دکتراحمد تمیم داری - محقق ادبی و مدرس دانشگاه، در گفتگو با خبرنگار مهر با اعلام این مطلب گفت: در حال حاضر بیش از یک میلیون نسخه از متون کهن در دست است که تنها ده درصد آنها مورد بازبینی و بازشناسی قرارگرفته و به چاپ رسیده اند و باقی مکتوم و مهجور مانده و به آن شکلی که باید به آنها پرداخته نشده است.
وی افزود: می توان به این نتیجه رسید که در بازآفرینی متون کهن چندان موفق نبوده ایم. درحالی که این بازسرایی به کرات، در فرهنگ غربی انجام شده است. به عنوان مثال غربی ها روی شخصیت هایی چون "هملت" یا بسیاری از آثار"شکسپیر" و تطبیق آنها با خواسته های بشر امروز تلاش کرده اند. اما قهرمانان متون ما مثل "رستم" یا دیگر شخصیت های شاهنامه در این میان سهم اندکی داشته اند.
این مترجم تصریح کرد: نباید فراموش کرد که بازسرایی متون کهن چه در نظم و چه در نثر، اساسا ذوق و درک مختصات زمان را می طلبد و به هرحال محتاج مدیریت و قراردادهای فرهنگی است. همچنین ایجاد رشته های جدید در دانشگاه نیز می تواند در ترمیم و بازآفرینی این متون نقش داشته باشد.
وی ادامه داد: هرچند آثاری مانند "کلیله و دمنه"، "هزار و یک شب" یا "شاهنامه" در ابعاد خلاصه تر برای مخاطبان امروز رمزگشایی و بازسرایی شده اند اما هنوز بسیاری از کتاب های کلاسیک ما نیازمند بازآفرینی است؛ مثل "مرزبان نامه" که شخصیت های آن را حیوانات تشکیل می دهند و جای کار زیادی در دنیای مدرن امروز دارد.
دکتر تمیم داری افزود: با مطالعه دقیق این متون و اشراف به عمل بازآفرینی می توانیم آثاری از این دست را برای سطوح و طیف های مختلف احیا کنیم. اروپایی ها در زمینه ماندگار ساختن شاهکارهای ادبیات کلاسیک، موفقیت های بیشتری کسب کرده اند. آنها حتی در این زمینه، از ادبیات ما و کشور هند در جهت غنای ادبی خود استفاده کرده اند. به هرحال ادبیات هر کشور به مثابه جوهر فرهنگی همواره پابرجاست و به قول فلاسفه، این عرض است که دستخوش تغییرات می شود.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه می توان کنایات موجود در متون کهن را به شکل امروزی به مخاطب ارائه کرد گفت: نمادها یا اساسا مفاهیم عرفانی که در آثار کهن موجود است، به خوبی قابلیت این را دارند که مطابق با افکار انسان معاصر در قالب های روز شکل گیرند. درحال حاضر مجموعه ای از تشبیهات فرا مرزی و بین المللی وجود دارد که می توان برای بازسرایی متون کلاسیک از آنها بهره گرفت.
نظر شما