تامین ۲۰ درصد گاز اروپا با توسعه میدان چالوس

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شرکت نفت خزر، سید عماد حسینی، رئیس هیأت مدیره شرکت نفت خزر ضمن ابراز خرسندی از تصویب دو پروژه مهم که یکی مربوط به لرزه‌نگاری دوبعدی ناحیه انتقالی دریا - خشکی شرق دریای خزر و دیگری راهبری و نگهداشت سکوی نیمه شناور ایران - امیرکبیر و شناورهای پشتیبانی به منظور عملیات از طریق تعمیرات حداقلی است، گفت: دو پروژه دیگر با عنوان «حفاری و اکتشاف ساختار عظیم چالوس» و «حفاری اکتشافی آب‌های کم عمق دریایی در ساختار رودسر» به دلیل اهمیت موضوع پس از بررسی در جلسات بعدی هیأت مدیره شرکت ملی نفت به تصویب برسد.

رئیس هیأت مدیره نفت خزر در خصوص پروژه لرزه نگاری تصویب شده، توضیح داد: تمام شواهد حاکی از وجود پتانسیل قابل توجه گاز در دشت گرگان است. اطلاعات ۱۶ حلقه چاه حفاری شده در این منطقه به همراه مطالعات انجام شده، همچون مطالعات ساختار مرزی پل نشان دهنده لزوم تغییر رویکرد فنی نسبت به پتانسیل منابع هیدروکربوری در حوضه خزر جنوبی است که امید می‌رود نتایج ناشی از حفاری چاه اکتشافی هیرکان -۱و چاه قزل تپه -۳ نیز تکمیل کننده این جمع بندی باشد.

لرزه نگاری ناحیه انتقالی دریا - خشکی شرق دریای خزر کلید خورد

طبق گفته حسینی تحرکات کشور ترکمنستان و هدف قراردادن ساختارهای عمیق توسط این کشور به منظور کشف ذخایر گازی (با عمق ۷۰۰۰ متر) منجر به این شده که شرکت نفت خزر با هدف یکپارچه سازی اطلاعات لرزه نگاری حوضه خزر جنوبی و یافتن بهترین موقعیت حفاری عمیق، انجام پروژه لرزه نگاری ناحیه انتقالی دریا - خشکی شرق دریای خزر را در دستور کار قرار دهد. این پروژه آغازی بر ایجاد تجربه لرزه نگاری در نواحی چالشی انتقال دریا - خشکی دریای خزر خواهد بود که با توجه به پتانسیل‌های موجود در سواحل دریای خزر از اهمیت بسزایی برخوردار است و انتظار می‌رود این لرزه نگاری ۸۳۰ کیلومتری (پوشش دهنده منطقه‌ای به وسعت ۱۴۵۰ کیلومتر مربع) ضمن ایجاد اشتغالزایی کوتاه مدت پس از موفقیت حفاری اکتشافی، اشتغالزایی بلند مدت در استان‌های شمالی و تأمین گاز مورد نیاز منطقه را نیز در پی داشته باشد.

وی همچنین اظهار داشتند موضوع نیاز انرژی مناطق شمالی کشور به قدری حائز اهمیت است که عملیات‌های بالادستی با ریسک‌های بسیار بالا را نیز در دشت گرگان توجیه پذیر می‌کند.

حفاری در میدان چالوس، هدف بعدی

رئیس هیئت مدیره نفت خزر با بیان اینکه یکی از اهداف شرکت نفت خزر طی دو سال آینده حفاری و اکتشاف در ساختار چالوس است که این ساختار پس از ساختار البرز بزرگترین ساختار دریای خزر است، اظهار داشت: بر اساس مطالعه طرح توسعه استراتژیک میادین هیدروکربنی حوضه خزر جنوبی توسط گروه مطالعاتی SCSG و همچنین نتایج عملیاتی ناشی از حفاری اکتشافی چاه‌های میدان سردار جنگل، ساختار چالوس دارای پتانسیل وجود ذخایر عظیم گازی به حجم TCF ۱۲۰ گاز درجا است که بدین معنی است ذخایر گازی این ساختار تقریباً برابر با یک چهارم حجم میدان گازی پارس جنوبی است. موضوعی که عملاً این ساختار را در جایگاه دهمین مخزن گازی بزرگ دنیا قرار می‌دهد. از طرف دیگر این ساختار پتانسیل تولید TCF ۲.۴ در سال گاز را دارد که تقریباً معادل تولید ۱۱ فاز پارس جنوبی در شرایط فعلی است. در صورت موفق بودن عملیات اکتشاف ساختار چالوس حجم گاز قابل برداشت این ساختار به تنهایی ۵.۱ برابر کل گاز قابل استحصال کشور آذربایجان و برابر با ۳۰ درصد کل گاز قابل برداشت کشورهای حوضه دریای خزر خواهد بود.

حسینی ادامه داد: طبق اطلاعات موجود ساختار چالوس به لحاظ حجم هیدروکربور درجا و قابل استحصال با هریک از میادین بزرگ گاز و نفت جنوب کشور قابل مقایسه است.

