خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل - پیمان یزدانی: ایران و طرف‌های دیگر برجام از ۸ آذر، بار دیگر گفتگوهای وین را از سرمی گیرند- مذاکراتی که به گفته تهران روی «حرف زدن محض» تمرکز نخواهد داشت و هدف از آن حصول توافقی ملموس و در راستای تأمین منافع متقابل است. همزمان، آمریکا به رغم ادعاها مبنی بر تمایل برای بازگشت به برجام، همچنان با پافشاری بر رویکرد تحریمی خود، به سنگ اندازی در مسیر مذاکره ادامه می‌دهد و به صراحت می‌گوید احیای توافق ۲۰۱۵، مبنایی خواهد شد برای طرح سایر موضوعات نگران کننده!
با یادآوری مسئولیت آمریکا در بروز وضعیت کنونی برجام و نقش سکوت سه کشور اروپایی در زیاده‌خواهی واشنگتن، ایران می‌گوید اگرچه خواستار دستیابی به توافقی خوب است اما بی اعتمادی همچنان بر فضای مذاکره حاکم است و همین امر دلیلی خواهد بود برای اینکه ایران از طرف مقابل تضمین بگیرد و به دنبال راستی آزمایی وعده‌ها باشد.
ایران مخالف مذاکره برای مذاکره است و معتقد است مذاکرات به دور از تعیین پیش شرط و روند فرسایشی شدن، باید نتایج ملموسی به همراه داشته باشد.
با توجه به ازسرگیری مذاکرات و دوام اختلاف‌هایی که میان طرفین است، خبرنگار مهر گفتگویی را با «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما جنوبی انجام داده است که مشروح آن در ادامه می‌آید:
*ایران و طرف‌های دیگر برجام توافق کرده‌اند تا مذاکرات وین برای از سرگیری برجام را از ۲۹ نوامبر مجدداً آغاز کنند. ارزیابی شما در این خصوص چیست؟
ایران از قبل اعلام کرده بود که دولت جدید بعد از استقرار و کسب آمادگی‌های لازم مذاکرات وین را از سر خواهد گرفت. داشتن نگاه واقع‌گرایانه نسبت به مذاکرات و نتایج آن ضروری است و نباید نتایجی تخیلی از مذاکرات پیش رو را انتظار داشت.
* ایران تاکید می‌کند که گفتگوهایی را ادامه خواهد داد که نتیجه محور باشند و حاضر نیست صرفاً برای مذاکره، مذاکره کند. چرا آمریکایی‌ها در طول مذاکرات گذشته به تاکتیک مذاکره برای مذاکره متوسل شده‌اند؟ آیا اساساً واشنگتن برای بازگشت به برجام جدی است؟
به طور کلی دولت بایدن در عمل همان سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ را در قبال ایران دنبال کرده است. آمریکا قصد ندارد به تعهدات خود ذیل توافق برجامی که در سال ۲۰۱۵ امضا کرده است به طور کامل عمل کند و دولت بایدن در این خصوص بسیار شفاف عمل کرده است. در نگاه دولت آمریکا برجام توافقی موقت است که با استفاده از آن می‌خواهد توان دفاعی و بازدارندگی متعارف ایران را تضعیف کند تا از این طریق ایران را به بازیگری درجه دو یا سه در منطقه خلیج فارس تبدیل کند. ایران باید توجه داشته باشد که این هدف آمریکا حتی در صورت بازگشت واشنگتن به برجام تغییر نخواهد کرد و هدفی است که حتی با تغییر دولت‌ها در کاخ سفید ثابت باقی خواهد ماند و صرفاً تاکتیک دولت‌های مختلف واشنگتن ممکن است در دستیابی به این هدف تغییر کند.
*دولت بایدن قصد ندارد تا تضمین دهد که دولت این کشور دیگر به مانند ترامپ از توافق احتمالی آتی در خصوص برجام خارج نشود و حتی عده‌ای در واشنگتن اعلام داشته‌اند که هرگونه توافق دولت بایدن با ایران را از بین خواهند برد. تأثیر این مسئله بر روند مذاکرات وین چه می‌تواند باشد؟ اساساً چرا باید ایران به چنین مذاکرات و توافق احتمالی خوش بین باشد در حالی که این احتمال وجود دارد که کاخ سفید مجدداً به تعهدات خود پشت پا بزند؟
اگر قرار است ایران به توافقی با آمریکا برسد باید این مسئله را در نظر داشته باشد که هر توافقی از منظر آمریکا در بهترین شرایط عمر مفید محدودی خواهد داشت. این درسی است که ایران باید از تجربیات تلخ گذشته یاد گرفته باشد. هر گونه توافقی با آمریکا فاقد تضمین خواهد بود و فرقی هم نمی‌کند که توافق با چه دولتی در کاخ سفید صورت گیرد و دولت بایدن صراحتاً این را نشان داده است.
*در چنین شرایط شکننده‌ای که هرگونه توافقی در معرض مرگ است، اروپا چه نقش سازنده‌ای می‌تواند بازی کند؟ اساساً آیا اروپا از استقلال کافی برای ایفای نقش سازنده جهت تضمین هرگونه توافق احتمالی برخوردار است؟ یا اینکه باز مانند دوره خروج ترامپ از برجام منفعلانه عمل خواهد کرد؟
اروپا بازیگری مستقل در مذاکرات وین نیست و ایران نباید در خصوص نقش اروپا و مؤثر بودن اروپا در دور بعدی مذاکرات و هر مذاکره دیگری دچار اشتباه شود. در بهترین شرایط اروپا صرفاً یک تسهیل کننده مذاکرات خواهد بود و حتی یک کارگزار صادق نیست.
۱۱:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۸/۲۵
نظر شما