تفقه در دین و تهذیب نفس مهمترین رسالت طلبه است

به گزارش خبرنگار مهر، آئین افتتاحیه سال تحصیلی جدید مدرسه صالحیه آستان مقدس امامزاده صالح (ع) با حضور حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین کبیریان مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران برگزار شد.

در این مراسم حجت الاسلام کبیریان به ایران سخنرانی پرداخت و با استناد به آیات الهی اظهار داشت: بین علم و فقه از نظر لغت فرق است؛ علم یعنی آموختن، همین کاری که در دبیرستان و دانشگاه هست. اما فقه غیر از علم است و مراد از فقه درک و فهم عمیق مطلب است.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران ادامه داد: خداوند متعال در آیات قرآن کریم امثال شما را به طلبگی دعوت می‌کند و انتظار دارد که در دین تفقه داشته باشید؛ بنابراین مراد از طلبگی فهم عمیق دین و فهم استدلالی آن است. البته طلاب رسالت دومی هم دارند اینکه بعد از گذراندن مراتب عالیه تحصیل در حوزه، به انذار مردم اقدام کنند. توجه دادن به حساب و کتاب و توجه دادن به حضور خدای متعال در لحظات زندگی از جمله رسالت‌های مهم طلاب است.

وی با بیان اینکه یکی از درخواست‌های مهم طلاب از خدا باید این باشد که آنان را امام متقین قرار دهد، گفت: کسی که می‌خواهد امام متقین باشد خودش باید در اوج تقوا و ورع باشد. بنابراین با انتخاب مسیر طلبگی رسالت سنگینی را به عهده گرفته‌اید. بهترین تعریف از حقیقت علم، فرمایش امام صادق (ع) به عنوان بصری است. که در آن حدیث دستورالعمل طلبگی ذکر می‌شود. حضرت در فرازی از این دعا می‌فرمایند أباعبدالله! علم و دانش به یادگیری نیست، بلکه نوری است در دل کسی که خدای متعال می‌خواهد او را هدایت کند، اگر طالب علم هستی ابتدا بندگی حقیقی را در خود به وجود آور و علم را برای عمل کردن بیاموز و از خداوند فهم بخواه تا تو را فهیم گرداند. همچین ایشان در این دعا حقیقت بندگی را به سه چیز بیان می‌کنند اول اینکه بنده آنچه را خدا به او بخشیده ملک خود نداند، زیرا بندگان مالک نیستند، بلکه مال را از آن خدا می‌بینند، و هر کجا خدا فرمان داد مصرفش می‌کنند. دوم اینکه بنده تدبیر امور خودش را نمی‌نماید، سوم اینکه تمام وقت خود را صرف انجام اوامر خدا و ترک نواهی او کند.

حجت السلام کبیریان ادامه داد: بنابراین، هر گاه بنده چیزی را که خدا به او بخشیده ملک خود نداند، انفاقش در راه خدا بر وی آسان گردد، و هر گاه تدبیر امورش را به دست مدبّر واقعی سپرد، سختی‌های دنیا برایش آسان شود، و هر گاه بنده به امر و نهی خدا گردن نهاد، هیچ گاه با مردم جدال نمی‌کند، و به آنان فخر نمی‌فروشد. هر گاه خداوند به بنده این سه خصلت را عطا فرمود، دنیا و شیطان و مردم در نظرش خوار می‌شود، و به خاطر مال جمع کردن و فخر فروشی به دنبال دنیا نمی‌رود، و از مردم عزّت و مقام نمی‌طلبد، و اوقاتش را هدر نمی‌دهد، این اوّلین درجه پرهیزگاران است.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران با تاکید بر اینکه علم فقط به تعلّم نیست. علم نورانیتی است که از سنخ الفاظ نیست، تصریح کرد: عالِم در مکتب امام صادق (ع) یعنی کسی که روز به روز با علم نورانیتش بیشتر می‌شود. بنابراین انسان تا عبد نشود نمی‌تواند عالِم شود. حقیقت عبودیت آن است که انسان بداند از خود هیچ ندارد. بر این اساس وقتی عالِم می‌شویم که با عمق دلمان بگوییم ما شاء الله کان و ما لم یشاء لم یکن و لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم؛ این می‌شود حقیقت علم.

وی با بیان حدیثی از پیامبر اکرم (ص) گفت: پیامبر خدا (ص) هر که دانش را برای خدا بیاموزد، به هیچ بابی از آن نرسد مگر اینکه بیش از پیش خود را حقیرتر بیند، با مردم افتاده تر شود، ترسش از خدا بیشتر گردد و در دین کوشاتر شود. چنین کسی از علم بهره مند می‌شود. پس، باید آن را بیاموزد. اما کسی که دانش را برای دنیا و منزلت یافتن نزد مردم و موقعیت یافتن نزد سلطان و حاکم فرا گیرد، به هیچ بابی از آن نرسد مگر اینکه خود بزرگ بین تر شود و بر مردم بیشتر بزرگی فروشد و از خدا بیشتر غافل شود و از دین بیشتر فاصله گیرد. چنین کسی از دانش سود نمی‌برد؛ بنابراین، باید از تحصیل دانش خودداری ورزد و علیه خود حجّت و پشیمانی و رسوایی در روز قیامت فراهم نیاورد.

حجت السلام کبیریان بیان داشت: نداشتن غرور و احساس ذلت در پیشگاه خداوند، داشتن رفتار متواضعانه نسبت به مردم، ترس از خدا تلاش در فهم دین از جمله محورهایی است که طلبه می‌تواند در مسیر طلبگی با آن خود را ارزیابی کند. سه انگیزه غیر الهی در ورود به طلبگی وجود دارد و آنها کسب دنیا، پست و مقام نزد مردم و رسیدن به پست حکومتی است. چنین کسی از علمش سودی نمی‌برد و نهایت به سرکشی و فرعون شدن می‌رساند. همچنین رمز موفقیت طلبه علاوه بر مسائلی که گفته شد توسل است طلبه باید اهل توسل باشد.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران با بیان اینکه طلاب اهل تلاوت، تدبر، فهم و تفسیر قرآن باشند، گفت: طلبگی یک شمشیر دو لبه است بسیار بسیار حساس است. پیامبر (ص) بسیار زیبا ترسیم فرموده‌اند اگر ان شاءالله خدای متعال توفیق بدهد ما جزو دسته اول طلاب باشیم هیچ انسانی ارزشمند تر از یک طلبه پیدا نمی‌توانیم پیدا کنیم. هیچ انسانی را ثروتمندتر، شریف‌تر و محبوب تر پیش خدای متعال از یک طلبه خوب نمی‌توانیم پیدا کنیم. اما اگر جز دسته دوم بشویم هیچ انسانی را بدتر از یک طلبه نمی‌توانیم پیدا کنیم.