به گزارش خبرگزاری مهر، چشم‌انداز کاهش تراز گازی کشور از طرفی و رشد شدید پتروشیمی‌های خوراک گازی از طرف دیگر موجب شده تا تأمین خوراک گاز پتروشیمی‌ها در افق بلندمدت به یکی از مسائل و چالش‌های جدی تبدیل شود.
در همین راستا در جلسه‌ای که به همت گروه تحلیلی پتروپال دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد، عبدالله یونس‌آرا، رئیس امور برنامه‌ریزی تطبیقی شرکت ملی گاز ایران با اشاره به اینکه بر اساس آمار و اطلاعات کشور ایران با برخورداری از ۳۲ تریلیون مترمکعب گاز، بعد از روسیه در جایگاه دوم ازنظر میزان حجم ذخایر گاز طبیعی قرار دارد، افزود: بر اساس آمار و ارقام بیان‌شده سهم تجارت گاز ایران به نسبت تولید حدود ۶ درصد بوده است. در واقع ۲۳۳ میلیارد مترمکعب مصرف داخلی و حدود ۱۶ میلیارد مترمکعب سهم تجاری ایران از طریق خط لوله برآورد می‌شود.
وی افزود: بر اساس آمار و ارقام بخش خانگی تجاری با مصرف ۱۲۱.۶ میلیارد مترمکعب، ۴۶.۴٪ از مصرف گاز را به خود تخصیص داده‌اند، بخش نیروگاهی با مصرف ۶۵.۹ میلیارد مترمکعب، ۲۵.۱ درصد گاز کشور را مصرف می‌کنند، در جایگاه بعدی صنایع با مصرف ۴۵.۳ میلیارد مترمکعب قرار دارند، ۱۷ میلیارد مترمکعب با سهم ۶.۵ درصدی متعلق به بخش صادرات است و در نهایت مصارف عملیاتی با ۱۲.۷ میلیارد مترمکعب در جایگاه پنجم مصرف قرار دارند.
یونس‌آرا با تأکید بر اینکه تفاوت میزان مصرف گاز خانگی با سایر مصارف چشم‌گیر است، تصریح کرد: در بخش صنایع مصرف گاز پتروشیمی ها با اختلاف نسبت به سایر صنایع بیشترین سهم از مصرف گاز طبیعی را به خود اختصاص داده است به‌طوری‌که مصرف این صنعت در سال ۱۳۹۰ حدود ۱۲.۵ میلیارد مترمکعب و در سال ۱۳۹۹ به ۲۲.۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.
این مقام مسئول تصریح کرد: همچنین در بخش نیروگاهی طی ده سال اخیر مصرف گاز طبیعی روند رو به رشد و سوخت مایع از سال ۱۳۹۰ تا ۹۷ روند نزولی و سال ۹۷ تا ۹۹ روند صعودی داشته است. در سال ۱۳۹۰ مصرف گاز طبیعی در بخش نیروگاهی حدود ۳۷ میلیارد مترمکعب و این رقم در سال ۱۳۹۹ به ۶۶ میلیارد مترمکعب رسیده است. این در حالی است که قوانین زیادی وضع‌شده است که نیروگاه‌ها را موظف می‌کند تا ۱۰٪ مصارف خود را کم کنند و صرفه‌جویی داشته باشند تا این میزان به صنایع پتروشیمی که بسیار در شرایط تحریم به ما کمک کرده و صنعت ارزآوری اختصاص داده شود ولی متأسفانه آلان روال برعکس است و در فصل سرد سال از خوراک پتروشیمی‌ها کاسته می‌شود.
وی افزود: بر اساس پیش‌بینی‌ها، ما در سال ۱۴۲۰ حدود ۱۱۱ میلیون مترمکعب در روز کسری گاز خواهیم داشت. و این بدامن معنی است که جایگاه دوم ما در بحث ذخایر نمی تواند برای ما مصونیت کامل داشته باشد و باید مصرف گاز را باهدف ایجاد بیشترین ارزش‌افزوده به بخش‌های مختلف تخصیص دهیم.
یونس‌آرا با اشاره به اینکه مصرف فعلی بخش پتروشیمی به حدود ۵۵ میلیون مترمکعب در روز رسیده است، افزود: با اضافه شدن طرح‌های جدید پتروشیمی به چرخه تولید مصرف این بخش به حدود ۷۹ میلیون مترمکعب روز خواهد رسید و درمجموع در بخش پتروشیمی مصرف ما تا سال ۱۴۲۰ به حدود ۱۳۴ میلیون مترمکعب در سال خواهد رسید و باید تا آن زمان برای تأمین این میزان خوراک برنامه‌ریزی کاملی انجام شود.
وی با اشاره به اینکه باید میزان کاهش گاز تخصیصی به صنایع در فصل سرما را هم مدنظر قرار داد، افزود: باید سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش خانگی را اجرایی و توجیه‌پذیر کنیم و برای این بخش بهینه‌سازی و تعدیل قیمت انجام صورت گیرد و این سیاست برای سال‌های آینده گریزناپذیر خواهد بود.
یونس‌آرا در تبیین راهکارهای کوتاه‌مدت جبران کسری گاز گفت: اعمال سیاست‌های قیمتی و غیرقیمتی به منظور بهینه‌سازی و افزایش بهره‌وری در مصارف خانگی، صنایع به ویژه فولاد و سیمان و همچنین بخش نیروگاهی بایستی از اولویت‌های دولت باشد.
وی افزود: همچنین برقراری واردات گاز از ترکمنستان توسط بخش دولتی یا خصوصی، سرمایه‌گذاری در بازیافت گازهای فلز تأسیسات نفت و گاز از این حیث که ما در فلرسوزی رتبه سوم را در دنیا داریم، واردات LNG از طریق بندرهای جنوبی کشور، سرمایه‌گذاری در توسعه میادین گازی کوچک در جنوب و غرب کشور و تولید گاز توسط مجتمع های پتروشیمی، سرمایه‌گذاری در تأسیسات ذخیره‌سازی زیرزمینی گاز طبیعی (میادین گازی و نفتی تخلیه‌شده، اجرای سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف و حرکت به سمت تکمیل زنجیره ارز پتروشیمی و اجرایی کردن دستورالعمل بازار صرفه‌جویی انرژی از جمله راهکارهای میان‌مدت است.
این مقام شرکت ملی گاز با تأکید بر اینکه افزایش تولید و عرضه گاز توسط شرکت ملی نفت ایران اصلی‌ترین راهکار بلندمدت جبران کسری گاز است، گفت: آنچه روند سیاست‌گذاری در حوزه پتروشیمی را معین می‌کند بیشتر از بحث در دسترس بودن خوراک سودآوری آن است و باید این مسأله که سود کشور در محصولات بر پایه گاز بیشتر است یا محصولات بر پایه خوراک مایع مشخص شود.
نظر شما