و مسئولان استانی متفق‌القول مخالف احیای این خطوط هستند.
یکی از سیاست‌های اصلی این بلوار خط دید مستقیم به گنبد حرم مطهر حضرت معصومه (س) و مسجد جمکران بدون مانع است که در صورت احیای راه آهن این ویژگی از دست می‌رود.
سال ۹۸ به نیمه می‌رسد شهرداری می‌گوید ۱۲ طرح سرمایه گذاری در بلوار پیامبر اعظم (ص) ثبت شده است اما با وجود قول‌هایی که شهردار برای تضمین سرمایه گذاری داده بود ظاهراً هیچ اتفاقی روی زمین نمی‌افتد و با وجود مصوبه شورای عالی شهرسازی بعید به نظر می‌رسد تغییری در این بلوار ایجاد شود.
سال ۹۹ می‌رسد و تمام می‌شود، اما تغییری در سرنوشت این بلوار ایجاد نمی‌شود فقط اعتراض‌هایی از سوی مسئولان در قم شنیده می‌شود که راهی به جای نمی‌برد؛ بلواری که روزگاری به پیشنهاد وزیر کشور دولت سازندگی جرقه اش زده می‌شود، پنبه اش در دولت تدبیر و امید زده می‌شود؛ پنج سال از مصوبه جنجالی شورای عالی معماری و شهرسازی می‌گذرد، مصوبه‌ای که مانعی شد در راه سرمایه‌گذاری و تکمیل طرحی که عنوان بزرگترین بلوار معنوی جهان اسلام را یدک می‌کشد.
حالا هیچ سرمایه گذاری جرأت نمی‌کند در این طرح سرمایه گذاری کند؛ حالا دیگر پیوست فرهنگی که در آن باغ موزه‌های مختلف، کتابخانه و مراکز آموزشی رفاهی اقامتی و تجاری دیده شده بود بر روی کاغذ باقی می‌ماند و تنها چیزی که در بلوار پیامبر اعظم چشم نوازی می‌کند، خاک و خرابه‌های اطراف این بلوار است که مسیر تردد زائران و گردشگران و مجاوران این شهر است و سوال اصلی مردم قم این است اگر این بلوار این مشکلات را داشت چرا اجازه ساخت دادند و ممانعت نکردند؟! اوراق مشارکت فروختند؟
نظر شما