تایید ۷۸ درصد آرای صادر شده در دیوان عالی

حجت‌الاسلام شکرالله بهرامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر به معرفی سازمان قضائی نیروهای مسلح پرداخت و اظهار کرد: سازمان قضائی نیروهای مسلح تنها مرجع قضائی اختصاصی پیش‌بینی‌شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل ۱۷۲ این قانون است. این سازمان در حال حاضر در ۴۸ حوزه قضائی شامل ۳۱ واحد استانی، ۲ مجتمع قضائی و ۱۵ ناحیه، در سراسر کشور تلاش می‌کند تا همواره پاسخ گوی انتظارات فرمانده معظم کل قوا، مردم، قوه قضائیه و نیروهای مسلح باشد.

وی افزود: سازمان قضائی نیروهای مسلح با به‌کارگیری قضات و کارمندان متخصص و متعهد و مناسب‌ترین رویه‌ها، سعی می‌کند تا دادرسی عادلانه را تحقق بخشند و با صدور آرای قضائی اثربخش و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از طریق تعامل مؤثر با نیروهای مسلح، زمینه‌های وقوع جرم را در نیروهای مسلح از بین برده یا کاهش دهد.

سازمان قضائی نیروهای مسلح چه صلاحیت‌هایی دارد؟

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح درباره صلاحیت‌های تحت امر این سازمان گفت: سازمان قضائی نیروهای مسلح وظیفه رسیدگی به جرایم خاص نظامی و انتظامی، جرایم حین خدمت و جرایم امنیتی مرتبط با خدمت پایوران، سربازان وظیفه (از شروع تا پایان خدمت)، اعضای بسیج، نظامیان شاغل در سازمان‌های غیرنظامی و محصلان مراکز آموزش نظامی، انتظامی و وزارت دفاع را دارد.

بهرامی ادامه داد: همچنین بر اساس مجوزهای حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) که در قانون آئین دادرسی کیفری نیز بر آن تأکید شده سازمان قضائی نیروهای مسلح به جرایم کارکنان وزارت اطلاعات در خصوص تخلف از وظایف قانونی و اطلاعات طبقه‌بندی شده و اسرار نظام نیز رسیدگی می‌کند.

وی با اشاره به اینکه از مهر ماه سال گذشته بنا به درخواست نیروهای مسلح و پیشنهاد ریاست قوه قضائیه و موافقت مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) صلاحیت‌های رسیدگی سازمان قضائی نیروهای مسلح توسعه یافت، گفت: جرایم مرتبط با اطلاعات طبقه بندی‌شده نیروهای مسلح از ناحیه اشخاصی که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم نسبت به تأمین تجهیزات و تسلیحات نیروهای مسلح همکاری دارند، جرایم امنیتی کارکنان نیروهای مسلح، مرتبط با زمان اشتغال تا پنج سال پس از پایان خدمت، تمامی جرایم مرتبط با سلاح و مهمات توسط کارکنان شاغل در نیروهای مسلح، جرایم مرتبط با انجام وظایف خاص حفاظتی و انتظامی کارکنان یگان‌های حفاظت دستگاه‌های اجرایی و تمامی جرایم امنیتی مرتبط با خدمت برای نیروهای مسلح، از ناحیه کارکنان قراردادی و یا کسانی که به طور موقت در خدمت نیروهای مسلح، سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌های وابسته که مشمول مقررات نیروهای مسلح نیستند به صلاحیت‌های این سازمان اضافه شد.

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح به عملکرد قضائی مطلوب در روند رسیدگی‌ها در دادسراها و دادگاه‌های نظامی اشاره کرد و گفت: در سال ۱۳۹۹ تعداد ۱۰۷۵ پرونده به ازای هر ۱۰۰۰ پرونده وارده در شعب دادیاری و بازپرسی، تعداد ۱۰۰۹ پرونده به ازای هر ۱۰۰۰ پرونده وارده در دادگاه‌های بدوی نظامی و ۱۰۱۹ پرونده به ازای هر ۱۰۰۰ پرونده وارده در دادگاه‌های تجدیدنظر نظامی مختومه شده است.

