به گزارش خبرنگار مهر، صابر باغخانی پور در نشست مطالبه گری محیط زیست که با حضور ۴۰ نفر از فعالان حوزه محیط زیست کشور توسط معاونت فرهنگی و اجتماعی قرارگاه بقیت الله العظم برگزار شد، اظهار کرد: نگاه‌ها به مسئله محیط زیست باید مردمی باشد و مردم باید از زیست بوم حفاظت و مدیریت کنند.
وی تاکید کرد: بر اساس تاکید و منویات مقام معظم رهبری، جمهوری اسلامی ایران، مسئله محیط زیست را مسئله جدی و آن را بستر پیشرفت پایدار می‌داند. ما در محیط زیست ابر چالش‌های حکمرانی محیط زیست و آمایش سرزمینی را داریم. حکمرانی محیط زیست و آب در هم تنیده است اما از نظر ساختار و نوع نگاه مسئولین به حکمرانی در این حوزه مشکل وجود دارد.
محیط زیست باید وارد زندگی مردم شود
باغخانی پور گفت: اگر محیط زیست مردم پایه شود بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود. برای رسیدن به این مهم نیاز است محیط زیست با فرهنگ سازی و بستر سازی های مناسب در صنعت، شهر و بطن زندگی مردم وارد شود.
رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی (ماکا) افزود: سازمان محیط زیست چندین مشکل اساسی دارد، چرا متولی واحد مسائل محیط زیست را بر عهده ندارد و تنها بحث‌های طبیعی را بر عهده دارد؟ سازمان جنگل‌ها اراضی دفتر آمایش سرزمینی وزارت بودجه همه و همه باید متمرکز شوند.
محیط زیست نیاز به یک سازمان یکپارچه دارد
این کارشناس حوزه حفاظت محیط زیست یادآور شد: یک مسئول باید بداند همه اجزای محیط زیست، مدیریت هم بست و یک پارچه نیاز دارد نه مدیریت کنونی که به صورت تکه تکه است یک سازمان هوا، یک سازمان چیدمان زمین، یک سازمان بحث اراضی کشاورزی و.... را برعهده دارد که این مسئله نیاز به بازنگری دارد برای اصلاح مشکلات نیاز به یک سازمان یکپارچه داریم.
وی خاطر نشان ساخت: تاکنون هیچ دولتی در جمهوری اسلامی ایران جرأت ورود به آمایش سرزمینی را نداشته است چون مطالعات ناقص و عدم اجرا در این حوزه بسیار پر رنگ است. اگر آمایش سرزمین با برنامه ریزی کنونی اجرایی شود به مشکلات اقتصادی زیادی بر خواهیم خورد. براساس تمام مسائل سیاسی، اجتماعی براساس توان باید برنامه ریزی شود.
تراکم جمعیت به صورت متوازن توزیع نشده است
باغخانی پور گفت: در آمایش سرزمینی مشکل جمعیتی است، آیا جمعیت مشکلش محیط زیستی است؟ در کشور ما تراکم جمعیت به صورت متوازن توزیع نشده است برخی از نقاط کشور مانند تهران روند رو به رشد جمعیت را دارد که بحث‌های پساب، پسماند، آسیب به محیط زیست، حاشیه شهر، مشکلات محیط زیست و.... را به دنبال دارد و این نشانه ضعف مدیریت است.
رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی (ماکا) افزود: مهمترین مشکل ما این است که صنایع و شهرها جانمایی نشده است و اگر شده است معیارهای درستی برای آن در نظر گرفته نشده است.
وی افزود: نگاه مسئول و جامعه این نیست که آمایش چیدمان می‌کند. از ۱۵ شهر پر جمعیت دنیا ۱۱ شهر ساحلی است اما در ایران محروم‌ترین شهرها ساحلی هستند. تراکم جمعیت در چابهار در هر ۹ کیلو متر مربع ۱ نفر است اگر این شهر در آلمان، چین و برزیل بود یک غول اقتصادی از آن ساخته بودند.
رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی (ماکا) گفت: مسئول در جمهوری اسلامی آمایش را مسئله مهمی در جمعیت، اقتصاد، امنیت و.... را نمی‌شناسد در سایر کشورها مرزها موفق ترین شهرها هستند و این پتانسیل توسط مسئول مورد توجه قرار نگرفته است.
بر اساس چه آمایشی فولاد به اصفهان می‌رود
باغخانی پور افزود: برای انجام هر پروژه بزرگ پست IAI وجود دارد که قبل، حین و بعد برای کنترل آلاینده‌ها انجام می‌شود. کدام دلاوری مجوز رفتن فولاد در اصفهان را داده است و این نشان دهنده این موضوع است که تنها در کشور ما تصمیم گرفته می‌شود.
مناطق محروم، محروم باقی مانده اند
این کار شناس مسائل محیط زیست با اشاره به این موضوع که اگر مسئولی آمایش و کاربری‌ها را انجام دهد ما به مشکل بر نخواهیم خورد، تاکید کر: اگر کشور را به صورت اریب تقسیم کنیم ۸۰ درصد منابع در منطقه غربی و شمالی در حال مصرف است و در مناطق جنوبی غربی شاهد محرومیت هستیم. این مسئله در کشاورزی صنعت، بزرگراه، معدن و.... صادق است و ۸۰ درصد در نیمه شمال غربی متمرکز است و مناطق محروم، محروم باقی مانده اند.
وی یادآور شد: کشور ما از موقعیت‌های استراتژیک مانند جمعیت جوان، منابع انرژی و ذخایر معدنی در سمت چپ کشور منابع انرژی خوابیده است ولی معادن معدنی در کشور رها شده است.
باغخانی پور گفت: سازمان محیط زیست کارخانه‌ها را در لیست سیاه قرار می‌دهد تا مجوزها را دریافت کند و کارخانه‌ها با توجه به نیاز به فعالیت از روش‌های دیگری این مجوزها را دریافت می‌کنند و صورت مسئله پاک می‌شود.
مدیریت محیط زیست باید از بدنه دولت خارج شود
رئیس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی (ماکا) افزود: مدیریت یکپارچه محیط زیست اگر خارج از دولت باشد مفیدتر است و تشکیلاتی فراتر از وزارت خانه داشته باشد. چالش اساسی که با جمهوری اسلامی داریم ساختار تصمیم گیری و تصمیم سازی با نظام است.
صابر باغخانی پور تاکید کرد: شرکت فولاد مبارکه آغازگر مدل موفقی بود که پسآب ها را تسویه می‌کند و پس از استفاده اضافه آب تسویه شده را به شهرداری می‌فروشد، در تهران بیش از ۳ برابر نیاز آب یاری فضای سبز پس آب داریم که امکانات استفاده از این پساب وجود ندارد.
وی افزود: اگر تسویه خانه‌ها در کشور افتتاح شود نیاز کشور را به طرف می‌کند و دولت‌ها باید به کارخانه‌های بزرگ شهرها امکان تسویه پساب را بدهد تا علاوه بر رفع نیاز خود مابقی آب تسویه شده را به دولت بفروشند.
این کارشناس حوزه محیط زیست یادآور شد: ژاپن سه درصد زباله‌ها را دفن می‌کند و الباقی انرژی، بازیافت و کمپوس می‌شود. ما روزانه ۵۸ هزار تن پسماند تولید و دفن غیر اصولی می‌کنیم. در کشور تنها ده درصد این حجم بازیافت می‌شود. در مورد آب نیز از ۵ میلیارد متر مکعب در صنعت و شرب باز چرخانی می‌شود که ۱.۲ میلیارد متر مکعب است.
نظر شما