اکتشاف کم ریسک برای میدان رودسر

رئیس هیأت مدیره نفت خزر توضیح داد: بر مبنای برنامه مدون مطالعات SCSG و SMDP نیز حفاری اکتشافی ساختار چالوس باید در اولین فرصت آغاز شده و بلافاصله پس از اکتشاف، عملیات آزمایش طولانی مدت چاه برای چند ماه جهت ارزیابی پتانسیل تولید از مخزن در آن اجرا شود تا بر اساس نتایج آن بهترین برنامه توسعه میدان تهیه و اجرا شود.

به گفته این مقام مسئول همین همخوانی نتایج و ارزیابی‌ها شرکت نفت خزر را بر آن داشته است تا از طریق بهره‌برداری حداکثری از پتانسیل‌های موجود به بهترین نحو فعالیت اکتشافی خود را در ساختار چالوس شروع کند و نقطه عطفی در اکتشاف منابع عظیم نفت و گاز در کارنامه صنعت نفت در شمال کشور به یادگار بگذارد. بر همین اساس نیز بررسی موضوع به جلسات آتی هیأت مدیره شرکت ملی نفت موکول شده است.

حسینی گفت: اولویت دیگر برای انجام عملیات حفاری اکتشافی ساختار ژئوفیزیکی رودسر است که در بخش کم عمق جنوبی دریای خزر واقع شده است. این ساختار در ناحیه کم عمق و در نزدیکی ساختار رامسر که در بخش شمالی آن واقع شده قرارداد داشته و بوسیله یک ناحیه زین اسبی از ساختار رامسر جدا شده است. وجود هیدروکربن در ساختار رودسر می‌تواند گواه تأیید پتانسیل بالای هیدروکربنی در ساختار بزرگ رامسر باشد. شرکت نفت خزر این پروژه را با دیدی جامع و استراتژیک تعریف کرده است. نزدیکی ساختار رودسر به ساحل و کم عمق بودن آب باعث شده که با توجه به تجربه بسیار بالای صنعت نفت ایران در آب‌های کم عمق خلیج فارس ریسک عملیات اکتشافی ساختار رودسر در کمترین حد ممکن باشد. از طرف دیگر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در دریای خزر در راستای منافع ملی مد نظر جدی شرکت نفت خزر بوده و تلاش کرده شرایط را به گونه‌ای فراهم کند که ظرفیت‌های بخش خصوصی و تجهیزات آنها در شمال کشور به جای کمک به کشورهای همسایه یاری‌رسان صنعت نفت ایران در برداشت از ذخایر نفت و گاز شمال باشد و بر اساس ارزیابی‌های انجام شده ساختار رودسر پتانسیل TCF ۱ گاز و ۵۰۰ میلیون بشکه نفت درجا را دارد.

همسایگان ایران به پتانسیل‌های گازی واقف هستند

وی با بیان اینکه کشورهای همسایه به خوبی به پتانسیل بالای ذخایر گاز حوضه جنوبی خزر واقف هستند و به همین دلیل بوده که کشور آذربایجان سکوی نیمه شناور حیدر علی‌اف را با هزینه‌ای بالغ بر یک میلیارد دلار در سال‌های گذشته وارد عملیات کرده است، توضیح داد: سکوی نیمه شناور حیدر علی‌اف هم اکنون با اجاره ۳۰۰ هزار دلار در روز برای توسعه میدان شاه دنیز در اجاره شرکت‌های خارجی قرار دارد. برای پی بردن به اهمیت وجود ناوگان توانمند در دریای خزر ذکر همین نکته کافی است که شرکت‌های خارجی برای حفاری چاهی معادل چاه پیشنهادی چالوس هزینه‌ای بالغ بر ۹۰ میلیون دلار صرف می‌کند در حالی که به دلیل وجود ناوگان توانمند شرکت نفت خزر، طبق برآورد ما پروژه حفاری اکتشافی چاه چالوس حدود ۱۹ میلیون دلار برای شرکت ملی نفت ایران هزینه در پی دارد که معادل هزینه حفاری چاه‌های میادین خلیج فارس است. به دلیل ارزش بالای این ناوگان است که شرکت نفت خزر تصویب هر چه سریع‌تر حفاری اکتشافی ساختار چالوس را یک تصمیم هوشمندانه در راستای منافع ملی می‌داند.

