ارائه خدمات به تولیدکنندگان با راه‌اندازی «صندوق‌های وقفی»

به گزارش خبرگزاری مهر، حجت‌الاسلام امرالله حسنی‌نیا معاون امور اوقافی، حقوقی و ثبتی سازمان اوقاف و امور خیریه اظهار کرد: امروزه در تمامی کشورها وقف اموال به اشکال مختلف وجود دارد؛ انسان‌ها برای به یادگار گذاشتن نام نیک یا قصد ثواب اخروی، اموالی را وقف می‌کنند؛ یعنی آن ملک را از ملکیت خود خارج می‌کنند و منافع آن را به مصرف امور عمومی یا خاص اختصاص می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه ادیان آسمانی بر این امر (سنت حسنه وقف) بسیار تاکید کردند و احادیث متعددی از پیامبر اسلام (ص) و ائمه اطهار علیهم‌السلام در خصوص ارزشمندی این عمل (وقف) وارد شده است، افزود: ائمه اطهار علیهم‌السلام در طول حیات خود اموال بسیاری را وقف کردند؛ در روایات از موقوفات حضرت فاطمه (س) وامیرالمومنین (ع) نام برده شده است.

معاون امور اوقافی، حقوقی و ثبتی سازمان اوقاف و امور خیریه یادآور شد: سنت حسنه وقف به‌عنوان صدقه جاریه در طول زمان تا زمان بقای آن، برای واقف ثواب اخروی دارد؛ اموال موقوفه باید اصل آن محفوظ و منافع آن مورد استفاده قرار گیرد.

حجت‌الاسلام حسنی‌نیا تصریح کرد: بهره‌گیری از پتانسیل وقف در اقتصاد اسلامی برای رفع محرومیت و فقر، کمک به نیازمندان، ایجاد اشتغال، کمک به بخش تولید و مانند آن می‌تواند تمدن اسلامی را سریع‌تر تحقق ببخشد، چراکه اقتصاد اسلامی دربردارنده نظریات پیرامون بازار، دولت و بخش سوم است که اقتصاد بخش سوم با وقف، بخشش، صدقات و … تحقق می‌یابد؛ نکته مهم این است، هر مالی که در راه عام‌المنفعه توسط غیر دولت به کار گرفته می‌شود، تکمیل‌کنند رفتار اقتصادی دولت است.

وی با اشاره به اینکه تاکید متون دینی اسلام بر فعالیت‌های خیریه به‌عنوان یک سرمایه مولد و غیر وابسته به اشخاص و گروه‌های صاحب قدرت بسیار چشمگیر است، افزود: مردم متدین در طول تاریخ در همین راستا فعالیت‌های بسیاری انجام داده‌اند و امروز در هر کوی و برزن نشانی از مؤسسه، کتابخانه، مسجد و مدرسه که توسط افراد خیر احداث شده به چشم می‌خورد.

معاون امور اوقافی، حقوقی و ثبتی سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: تحول نظام اقتصادی و استفاده از شیوه‌های جدید تولید کالا و ثروت و تشکیل بازارهای بورس و وجود راه‌های متعدد برای ازدیاد ثروت و جلوگیری از کاهش ارزش اولیه آن از یک سو و فرسودگی بناهای موقوفه و مشکلات اجرای نیات از سوی دیگر باعث شده تا گفتمان وقف پول و به‌دنبال آن راه‌های حفظ و ازدیاد ثروت اولیه موقوفات مورد توجه جدی مدیریت سازمان اوقاف و امور خیریه به‌عنوان نماینده حاکمیت در تولیت و نظارت بر سرمایه عام‌المنفعه وقف قرار بگیرد و موانع شرعی و قانونی آن را مرتفع کند.

حجت‌الاسلام حسنی‌نیا تاکید کرد: سازمان اوقاف و امور خیریه قصد دارد تا با استفاده از بنیه عظیم نهاد وقف، حضور آن را در بازار سرمایه رونق بخشد و با رفع این موانع و به‌روزرسانی موضوع عین مال که در تعریف وقف آمده با توجه به اقتضا زمان و تحولات اقتصادی ایجاد شده در بازار استفاده حداکثری از این فرصت را برای رسیدن نظام اسلامی به اهداف اقتصادی و فرهنگی فراهم آورد و کسب عوائد و ارزش موقوفات را بیشتر کند و از طریق مصرف بخشی از این عوائد در جهت عام‌المنفعه، علاوه بر تحقق مقصود واقفان از نابودی موقوفات نیز جلوگیری کند.

وی تصریح کرد: طرح سوال در خصوص صحت وقف پول از مقام معظم رهبری، جهت ایجاد راه‌های مختلف استفاده از وقف، صدقات و … در بازار سرمایه است که می‌بایست مشکلات و موانع قانونی حضور وقف با توجه به پاسخ استفتاء صورت گرفته شناسایی و رفع شود و ساختاری تعیین شود که چگونه می‌توان با حفظ ارزش مالی وجوه خیریه و پول وقفی از عوائد و سود آن برای امور خیریه بهره گرفت.

معاون امور اوقافی، حقوقی و ثبتی سازمان اوقاف و امور خیریه با تاکید بر اینکه باید نگاهی اقتصادی به حوزه «وقف» داشته باشیم، افزود: به هر حال حوزه اقتصادی در وقف بسیار مهم بوده و هدف واقف از وقف کردن اموالش، هدفی اقتصادی است و می‌خواهد ایجاد درآمد کند که با این درآمد به افراد یا گروه‌هایی به لحاظ مادی کمک کند؛ زمانیکه هدف اقتصادی باشد، می‌توان تحول اساسی در حوزه وقف ایجاد کرد.

حجت‌الاسلام حسنی‌نیا گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازده اموال وقفی در مقایسه با بازده سایر حوزه‌های سرمایه‌گذاری، بازده مطلوب و بالایی نیست و این به‌دلیل دید حقوقی و فقهی حاکم بر حوزه وقف است که جنبه اقتصادی وقف کمتر مورد توجه واقع شده است.

وی با اشاره به اینکه برای اجرایی کردن وقف پول نیازمند این هستیم که وقف پول و سهام را در بازار اوراق بهادار فرهنگ‌سازی کنیم، تصریح کرد: با راه‌اندازی صندوق‌های وقفی به‌عنوان یک نهاد جدید می‌توان از این طریق خدمات زیادی به جامعه تولیدکنندگان ارائه کرد و تحولی در حوزه وقف ایجاد می‌شود که با وضعیت موجود امکان آن وجود ندارد زیرا در موقوفات فعلی، نیت واقف معلوم شده و به‌صورت خاصی به آن عمل می‌شود؛ این موقوفات شرایط ویژه خودشان را دارند و اگر امکان ابدال و استبدال برایشان است باید با شرایط خودشان تبدیل شوند.

معاون امور اوقافی، حقوقی و ثبتی سازمان اوقاف و امور خیریه خاطرنشان کرد: برای اجرایی کردن وقف پول به چند نکته باید توجه کرد؛ اولاً اصل آن باید محفوظ بماند و منافع آن در جریان باشد، ثانیاً به راحتی امکان تبدیل داشته باشد، ثالثاً بتوان از آن در جهت کسب منفعت بیشتر بهره گرفت و رابعاً براساس آن بتوان سیاست‌های پولی و مالی انجام داد.