۷۸ درصد آرای محاکم نظامی در دیوان عالی کشور و تأیید ۷۳ درصد آرا محاکم نظامی در دادگاه‌های تجدید نظر نظامی نشان دهنده وضعیت مطلوب اتقای آرای محاکم نظامی است حجت‌الاسلام بهرامی با اشاره به اقدامات انجام شده در راستای تحول در ارتقای کیفیت رسیدگی به پرونده‌ها گفت: تقویت مدیریت قضائی رسیدگی به پرونده‌های مهم، بررسی فوری درخواست‌های اعاده دادرسی، تقویت دانش و مهارت قضات و تقویت دانش و مهارت کارشناسان نظامی از جمله این اقدامات بوده است.

به گفته وی تأیید ۷۸ درصد آرای محاکم نظامی در دیوان عالی کشور و تأیید ۷۳ درصد آرا محاکم نظامی در دادگاه‌های تجدید نظر نظامی نشان دهنده وضعیت مطلوب اتقای آرای محاکم نظامی است.

راهکارهای سازمان قضائی نیروهای مسلح برای کاهش اطاله دادرسی

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح به راه حل‌هایی برای رفع کاهش اطاله دادرسی و رسیدن به استاندارد زمانی مورد انتظار در رسیدگی‌ها، در محاکمِ سازمان قضائی نیروهای مسلح اشاره کرد و گفت: اجرای طرح کاهش پرونده‌های مسن، تشکیل گروه‌های شناسایی و دستگیری متهمان، تخصصی کردن شعب و شناسایی شعب دارای اطاله در رسیدگی به پرونده‌ها و اتخاذ تصمیمات لازم در مورد آنها از جمله مواردی بود که در راستای کاهش اطاله دادرسی انجام شده است.

وی مهمترین دستاوردهای اجرای طرح کاهش پرونده‌های مسن در پایان سال ۱۳۹۹ را در مقایسه با قبل از آغاز اجرای برنامه تحولی مقایسه کرد و گفت: کاهش ۲۴ درصدی پرونده‌های مسن دادسراهای نظامی، کاهش یک درصدی پرونده‌های مسن دادگاه‌های نظامی‌یک، کاهش ۳۲.۷ درصدی پرونده‌های مسن دادگاه‌های نظامی‌دو، کاهش ۴۸.۸ درصدی پرونده‌های مسن دادگاه‌های تجدیدنظر نظامی و کاهش ۱۷.۴ درصدی پرونده‌های مسن اجرای احکام از جمله مهمترین دستاوردهای اجرای طرح کاهش پرونده‌های مسن بوده است.

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح در زمینه صیانت و ارتقای منزلت و سلامت کارکنان و جلوگیری از نفوذ گفت: مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) می‌فرمایند که اگر سازمان قضائی نیروهای مسلح ضربه بخورد واقعاً در نیروهای مسلح هرج و مرج خواهد شد. این سخن مسئولیت ما را در قبال صیانت از کارکنان دو چندان می‌کند. در سال ۱۳۹۹ درباره ۵۹۵ شکایات وارده از عملکرد قضائی و اداری بررسی و اظهارنظر شده و میانگین زمان رسیدگی به شکایات ۶۵ روز بوده است.

بهرامی ادامه داد: همچنین از ۲۸ استان به میزان ۲۰۹۶ توسط هیأت‌های اعزامی بازدید به عمل آمده است. طی همین مدت ۱۸ نفر از اعضای چند باند که با سوءاستفاده از نام سازمان قضائی نیروهای مسلح به کلاهبرداری، جعل عنوان، جعل اسناد و کارچاق‌کنی می‌پرداختند توسط حفاظت و اطلاعات سازمان شناسایی و اعضای این باندها دستگیر و تحویل مراجع قضائی شدند.