علی اصولی، مدیرعامل شرکت نفت خزر در خصوص تصویب پروژه راهبری و نگهداشت سکوی نیمه شناور ایران - امیرکبیر و شناورهای پشتیبانی به منظور عملیات از طریق تعمیرات حداقلی اظهار داشت: مطالعات شرکت‌های شل، وبا، لازمو و شرکت نفت خزر حاکی از وجود منابع عظیم گاز و نفت در بخش ایرانی دریای خزر بوده و همین موضوع باعث گردیده شرکت ملی نفت از طریق سرمایه گذاری استراتژیک و با همت متخصصان ایرانی ساخت تجهیزات عملیات حفاری، اکتشاف و پشتیبانی در دریای خزر را در دستور کار قرار دهد که حاصل این سرمایه گذاری ملی ساخت سکوی نیمه شناور ایران - امیرکبیر است که در زمان ساخت بزرگترین و منحصر به فرد تر ین سکوی حفاری خاورمیانه محسوب می‌شده که این سازه ملی از طریق کشف نفت در آب‌های عمیق ساختار سردار جنگل عملاً شگفتی صنعت نفت دنیا را رقم زده است.

۲ میلیارد بشکه نفت میدان سردار در انتظار توسعه

اصولی ادامه داد: نفت کشف شده در ساختار سردار جنگل (با پتانسیل ۲ میلیارد بشکه نفت درجا فقط برای مخزن کشف شده) از یک طرف ایران را وارد باشگاه دارندگان تکنولوژی آب عمیق کرده و از طرف دیگر ارزش اکتشافی ساختارهای بخش ایرانی دریای خزر را به میزان بسیار قابل توجهی افزایش داده که عملاً ارزش افزوده ناوگان دریایی عظیم شرکت نفت خزر را نشان می‌دهد. همین موضوع باعث شده که شرکت نفت خزر به موضوع مدیریت ناوگان با رویکردی کاملاً حرفه‌ای برخورد کرده و ضمن ایجاد دانش نگهداشت مؤثر ناوگان، هزینه‌های نگهداشت و تعمیرات ادواری سکوی نیمه شناور ایران - امیرکبیر و شناورهای کاسپین را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

وی ادامه داد: پروژه تصویب شده عملاً تجلی توانایی ایجاد شده در شرکت نفت خزر است که از طریق صرف کمترین هزینه حداکثر بهره‌برداری از سکوی نیمه شناور امیرکبیر را طی سال‌های آینده میسر می‌کند.

این مقام مسئول در ادامه در خصوص پتانسیل‌های ارزشمند برای سرمایه گذاری در حوزه نفت و گاز خزر تصریح کرد: این منطقه محل اتصال کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز به خاورمیانه است و با دارا بودن ظرفیت‌های اقتصادی مناسب، بازار بزرگ در کشور و در منطقه، سرمایه انسانی جوان، متخصص و خلاق، منابع عظیم نفت و گاز به همراه دسترسی ایران به دریا و آب‌های آزاد بین‌المللی و واقع شدن در مسیر اصلی ترانزیت منطقه و قرابت فرهنگی و تمدن ایران با کشورهای شمال امتیازات ارزشمندی برای ما به شمار می‌روند. از طرف دیگر ۶۷۵ کیلومتر از سواحل خزر مربوط به ایران است و این منطقه بعد از خاورمیانه و سیبری از مهمترین مناطق حوزه انرژی جهان به شمار می‌رود. علاوه بر ویژگی‌های منحصر به فرد کشور جهت صادرات انرژی همسایگان به بقیه مناطق جهان، در صورت موفقیت اکتشاف ساختار چالوس بخش ایرانی دریای خزر تبدیل به هاب جدید انرژی دنیا می‌شود.

سرازیر شدن سرمایه گذاران برای گاز در خزر / عسلویه ۲ در شمال کشور

اصولی توضیح داد: اگر نتیجه اقدامات همکاران صنعت نفت در دریای خزر منجر به اکتشاف در ساختار چالوس شود این میدان به تنهایی توان تأمین ۲۰ درصد گاز مورد نیاز اروپا را خواهد داشت که به معنی سرازیر شدن سرمایه گذاران بزرگ خارجی به منطقه خواهد بود و تازه این اول راه است، چرا که غیر از ساختار چالوس ساختارهای پر پتانسیل بزرگ دیگری نیز در ادامه در دستور کار قرار می‌گیرد. این در حالی است که چین و هند دو کشور تشنه انرژی نیز از نزدیک وضعیت نفت و گاز منطقه خزر را رصد می‌کنند.

مدیرعامل شرکت نفت خزر گفت: ایران با دارا بودن امن‌ترین مسیر برای صدور نفت و گاز با امکاناتی نظیر تأسیسات نفتی و گازی، تسهیلات بندری، پالایشگاه‌ها و شبکه‌های لوله نفتی و گازی، مناسب‌ترین گزینه برای صادرات گاز به شرق و غرب است و با استناد به پیش‌بینی‌های فوق در صورت موفقیت حفاری اکتشافی در ساختار چالوس، نسخه شمالی عسلویه ایران در راه خواهد بود.

اصولی ادامه داد: کلیه پروژه‌های پیشنهادی شرکت نفت خزر پس از طرح در هیئت مدیره این شرکت جهت تصویب نهایی به هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران اعلام شد که منجر به تأیید پروژه‌های مذکور شد. هدف اصلی این شرکت ورود به فاز توسعه‌ای و شروع تولید و بهره برداری از منابع غنی هیدروکربوری در دریای خزر است.