لزوم تجدیدنظر در جانمایی تله کابین ناهارخوران گرگان

خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها- محمد چراغعلی*: پس از کش و قوس‌های فراوان تله کابین گرگان تائیدیه شورای عالی معماری و شهرسازی را دریافت کرد و این خبر رسماً توسط شورای شهر گرگان اعلام شد.

البته بررسی‌ها نشان می‌دهد هنوز مصوبه نهایی آن به استان ارائه نشده و جزئیات، پیوست‌های محیط زیستی و اجتماعی آن برای بررسی در دسترس عموم و رسانه‌ها قرار نگرفته است.

تله کابین یکی از آرزوهای دیرینه گرگان بوده و به گفته یکی از اعضای شورای شهر پس از ۵۰ سال این طرح تصویب شده است. موضوعی که محور انتقاد بسیاری از کارشناسان هم قرار گرفته و می‌گویند رؤیای نیم قرن پیش را نمی‌توان با شرایط و نیازهای روز برآورده کرد.

به هرحال اکنون تله کابین بحث داغ این روزهای مدیریت شهری گرگان است و موافقان و منتقدان آن همچنان در حال تبادل نظر هستند. انتقادها تا جایی پیش رفت که به موضوع داغ شبکه‌های اجتماعی منطقه تبدیل شد و شهرداری گرگان را زیر سوال برد. مدیریت شهری هم که دنبال این مصوبه بود نتوانست دفاع خوبی از این طرح داشته باشد به گونه‌ای که کارزار مجازی مخالفت با احداث تله کابین در ناهارخوران نزدیک به ۱۸ هزار امضا جمع کرده است.

انتقادها برای احداث تله کابین در ناهارخوران حول محورهای محیط زیستی، ترافیکی و شهری و توسعه گردشگری است.

اصلی ترین انتقاد در بخش محیط زیستی مربوط به قطع درختان و ارائه نشدن طرحی برای جبران این خسارت است. شهرداری در رد این انتقادها ویدئوهایی را منتشر کرد تا ثابت کند درختی قطع نمی‌شود اما انتقاد کارشناسان و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها که ۱۲۸ نفر را شامل می‌شود نشان می‌دهد این مساله با واقعیت فاصله دارد.

این فاصله زمانی پررنگ‌تر شد که در جوابیه شهرداری به این انتقاد صرفاً ذکر شد که «قطع هزاران درخت واقعیت نداشته و تمام طراحی‌ها بر اساس کمترین آسیب و با رعایت ملاحظات زیست‌محیطی صورت گرفته است».

فعالان محیط زیستی اما نگاه دیگری هم به این بخش داشتند. آنها عملکرد شهرداری گرگان در حفاظت از ناهارخوران را معیار تحقق وعده‌های شهرداری اعلام کردند و با تهیه گزارشی مکتوب و مصور نشان دادند شهرداری در حفظ محیط زیست و جمع آوری زباله‌های ناهارخوران و زیارت هیچ سابقه خوبی ندارد و انبوه زباله‌های رها شده در این منطقه نشان می‌دهد رعایت ملاحظات محیط زیستی فقط در حد وعده است.

نقد دیگر این طرح، مربوط به حوزه شهری و ترافیکی است. محور ناهارخوران یکی از مناطق پرتردد و البته با ترافیک سنگین به خصوص در ساعات پیک تردد است. بسیاری از ساکنان شهرهای اطراف تلاش می‌کنند تا غروب تابستان را در خنکای ناهارخوران سپری کنند و این مساله بار ترافیکی این منطقه را شدیدتر کرده است.

به عقیده کارشناسان شهری افزایش جاذبه جدید به این منطقه باعث تشدید ترافیک آن خواهد شد درحالی که راهکاری برای حل آن نه اجرا و نه ارائه شده است. در حالی که محور ناهارخوران به دلیل اجرای زیرگذرهای غیراستاندارد به دو بخش غربی و شرقی تقسیم شده عملاً تردد عادی ساکنان این مناطق در ساعت اوج ترافیک و پیک بار با چالش رو به رو می‌شود و نارضایتی شهروندان و تأثیر بر اقتصاد منطقه را همراه خواهد داشت.

البته شهرداری گرگان به این نقد هم پاسخ داد و اعلام کرد که ساعت کاری تله کابین را به چهار ساعت صبح و چهار ساعت عصر محدود می‌کند تا به ساعت ترافیک ناهارخوران نخورد که این نکته هم با انتقاد کارشناسان اقتصادی رو به رو شد. کارشناسان تاکید کردند با این محدودیت و با توجه گرانی تجهیزات تله کابین عملاً دیگر این طرح صرفه اقتصادی ندارد و هیچ سرمایه گذاری حاضر به اجرای آن نیست مگر آنکه خود شهرداری راسا اقدام کند.

انتقاد دیگر هم به بخش گردشگری این طرح بود. کارشناسان گردشگری می‌گویند شهرداری تاکنون نتوانسته از ظرفیت ناهارخوران برای توسعه گردشگری بهره بگیرد و هیچ امکانات و زیرساخت استاندارد چه در بخش خدمات و چه بخش بهداشتی برای مسافران وجود ندارد. از سوی دیگر چادر زدن مسافران در این منطقه و اتراق آنها در خیابان‌ها خود نشان از ناتوانی مدیریت شهری در بهره برداری از ظرفیت گردشگری ناهارخوران است.

حال با افزایش ظرفیت مراجعات به این منطقه نه تنها دستاورد گردشگری مفیدی نخواهد داشت بلکه مدیریت ضعیف این ظرفیت را به ضدتبلیغ تبدیل خواهد شد.

همچنین به تاکید کارشناسان افزایش بار گردشگری در ناهارخوران و هدایت مسافران به این بخش آسیب جدی و تمرکزگرایی در این محدوده ایجاد می‌کند در حالی که باید با تمرکززدایی و اجرای طرح در نقاط مختلف مراجعات را به بخش‌های دیگر گرگان تقسیم کرد.

البته بازهم شهرداری پاسخ داد که طرح شهربازی در هزارپیچ و طرح مجتمع گردشگری تجاری در منطقه الغدیر در همین راستا اجرا شده اما توضیح نداد تله کابین ناهارخوران چه بر سر این منطقه می‌آورد.

انتقاد دیگر کارشناسان هم مسیر کوتاه و نداشتن نمای خوب برای گردشگران است در حالی که سایر تله کابین‌های منطقه شمال علاوه بر ارتفاع بلند نمایی به جنگل و دریا دارند.

به نظر می‌رسد علی رغم همه دفاعیات شهرداری، طرح تله کابین در ناهارخوران رضایت کارشناسان و فعالان هیچیک از بخش‌های مؤثر در این طرح را جلب نکرده و شهرداری نیازمند تجدیدنظر در جانمایی آن است.

* فعال رسانه‌ای گلستان