فرصت استثنایی برای سربازان فراری

وی درباره آخرین جزئیات اجرای طرح بازگشت به سنگر سربازان فراری گفت: با پیگیری و مشارکت سازمان قضائی نیروهای مسلح از فروردین ماه سال ۱۳۹۸، طرحی با عنوان «بازگشت به سنگر» در سازمان‌های نیروهای مسلح به مرحله اجرا درآمده است. بر اساس این طرح تمام یگان‌ها موظف شده‌اند هیئت رسیدگی به فرار سربازان را تشکیل داده و با دعوت و اطلاع رسانی به خانواده‌ها، آنها را در خصوص عواقب فرار از خدمت سربازی توجیه کنند.

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح گفت: سازمان قضائی نیروهای مسلح نیز موظف شده است تا حداقل مجازات و حداکثر مساعدت را برای سربازانِ خود معرف در نظر بگیرد.
خوشبختانه از ابتدای اجرای این طرح تا پایان سال ۱۳۹۹ بیش از ۳۸ هزار سرباز فراری خودشان را به یگان و سازمان قضائی نیروهای مسلح معرفی کردند.

در صورتی که سربازان فراری از تاریخ دهم تیر تا پایان هفته دفاع مقدس یعنی هفتم مهر ماه خود را به یگان خدمتی معرفی کنند پرونده آنها را فعلاً نگه می‌داریم تا خدمت خود را به اتمام برسانند و از مشوق‌های قانونی مثل معافیت از کیفر، تعلیق تعقیب و تعلیق اجرای مجازات هم استفاده می‌کنیم حجت الاسلام بهرامی خاطرنشان کرد: این طرح همچنان ادامه دارد و تمامی سربازانی که از خدمت فرار کرده‌اند در صورتی که از تاریخ دهم تیر تا پایان هفته دفاع مقدس یعنی هفتم مهر ماه خود را به یگان خدمتی معرفی کنند پرونده آنها را فعلاً نگه می‌داریم تا خدمت خود را به اتمام برسانند و از مشوق‌های قانونی مثل معافیت از کیفر، تعلیق تعقیب و تعلیق اجرای مجازات هم استفاده می‌کنیم.

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح تاکید کرد: این افراد بدانند که اگر بیایند خدمتشان را انجام بدهند مجازات نخواهند شد. لذا از این عزیزان دعوت می‌کنم تا در این فراخوان به دیگر هم‌سنگران خود بپیوندند.

چگونگی نحوه احضار و رسیدگی به پرونده فرماندهان

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نحوه احضار و رسیدگی به پرونده فرماندهان به چه نحوی است، گفت: این سوال برای خیلی‌ها مطرح است که نحوه رسیدگی به جرایم فرماندهان چگونه است. مطابق با دستورالعمل نحوه احضار و جلب فرماندهان و مسئولان نیروهای مسلح مصوب فرمانده معظم کل قوا، هرگونه احضار و جلب فرماندهان و مسئولان نیروهای مسلح تنها از طریق سازمان قضائی نیروهای مسلح صورت می‌گیرد.

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح تاکید کرد: تمامی مراجع قضائی موظفند در مواقع احضار یا جلب فرماندهان تحت هر عنوانی تقاضای خود را به همراه گزارش پرونده و علت احضار یا جلب به سازمان قضائی نیروهای مسلح ارسال کنند، رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح نیز به منظور تکمیل پرونده و قبل از تقاضای احضار یا جلب فرماندهان نظریه یا توضیحات آنان را دریافت می‌کنند.

بهرامی در پایان تصریح کرد: در هر موردی که بنا به تشخیص رئیس سازمان قضائی، احضار یا جلب فرماندهان مزبور ضروری باشد مراتب با شرح کامل سوابق و ذکر علت احضار یا جلب، به دفتر فرماندهی معظم کل قوا اعلام می‌شود و در صورت موافقت پرونده در سیر مراحل رسیدگی قضائی قرار می‌گیرد. شایان ذکر است که مطابق با قانون تمامی جرایم نظامیان دارای درجه سرتیپی و بالاتر در مراجع قضائی ذی ربط در تهران رسیدگی می‌شود.