روانخوانی و روخوانی قرآن نباید زمینه ای را فراهم کند که از معانی قرآنی غافل شده و از این مهم دور بمانیم. بی تردید در پرداختن به قرآن کریم، این کتاب آسمانی مسلمانان، روخوانی هدف اصلی نیست، بلکه هدف درک معانی قرآن و عمل به احکام موجود در آن است، از این رو در کنار روخوانی قرآن باید به معانی قرآن نیز اهتمام ورزید.
تمامی موارد روخوانی، روانخوانی، قرائت، تجوید، ترتیل و حفظ قرآن مقدمه ای برای فهم معانی و مبانی مهم و اساسی این کتاب آسمانی است، فهم قرآن سطوح مختلفی دارد و هر کس متناسب با سطح تفکر خود در زندگی آنها را به کار گرفته، از دستاوردهای ارزشمند و سازنده آن بهره مند می شود .
قرآن کریم، برنامه زندگی ما را ارائه داده و در زندگی روزمره نقشی اساسی دارد . احکامی که در شریعت وجود دارد را می توان با تقلید از مراجع به کار بست، اما در معارفی دیگر قرآن چون اعتقادات، خداشناسی، معاد و نبوت باید هر کس به اندازه سطح معلومات و درک خود اقدام و بهره لازم را از آن داشته باشد.
در این میان و با توجه به حساسیتی که درک صحیح معانی قرآن کریم دارد، فهم نادرست و یا تحمیل اندیشه های شخصی در قرآن بسیار خطرناک است، چرا که منجر به گمراهی می شود. بنابراین کسانی باید در این راستا فعالیت کنند که آگاهی و درک کامل و صحیحی داشته، چگونگی انتقال تأثیرگذار را نیز دانسته و با فعالیت شایسته در سازندگی اندیشه و ارتقاء معرفت قرآنی مؤثر واقع شوند .
قرآن کریم، سراسر نور و آهنگ بوده و معانی آن نیز چنانچه با درک صحیح و عمیق همراه باشد، در سازندگی فردی و اجتماعی بسیار تأثیرگذار است، بنابراین علاوه بر توجه به قرائت زیبای قرآن می بایست به فهم و درک معانی ارزشمند آن نیز اهتمام ورزید .
بنابراین شک نیست که آموزش باید به صورت مقدمه و زمینه ای برای فهم دقیق معانی و مفاهیم قرآن باشد. بد فهمی در هر زمینه ای که باشد مضر است، اگر کسی حرفی بزند و مخاطب آن را نفهمد، سوء تفاهم ایجاد می شود.
فهم قرآن مراتبی دارد، یعنی هم ظاهر و هم باطن دارد. از این رو انسان به اندازه درک و فهم خود مرتبه و درجاتی از معانی قرآن را استنباط می کند .
برای فهم متن فلسفی نیاز به فهم معانی فلسفه است، یعنی خواننده باید شرایط خاص و روشهای فهم را بداند تا مقصود را درک کند، بنابراین درک و فهم مقصود خداوند نیز شرایط و ضوابطی را می خواهد که نباید از مبانی و مبادی فهم قرآن غافل بود.
کسی که به عنوان مربی و آموزگار در زمینه آموزش قرآن کریم فعالیت می کند باید علوم قرآن، ادبیات عرب، صرف و نحو را به خوبی دانست و با استفاده از روشهای صحیح، روشهای عقلی و منطقی آنها را به کار برد تا فهم قرآن تسهیل شود.
قرآن تنها به منظور تلاوت نازل نشده، جهت بهره گیری و عمل به آموزه های قرآنی باید معانی قرآن کریم به درستی درک و در آن تأمل و تدبر شود.
در دوران حضرت محمد (ص) به مسئله حفظ توجه بسیاری می کردند چون اصل قرآن بر حفظ آیات الهی بود تا با گذشت زمان حفظ و نگهداری شود، در آن دوران معانی ابتدایی قرآن را درک می کردند و برای اینکه آیات قرآن از بین نرود به حفظ بیشتر اهمیت می دادند. اما امروز که دیگر این نیاز برطرف شده، باید تفاسیر بهتر و متناسبتری در ارتباط با مسائل عصر معاصر صورت گیرد تا معانی آیات الهی قابل درک و فهم شوند.
در مقدمه تفسیر المیزان علامه طباطبائی آمده است که آیات الهی نور است، آیات الهی انسان ساز است، بیان کننده مسائل است. از سوی دیگر درک این معانی وابسته به فراهم شدن ابزار مناسب و تأمل در معانی قرآن است.
مراکز بسیاری در کشور وجود دارند که به روانخوانی و روخوانی قرآن توجه بسیاری دارند، شک نیست در کنار روخوانی و روانخوانی قرآن باید به مسئله قصص قرآن و معانی این کتاب آسمانی نیز توجه شود که البته در مدارس به این روند توجه شده است .
نظر شما